15760 Albion — vaqtinchalik belgisi 1992 QB 1, Pluton va Xarondan keyin kashf etilgan birinchi Neptun orti obyekti hisoblanadi. Diametri taxminan 108–167 kilometr bo'lib, u 1992-yilda Devid C.Jevitt va Jeyn X. Luu tomonidan Gavayidagi Mauna Kea rasadxonasida kashf etilgan. Ushbu kashfiyotdan so'ng ular obyektga "Smaylik" deb nom berishdi va u qisqa vaqt davomida matbuot tomonidan o'ninchi sayyora sifatida e'tirof etildi[1]. Bu "sovuq" klassik Koyper belbog'i obyekti bo'lib, ushbu turdagi obyekt uchun "cubewano" nomini keltirib chiqardi[2]. Belgilanishining QB 1 qismidagi "QB 1" ning vaqtinchalik belgilanishni dekodlash shuni ko'rsatadiki, bu o'sha yilning avgust oyining ikkinchi yarmida topilgan 27-obyekt erkan[3]. 2018-yil yanvar holatiga koʻra, Neptundan tashqarida yana 2400 ga yaqin obyektlar topilgan, ularning aksariyati klassik Koyper belbog'i obyektlaridir. Uilyam Bleyk mifologiyadan Albion nomini ushbu obyekt uchun tanlagan.

115760 Albion tasviri

Nomlash

tahrir
 
To'rtta tashqi sayyoraning orbitasi (qizil) (15760) Albion (ko'k) bilan solishtirganda

Bu kichik sayyora ingliz shoiri va rassomi Uilyam Bleykning (1757-1827) murakkab mifologiyadan Albion nomi bilan atalgan. Albion - orolda yashovchi qadimgi odam bo'lib, uning bo'linishi natijasida To'rt Zoa: Urizen, Tarmas, Luva/Ork va Urthona/Loslar hosil bo'lgan. Albion nomining o'zi Britaniyaning qadimgi va mifologik nomidan kelib chiqqan[4]. Rasmiy nomlash maqolasi Minor Planet Center tomonidan 2018-yil 31-yanvarda chop etilgan (MPC 108697)[5].

Kashfiyotchilar (15760) 1992 QB 1[6] uchun "Smayli" nomini taklif qilishgan, ammo bu nom allaqachon amerikalik astronom Charlz Xyu Smayli nomi bilan atalgan 1613 Smiley asteroidi uchun ishlatilgandi. U 15760[7] raqamini oldi va 2018-yil yanvarigacha nomsiz qoldi (odatda u oddiygina "QB1" deb atalar edi).

O'xshashlik

tahrir

Keyingi yili ya'ni, 1993-yilda shunga o'xshash orbitalardagi ko'plab obyektlar topildi. Shu jumladan (15788) 1993 SB, (15789) 1993 SC, (181708) 1993 FW va (385185) 1993 RO kabi obyektlar kashf etildi.

15760 Albion topilganidan keyin yigirma yil ichida Quyoshdan taxminan 30 a.b. dan 50 a.b. gacha bo'lgan orbitada Koyper belbog'ida mingdan ortiq jism topildi. Pluton va Albionning o'zidan ko'ra ko'proq jismlarning keng to'plamini ochib berdi[8]. 2018-yilga kelib, 2000 dan ortiq Koyper belbog'i obyektlari topildi.

Yana qarang

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. Collander-Brown, S.; Maran, M., Williams, I. P. (2000-10-11) „The effect on the Edgeworth-Kuiper Belt of a large distant tenth planet“. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
  2. Dr. David, Jewitt „Classical Kuiper Belt Objects“. David Jewitt/UCLA.
  3. „JPL Small-Body Database Browser: 15760 Albion (1992 QB1)“. (2019-01-02 last obs.). Jet Propulsion Laboratory.
  4. „15760 Albion (1992 QB1)“. Minor Planet Center. Qaraldi: 7-iyun 2022-yil.
  5. „"MPC/MPO/MPS Archive“. Minor Planet Center.
  6. „What Lurks in the Outer Solar System?“. Science@NASA, 13 September 2001). 2001-yil 18-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-iyun.
  7. Marc W. Buie, (30 November 1999) „Orbit Fit and Astrometric record for 15760“. SwRI, Space Science Department.
  8. „The Kuiper Belt at 20“. Astrobiology Magazine. 2012-09-01.

Havolalar

tahrir