„Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali

„Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali — Moskva shaharning yubileyiga bagʻishlangan birinchi Sovet medali. SSSR Qurolli Kuchlari Prezidiumining 1947-yil 20-sentyabrdagi farmoni bilan tashkil etilgan[1]. Uning nizomi SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1980-yil 17-iyuldagi farmoni bilan o‘zgartirilgan[2].

„Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali
Mamlakat SSSR bayrogʻi SSSR
Turi medal
Holati qoʻllanilmaydi
Statistika
Koʻrsatkichlari

diametri-37mm

lenta kengligi-24mm
Taʼsis sanasi 1947-yil 20-sentyabr
Mukofotlash soni taxminan 1 733 400
Navbat
Toʻngʻich mukofot „Sovet politsiyasiga 50 yil“ yubiley medali
Kenja mukofot „Leningradning 250 yilligi xotirasiga“ medali
"Moskvaning 800 yilligi xotirasiga" medalining orqa tomoni tasviri

Yangi davlat mukofotini joriy etish toʻgʻrisidagi rasmiy farmon 1947-yil 20-sentyabrda chiqarilgan. Medal dizayni Goznak zavodining bosh rassomi Ivan Dubasov tomonidan Samuil Tulchinskiy bilan birgalikda amalga oshirildi. Medalni birinchi boʻlib 1948-yil 10-iyulda Bolsheviklarning Butun Ittifoq Kommunistik partiyasi Markaziy Qoʻmitasi kotibi Iosif Stalin oldi. 1951-yil 23-iyunda medal toʻgʻrisidagi nizom SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining farmoni bilan toʻldirildi. 1980-yil 18-iyuldagi farmon bilan qoidaning 4-moddasiga oʻzgartirishlar kiritildi. Medal Rossiya Federatsiyasi Prezidentining 2010-yil 7-sentyabrdagi farmoni bilan davlat mukofoti roʻyxatidan chiqarilgan[3].

Medal toʻgʻrisidagi nizom

tahrir
  • Moskva sanoat korxonalari, transport va kommunal xoʻjaliklarining ishchilari, muhandis-texnik xodimlari va xizmatchilari;
  • fan, texnika, sanʼat, adabiyot, taʼlim va sogʻliqni saqlash sohalari xodimlariga;
  • davlat muassasalari, partiya, kasaba uyushma, komsomol va boshqa jamoat tashkilotlari xodimlari, sanoat, transport, shaharsozlik, o‘quv va madaniy muassasalarda poytaxtni qayta qurishda o‘z mehnati bilan ajralib turuvchi va o‘z mehnatining rivojlanishini taʼminlaganlar;
  • harbiy xizmatchilar, urush va mehnat nogironlari;
  • shaharni obodonlashtirishda, maktab va bolalar muassasalari ishida faol ishtirok etuvchi uy bekalari „Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali bilan taqdirlanganlar[1].

„Moskvaning 800 yilligi xotirasi uchun“ medali SSSR Oliy Kengashi Prezidiumi nomidan Moskva shahar ijroiya qoʻmitasi va xalq deputatlari viloyat ijroiya qoʻmitalari tomonidan berilgan hujjatlar asosida berilgan. korxonalar, partiya yoki hukumat tashkilotlari rahbarlari. Har bir medal mukofotni tasdiqlovchi hujjat bilan birga keldi, bu attestatsiya 8 sm dan 11 sm gacha boʻlgan kichik karton buklet shaklida boʻlib, unda mukofotning nomi, oluvchining maʼlumotlari va ichki tomonida rasmiy muhr va imzo joylashgan[1].

 
"Moskvaning 800 yilligi xotirasiga" medali bilan taqdirlanganlik haqidagi guvohnoma (ichki sahifalarda)

Medal va unga sertifikat Moskva va Moskva viloyatida kamida 5 yil yashagan taniqli fuqarolarga beriladi. Mukofotga nomzodlar roʻyxati Moskvadagi sanoat korxonalari, partiya va sovet muassasalari rahbarlari tomonidan shakllantirildi. Ishlamaydigan fuqarolar jamoat ishlarida aholining ishtiroki uchun mas’ul boʻlimlar tomonidan koʻrsatildi. Mukofot SSSR Oliy Kengashi Prezidiumi nomidan ishchilar deputatlari Moskva shahar kengashi ijroiya qoʻmitasi tomonidan amalga oshirildi. Medal bilan taqdirlanganlar toʻgʻrisidagi maʼlumotlar Moskva shahar bosh arxiv boʻlimida mavjud[4]. 2014-yildan beri davlat va kommunal xizmatlar portali orqali medal bilan taqdirlanganlik haqidagi arxiv maʼlumotnomasi taqdim etilmoqda[5]. Mukofot koʻkrakning chap tomoniga taqiladi. SSSRning boshqa medallari boʻlsa, „Sovet politsiyasiga 50 yil“ yubiley medalidan keyin va „Leningradning 250 yilligi xotirasiga“ medalidan oldin umumiy ish staji darajasida joylashgan[2]. Davlat ordenlari bilan taqilganda „Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali alohida farq belgisi ostidagi qatorga qoʻyiladi.

Medal tavsifi

tahrir

„Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ medali SL Tulchinskiy va II Dubasov tomonidan ishlab chiqilgan diametri 37 mm boʻlgan misdan yasalgan dumaloq medal. Medallning yon tomoni, tasvirlari va yozuvlari qavariq qilib ishlangan. Medalning old tomonida birinchi Moskva knyazi Yuriy Dolgorukiyning dubulgʻadagi boʻrtma  tasviri joylashgan. Medalning pastki qismida dumaloq hoshiya boʻylab „Moskva asoschisi Yuriy Dolgorukiy“ yozuvi joylashtirilgan. Orqa tomonda Moskva Kreml binosi tasvirlangan. Quyida markazda oʻroq, bolgʻacha va qalqon joylashgan boʻlib, ikkita banner, qurol va dafna novdalari bilan chegaralangan. Qalqonning chap va oʻng tomonida „1147“ va „1947“ sanalari mavjud. Medal aylanasi boʻylab yuqori qismida „Moskvaning 800 yilligi xotirasiga“ yozuvi tasvirlangan[1]. Koʻz va halqa yordamida medal beshburchakli metall blokga pin bilan mahkamlanadi. Blok yashil ipak muar lentasi bilan qoplangan, lentaning ikki tomonida toʻrtta boʻylama oq va uchta qizil chiziqli boʻlgan[1].

Qabul qiluvchilar (qisman roʻyxati)

tahrir

Quyidagi shaxslar „Moskvaning 800 yilligi xotirasi“ medali bilan taqdirlanganlar.

Manbalar

tahrir