Amaliy dasturiy ta'minot

Amaliy dasturiy taʼminot (shiklash uchun dasturiy taʼminot yoki qisqacha ilova) – bu kompyuter oʻzi ishlashi bilan bogʻliq boʻlmagan maxsus vazifani bajarish uchun moʻljallangan kompyuter dasturi, odatda oxirgi foydalanuvchilar tomonidan ishlatiladi. Soʻzlarni qayta ishlash, media oyinchilar va buxgalteriya dasturi misollardan biridir. Ushbu "amaliy dasturiy taʼminot" degan umumiy nom barcha dasturlarni birgalikda anglatadi. Dasturning boshqa asosiy tasniflari kompyuterning ishlashi bilan bogʻliq tizim dasturi va foydali dasturi(„foydalanuvchilar“).

Ilovalar kompyuter va uning tizimli dasturiy taʼminoti bilan birga boʻlishi mumkin yoki alohida nashr etilishi va xususiy, ochiq manba yoki loyihalar sifatida kodlangan boʻlishi mumkin mumkin^[1]. „Ilova“ atamasi odatda telefonlar kabi mobil qurilmalar uchun ilovalarga ishora qiladi.

Terminologiya

Axborot texnologiyalarida dastur (app), dastur dasturi yoki amaliy dasturiy taʼminot – bu odamlarga biron bir faoliyatni bajarishga yordam berish uchun moʻljallangan kompyuter dasturi. Ilova qaysi faoliyat uchun yaratilganligiga qarab, matnni, raqamlarni, audio, grafiklarni va ushbu elementlarning kombinatsiyasini boshqarishi mumkin. Baʼzi dastur paketlari bitta vazifaga, masalan, matnni qayta ishlashga qaratilgan; boshqalar integratsiyalashgan dasturiy taʼminot deb nomlanadi^[2].

Foydalanuvchi tomonidan yozilgan dasturiy taʼminot tizimlarni foydalanuvchining oʻziga xos ehtiyojlarini qondirish uchun moslaydi. Foydalanuvchi tomonidan yozilgan dasturiy taʼminotga jadval varaqalari, matn processorlari makroslari, ilmiy simulasiyalar, audio, grafik va animatsiya skriptlari kiradi. Hatto elektron pochta filtrlari ham foydalanuvchi dasturiy taʼminotining bir turi. Foydalanuvchilar ushbu dasturni oʻzlari yaratadi va koʻpincha uning qanchalik muhimligini unutib qoʻyishadi.

Biroq, operacion tizimlar va dasturlari oʻrtasidagi tizimli dasturlar oʻrtasidagi chegara aniq emas va baʼzan munozara obyekti hisoblanadi^[3]. Masalan, AQSh va Microsoft Corp. ning monopoliyaga qarshi sudida asosiy savollardan biri, Microsoftning Internet Explorer veb-brauzer Windows operatsion tizimi yoki alohida dastur dasturiy taʼminot qismi boʻlishi edi. Boshqa misol sifatida GNU / Linux nomlash muqobilligi qisman Linux yadroviy va ushbu yadroviy ustida qurilgan operacion tizimlar oʻrtasidagi munosabatlar toʻgʻrisida kelishmovchiliklar tufayli sodir boʻladi. Baʼzi turdagi uyushtirilgan tizimlar dasturi va operacion tizim dasturi foydalanuvchidan ajratib boʻlmasligi mumkin, masalan, VCR, DVD-oʻyinchisi yoki mikrotoʻlqinli pech boshqarish uchun ishlatiladigan dasturiy taʼminot. Yuqoridagi taʼriflar katta tashkilotlarda baʼzi kompyuterlarda mavjud boʻlgan baʼzi dasturlarni istisno qilishi mumkin. Dasturning boshqa taʼrafini olish uchun: Dastur portfelini boshqarish:koʻrish uchun Ilovalar portfelini boshqarish.

Metonim

Sifatdosh sifatida ishlatiladigan „ilova“ soʻzi „amaliy dasturiy taʼminoti“ maʼnosini cheklab qoʻyilmaydi^[4]. Masalan, dastur dasturlash interfeysi (API), dastur serverlari, dastur virtuallashtirish, dastur hayot davri boshqaruvi va portativ dastur kabi tushunchalar faqat dasturi emas, balki barcha kompyuter dasturlariga ham mos keladi.

