Aleksandr Petrovich Soluyanov (1953-yil 19-dekabrda tugʻilgan) — sovet va oʻzbek harbiy qoʻmondoni. Afgʻon urushi qatnashchisi. General-mayor. Sovet Ittifoqi Qahramoni (1984).

Aleksandr Petrovich Soluyanov
Tavalludi 1953-yil 19-dekabr (68 yoshda)
Ponomarevka, Chkalov viloyati, Rossiya SFSR, SSSR
Fuqaroligi Sovet Ittifoqi SSSR
Oʻzbekiston Oʻzbekiston
Qoʻshin turlari Havo-desant qoʻshini
Xizmatdagi yillari 1975-1995-yillar
Unvoni General-mayor
Harbiy  qism 105-gvardiya havo-desant diviziyasi
Lavozimi Diviziya komandiri
Jang/urush Afgʻon urushi (1978-1989)
Mukofotlari
Soluyanov (chap qanotdan ikkinchi) SSSR Qahramonlari va Rossiya Qahramonlari orasida Maykop yodgorligida.
Maykop qoʻnishining 75 yilligi.
2017-yil 23-oktyabr

Tarjimai holi

tahrir

1953-yil 19-dekabrda Orenburg viloyatining Ponomarevskiy tumani Ponomarevka qishlogʻida dehqon oilasida tugʻilgan. Rus millatiga mansub. KPSS aʼzosi.

Tugʻilib oʻsgan qishlogʻidagi sakkiz yillik oʻrta maktabni tugatgan, soʻngra Qozon Suvorov harbiy bilim yurtida oʻqishni davom ettirgan va uni 1971-yilda tugatgan.

1971-yildan 1975-yilgacha — Ryazan oliy havo-desant qoʻmondonlik maktabida oʻqigan (1975).

1975-yildan 1977-yilgacha — Boltiqboʻyi harbiy okrugidagi 332-praporativ maktabda oʻquv vzvod komandiri boʻlib xizmat qilgan.

1977-yildan 1980-yilgacha — Ryazan Oliy havo-desant qoʻmondonlik bilim yurtida kursantlar rotasi komandiri boʻlgan.

1980-yildan 1982-yilgacha — Zakavqaziya harbiy okrugidagi 104-gvardiya havo-desant diviziyasida parashyutchilar bataloni komandiri boʻlgan.

Afgʻon urushi

tahrir

1982-yil yanvar — 1984-yil iyun davomida — Afgʻonistondagi Sovet qoʻshinlarining cheklangan kontingenti tarkibida 103-gvardiya havo-desant diviziyasi 350-gvardiya parashyut-desant polkining parashyutchilar bataloni komandiri.

1982-yil 17-may — 10-iyun davomida Soluyanov batalyoni Parvon viloyati, Didak aholi punkti hududida isyonchilarning katta guruhlarini yoʻq qilish boʻyicha harbiy operatsiyada qatnashgan. Jang paytida kapitan A.P.Soluyanov toʻgʻri qaror qabul qilgan, aviatsiya va artilleriya bilan oʻzaro hamkorlikni mohirona tashkil etgan. Vazifa shaxsiy tarkib va harbiy texnikani yoʻqotmasdan bajarilgan. 320 nafar mujohid, 260 ta qurol, oziq-ovqat va oʻq-dorilar saqlanadigan 3 ta ombor qoʻlga olingan.

1983-yil 12-yanvar — 20-yanvar davomida mayor Soluyanov yirik toʻdalarni yoʻq qilish boʻyicha harbiy operatsiyada bevosita ishtirok etgan. 1984-yil fevral oyida Nijbar darasida oʻtkazilgan operatsiya paytida mayor Soluyanov qoʻmondonligidagi batalyon dushman tomonidan bosib olingan hukmron balandliklarga bostirib kirgan. Janglar paytida Soluyanov eng xavfli hududlarda boʻlinmalarni mahorat bilan boshqargan. Dushmanning kuchli qarshiligi va zich otashiga qaramay, dushman balandlikdan magʻlubiyatga uchragan.

Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni Aleksandr Petrovich Soluyanovga 1984-yil 23-noyabrda Sovet qoʻshinlarining Afgʻonistondagi cheklangan kontingenti tarkibida xalqaro burchni bajarishda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun berilgan (11521-sonli „Oltin yulduz medali“).

1987-yilda M.V.Frunze nomidagi harbiy akademiyani tamomlagan.

Keyingi xizmati

tahrir

1987-1991-yillar davomida — Oʻzbekiston SSR Fargʻona shahridagi 387-alohida oʻquv parashyut-desant polki komandiri.

1989-yil yozida Fargʻona vodiysida boʻlib oʻtgan millatlararo toʻqnashuvlarda Soluyanov va unga boʻysunuvchi polk huquq-tartibotni saqlashda ishtirok etgan.

1991-1992-yillar davomida — Fargʻona shahridagi 105-havo-desant diviziyasi shtab boshligʻi.

1992-1993-yillar davomida — Oʻzbekiston Qurolli Kuchlari 105-havo-desant diviziyasi qoʻmondoni va Fargʻona shahridagi garnizon boshligʻi[1].

1992-yilda Soluyanovga general-mayor unvoni berilgan.

1990-1995-yillarda — Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Kengashi deputati, Mudofaa, davlat xavfsizligi va harbiy siyosat qoʻmitasi raisining oʻrinbosari.

Arxangel Maykl ittifoqini — pravoslavlikni qoʻllab-quvvatlash jamiyatini boshqaradi. Sovet Ittifoqi Qahramonlari, Rossiya Federatsiyasi Qahramonlari va „Shon-sharaf“ ordeni toʻliq kavalerilarining Ryazan viloyati hududiy jamoat tashkilotiga rahbarlik qiladi.

2004-yil mart oyidan — Ryazan viloyati gubernatori maslahatchisi[2][3][4].

Mukofotlari

tahrir

Manbalar

tahrir

Adabiyot

tahrir
  • Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Pred. red. kollegii I. N. Shkadov. — M.: Voenizdat, 1988. — T. 2 /Lyubov — Yaщuk/. — 863 s. — 100 000 ekz. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Orenburjsi — Geroi Sovetskogo Soyuza: bibliograficheskiy ukazatel / Bibliogr. otd.; sost. N. A. Kuznesova. — 1. — Orenburg: Oblastnaya nauchnaya biblioteka imeni N. K. Krupskoy, 1987. — S. 112. — 155 s.
  • Zolotie zvyozdi Orenburjya: biograficheskiy spravochnik / V. P. Rossovskiy; red. Ye. A. Urbanovich; res. U. A. Batirov, N. M. Rumyansev. — izd. 2-e, pererab. i dop. — Orenburg: IPK „Yujniy Ural“, 2005. — S. 446—447. — 595 s. — ISBN 5-94461-009-3.

Video tasvirlar

tahrir

Havolalar

tahrir

Aleksandr Petrovich Soluyanov (rus.). Sayt „Geroi strani“.