Afgʻonit, (Na, Ca, K) 8 [Al 6 Si 6 O 24 ] (SO 4, Cl 2, CO 3) 3 0,5H 2 O — silikatlar sinfidagi mineral boʻlib, kristal panjarasida qoʻshimcha anionlar boʻlgan gidratlangan alyumosilikatdir. Afgʻonit feldshpatoid boʻlib, odatda sodalit bilan birga dumaloq olti burchakli koʻk donalar shaklida uchraydi.

Afgʻonit

Marmardagi afgʻonit. Badagʻshon, Afgʻoniston.
Asosiy
Formulasi (Na,Ca,K)8[Al6Si6O24](SO4,Cl2,CO3)3 · 0.5H2O
Ixtiro qilingan yili 1968-yil
Fizik xususiyatlari
Rangi havorang, koʻk-yashil, koʻk, rangsiz
Qirra rangi oq
Yaltiroqlik shishasimon
Shaffoflik shaffof, yarimshaffof
Qattiqlik 5,5 - 6
Yopishqoqlik Mukammal {100}
Zichligi 2,55 - 2,65 g/sm³
singoniyasi Geksoganal
Afgʻonit Vikiomborda

Kashf qilinish tarixi

tahrir

U 1968-yilda Afgʻonistonning Badaxshon viloyatidagi lazurit konida topilgan va ilk marta shu yerda topilgani uchun mamlakat nomi bilan atalgan.

Tabiatda uchrashi

tahrir

Afgʻonit kristallarni qisqa prizma va dipiramida shaklida hosil qiladi. Kristallar odatda yomon shakllangan va nomukammal konturlarga ega, yumaloq yoki tartibsiz shakldagi donalar xarakterlidir.[1] Kichik ustunli yoki tekislangan individlarning oʻzaro oʻsishi 1-2 mm gacha.

Na- boyitilgan marmarlarda sodalit, diopsid, kankrinit, nefelin, flogopit, pirit, vezuvian, olivin bilan bogʻlangan holda karbonatli jinslarning kontakt metamorfizmi natijasida hosil boʻladi.

Konlar

tahrir

Afgʻonistonda (Sar-e-Sang), Rossiyada (Baykal koʻli boʻyida, Slyudyanka shahri yaqinida [2][3][4]), Germaniyada, Italiyada, Tojikistonda uchraydi. U amaliy ahamiyatga ega emas, lekin kolleksiya materiali sifatida qiziqish uygʻotadi.

Manbalar

tahrir


Adabiyotlar

tahrir
  • V. Ivanov G., Sapozhnikov A.N. The birinchi Afghanit, Andersonit topish SSSR . — ZVMO, 1975 yil, 103-qism, № 3. (Janubiy Gʻarbiy Baykal mintaqasi)
  • Sapozhnikov A.N., Cherepanov D.I., Suvorova L.F., Feoktistova L.P. Afgʻonistonda izomorfizm haqida. Minerallarni aniqlash. — ZVMO, 2008 yil, 137-qism

Havolalar

tahrir