Platform boʻyicha

Ilovalar, shuningdek, maʼlum bir operacion tizim uchun ish stoli dasturlari kabi hisoblash platformalari tomonidan tasniflanishi mumkin^[5], bulutli hisoblash va Web 2.0 dasturlarida yoki mobil qurilmalar uchun mobil dasturlar kabi yetkazib berish qurilmalarida.

Operatsiya tizimi oʻzi Buyruq satr interfeysi yoki grafik foydalanuvchi interfeysi orqali apparatni boshqarish uchun ishlatilmagan oddiy hisoblash, oʻlchash, rendering va matn qayta ishlash vazifalarini bajarishda dastur dasturi deb hisoblanadi. Bu dasturiy taʼminot kalkulatori yoki matn tahrirchisi kabi operacion tizimlar ichida toʻplamlangan dasturlarini oʻz ichiga olmaydi.

Axborot ishchilari dasturiy taʼminoti

Hisobot dasturi
Maʼlumotlarni boshqarish
- Aloqa menejeri
- Ishlab chiqarish jadvali
- Maʼlumotlar bazasi dasturiy taʼminoti
Hujjatlar
- Hujjatlarni avtomatlashtirish
- Soʻz protsessorlari
- Ish stoli nashr etish dasturi
- Diagrammalash dasturi
- Taqdim etish dasturi
- Elektron pochta
- Blog dasturi
Korxona resurslarini rejalashtirish
Moliyaviy dasturiy taʼminot
- Bank dasturi
- Tovarlash tizimlari
- Moliyaviy hisob-kitob dasturi
- Moliyaviy dasturiy taʼminot
Hududiy xizmatni boshqarish
- Ishchi kuchini boshqarish dasturi
Loyihalarni boshqarish dasturiy taʼminoti
- Kalendarlashtirish dasturi
- Xodimlarni rejalashtirish dasturi
- Ish oqimlari dasturiy taʼminoti
Qopish tizimlari

Interaktiv dasturi

Ekranni saqlovchi
Video oʻyinlar
- Arcade oʻyinlari
- Konsol oʻyinlari
- Mobil oʻyinlar
- Shaxsiy kompyuter oʻyinlari
Dastur sanʼati
- Demo
  - 64K kirish

Yana qarang

Dastur ishlab chiqish – Kompyuter dasturlari va dasturlarini yaratish va saqlash
Mobil ilova – Mobil qurilmalarda ishlaydigan dasturiy taʼminot dasturi
Veb-ilova – Veb-brauzerni mijoz sifatida ishlatadigan dastur
Server dasturlari – Tarmoqdagi markazli resurs yoki xizmatga kirish uchun kompyuter yoʻnaltirish maqsadlarining qisqacha tavsiflari koʻrsatiladigan sahifalar
Super-ilova – Moliyaviy operatsiyalarni oʻz ichiga olgan koʻp xizmatlarni taqdim etayotgan mobil dastur

Manbalar

↑ Ryan. „Caffeine and computer screens: student programmers endure weekend long appathon“. The Arbiter (2013-yil 14-mart). 2016-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-oktyabr.
↑ Ceruzzi, Paul E. (2000). A History of Modern Computing. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 0-262-03255-4.
↑ Ulrich. „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium (2006-yil 31-avgust). 2016-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-yanvar.
↑ Ulrich. „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium (2006-yil 31-avgust). 2016-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-yanvar.Ulrich, William (August 31, 2006). „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium. Cutter Benchmark Review. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 2023-01-12.
↑ „Definition of desktop application“ (en). PCMAG. Qaraldi: 2022-yil 7-yanvar.

Havolalar

[:1-1] Ryan. „Caffeine and computer screens: student programmers endure weekend long appathon“. The Arbiter (2013-yil 14-mart). 2016-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-oktyabr.

[2] Ceruzzi, Paul E. (2000). A History of Modern Computing. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. ISBN 0-262-03255-4.

[kesuvchi-3] Ulrich. „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium (2006-yil 31-avgust). 2016-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-yanvar.

[cutter-4] Ulrich. „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium (2006-yil 31-avgust). 2016-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-yanvar.Ulrich, William (August 31, 2006). „Application Package Software: The Promise Vs. Reality“. Cutter Consortium. Cutter Benchmark Review. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 2023-01-12.

[5] „Definition of desktop application“ (en). PCMAG. Qaraldi: 2022-yil 7-yanvar.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]