Abdul Halim – odatda KH Abdoel Halim nomi bilan tanilgan (1887-1962) indoneziyalik islom olimi va millatchi arbob edi. U Gollandiya Sharqiy Hindistonida bir qator islomiy tashkilotlarga asos solgan, jumladan, Hayatul Qulub va Persyarikatan Ulama va 1940-yillarda Indoneziya mustaqilligiga oʻtish davrida bir qancha milliy maslahat kengashlarining aʼzosi boʻlgan. U 2008 yilda oʻsha paytdagi prezident Susilo Bambang Yudxoyono tomonidan Indoneziya Milliy Qahramoni deb eʼlon qilingan edi.

Hayoti

tahrir

Abdul Halim 1887-yil 26-iyunda Gollandiyaning G‘arbiy Yava, Majalengka Regency shahridagi Ciborelang qishlogʻida tugʻilgan. Tugʻilganda ismi Otong Syatori edi; otasi hoji Muhammad Iskandar va onasi Hoji Siti Mutmaina. U otasidan islomiy taʼlim olishdan tashqari, oʻzining ilk yillarida turli xil pesantrenlarda (islom maktab-internatlarida), jumladan Cirebondagi Bobos pezantanlari, Kuningandagi Ciwedus pezantrilari va Pekalongandagi birida tahsil olgan. 1908 yilda u Kyai hoji Muhammad Ilyosning qizi Siti Murbiyaga uylanadi. 1909 yilda u Makkada vaqt oʻtkazdi va u yerda Rashid Rido, Muhammad Abduh va boshqalar tomonidan qoʻllab-quvvatlanayotgan islom islohoti gʻoyalari bilan tanishdi. U oʻsha paytda Makkada istiqomat qiluvchi nufuzli Minangkabau islom oʻqituvchisi Ahmad Xatib al-Minangkabaviydan tahsil olgan. U yerda boʻlgan vaqtida u oʻz avlodining boshqa talabalari bilan doʻstlashdi, masalan, Mas Mansoer[[]], ular ham keyinchalik Hindiston (yurti Indoneziya)ga qaytib, islom taʼlim islohotida muhim rol oʻynaydi. 1910-yillarda Yavaga qaytgandan soʻng Abdoil Halim bir qancha islomiy tashkilotlarga asos soldi, jumladan, „Madjisul ilmi“ (1911), „Hayatul qulub“ (1912) va „Persyarikatan ulamo“ (1916).

Yapon okkupatsiyasi va Mustaqillik uchun kurash

tahrir

Yaponiyaning Gollandiya Ost-Hind orollarini bosib olishi davrida u Yavadagi istilo maʼmuriyati tomonidan tuzilgan Markaziy maslahat kengashi hamda Mustaqillikka tayyorgarlik ishlari boʻyicha tergov qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan. Qoʻmitaning 62 aʼzosidan u islomiy fraksiya vakili boʻlgan oʻn bir kishidan iborat guruhda edi, ular orasida Hoji Agus Salim[[]], Sukiman, Abdurahmon Basvedan ham bor edi. Keyingi yili u, shuningdek, Indoneziya mustaqillikka erishayotgan paytda Indoneziya prezidentiga maslahat berish uchun tashkil etilgan maslahat organi – Markaziy Indoneziya Milliy qo'mitasiga tayinlandi. 1946—7-yillardagi Indoneziya milliy inqilobi davrida u oʻzining tugʻilgan Majalengka viloyatida Gollandiyaga qarshi partizan qoʻshinlarini boshqarishda ham qatnashgan.

Indoneziya Mustaqilligi

tahrir

1955 yilda Abdel Halim Persatuan Ummat Islomining asoschisi edi. 2008 yilda Abdoel Halim prezident Susilo Bambang Yudxoyono tomonidan Indoneziya Milliy Qahramoni deb eʼlon qilindi.

Manbalar

tahrir

Andoza:Https://en.wikipedia.org/wiki/Abdoel Halim (Indonesian nationalist)