Anahit Yulanda Varan (armancha: Անահիտ Յուլանդա Վարան, 1917 – 2003-yil 29-avgust), shuningdek, Anahit Kuyrig nomi bilan ham tanilgan[1], „Madam Anahit musiqasini ijro etuvchi“[2] nomi bilan tanilgan, turkiyalik ijrochi edi. U bir qator filmlarda yordamchi sifatida paydo boʻldi.

Anahit Yulanda Varan
Անահիտ Յուլանդա Վարան
Tavalludi 1917
Vafoti 2003-yil 29-avgust
Istanbul, Turkiya
Fuqaroligi Turkiya
Kasbi Ko'cha ijrochisi

Yoshligi

tahrir

Anahit Yulanda Varan 1917-yilda Istanbulda, oʻsha paytda Usmonlilar imperiyasida, Taqsim maydoniga yaqin Beyogʻlu tumanidagi Tarlaboshi mahallasida boy arman oilasida tugʻilgan[1][3]. Uning Vosge Apega ismli akasi bor edi, u „Vosgik Vartabed“, soʻzma-soʻz „Vosges Voiz“ nomi bilan mashhur edi.[1][3].Onasining pianinoga ishtiyoqi bor edi. U boshlangʻich taʼlimni Taqsimdagi Anarat Xigutyun arman katolik maktabida, hozirgi Taksim sanʼat uyida tugatgan. Keyin u Taksimdagi Eseyan arman oʻrta maktabini tamomlagan[3].

Musiqachilik faoliyati

tahrir

U 16 yoshida oʻrta maktabning ikkinchi sinfida maktab xoriga qoʻshilgani musiqaga ilk qadamlaridan edi[1].

U yoshlik yillarining yoz oylarini Knyazlar orollaridagi Heybeliadada oʻtkazdi. U yerda u yunon qoʻshnisining oʻgʻlining akkordeon chalishidan hayratda qoldi. Keyin u onasini akkordeon sotib olishga koʻndirdi. U Gretsiya Papa Yorgiga tegishli musiqa asboblari doʻkonidan 170 turk lirasiga sotib olingan ikkinchi qoʻl oq rangli Hohner akkordeonini oldi va dastlab Istiqlol xiyobonidagi Muqaddas Entoni Padua cherkoviga borib, qurbongohga akkordeon qoʻydi va orzusi amalga oshishi uchun duo qildi[1][3].

Papa Yorgi unga akkordeon chalish uchun oʻqituvchi tayinladi. U Arto Benondan saboq olishni boshladi, bu oʻsha paytda arzon boʻlmagan[1][3]. Boshlangʻich saboqlarni oʻrgangach, u oʻqituvchisini almashtirdi. U birinchi turmush oʻrtogʻi boʻlgan Nora Dirizyandan saboq oldi[1].

30-35 yoshlari orasida u Babanın Suçu, Adalet, Yalancı Yarim, Cennet Bolalari, Kadın ve Şarap, Faize Hücum, Bay Alkolü Takdimimdir, Arkadaş, 24 soat kabi bir qator filmlarda qoʻshimcha rollarda rol oʻynagan. Öğretmenref name="bk"/>[3]. U Aşkın Nur Yengi va Grup Gündoğarkenning media klipida suratga tushgan[1].

Keyingi yillarida u Hohner akkordeoni bilan tarixiy yopiq arkada Chichek Pasajida va qator kafelar, tavernalar, vinoxonalar va restoranlar joylashgan Istiqlol xiyobonidagi Nevizade koʻchasida ijro etdi. U „Madam Anaxit“ nomi bilan mashhur boʻldi[3][4]. U har doim yorqin qizil lab boʻyogʻida rol oʻynagan. Uning repertuarida turkiy tildagi mashhur Tangolar, yunon xalq musiqasi Hasapiko, arman taverna musiqalari bor edi. U Édith Piafning „La Vie en rose“, Zeki Mürenning „Yulduzlarning Altında“ va Marlene Dietrichning „Lili Marleen“ qoʻshiqlarini ijro etgan. U va uning akkordeoni Beyogʻluda tungi oʻyin-kulgilarning ramziga aylandi va u yerda olingan koʻplab fotosuratlarda paydo boʻldi[1].

Shaxsiy hayoti

tahrir

Uning birinchi turmush oʻrtogʻi Nora Dirizyan arman millatiga mansub musiqachi boʻlib, akkordeon, pianino va kontrabasda chalgan. U uzoq vaqt Anqara va Samsun kruiz kemalarida, keyinroq Istanbul shimolidagi Sariyerdagi Büyükderedagi Beyaz Park musiqa zalida konsert berdi. U 17 yil davomida u bilan yashadi. Ularning Onnik va Berch ismli ikki oʻgʻli bor edi. Ajrashgandan soʻng, u turk musiqachisi Solak Huseyinga turmushga chiqdi, soʻzma-soʻz "Chapqoʻl Husayn". Bir muddat davom etgan ikkinchi nikohi ajralish bilan yakunlandi. Uning uchinchi nikohi ham muvaffaqiyatsiz tugadi. Keyin u birinchi turmush oʻrtogʻiga qayta uylandi[1].

Uning eslashicha, „1955-yil 6-7-sentyabr kunlari Istanbulda yunon ozligiga qarshi uyushtirilgan hujumda men akkordeon chalib, yillar davomida quvongan insonlarim qanday ishtirok etganini koʻrib, juda xafa boʻlgandim“[1].

Uning Tarlaboshidagi uyi 1980-yillarning oxirida musodara qilingan va buzib tashlangan. U hech qanday tovon olmagani uchun qiyin kunlarni boshidan oʻtkazdi va ijara uchun kvartiraga koʻchib oʻtishga majbur boʻldi[1].

Hayvonlarning doʻsti, u Hayvonlarni himoya qilish uyushmasining pullik aʼzosi boʻlgan va uning koʻplab yigʻilishlarida qatnashgan[1].

Oʻlimi

tahrir

U Oshqozon saratoni bilan kasallangan, ammo 2003-yil 29-avgustda Yurak yetishmovchiligidan vafot etgan[1][3]. U Surp Yerrortutyun arman katolik cherkovida oʻtkazilgan diniy dafn marosimidan soʻng Shishli arman qabristoniga dafn qilindi[1].

Merosi

tahrir

Gollandiya telekanali uning hayoti haqida hujjatli film namoyish etdi[1].

2018-yilning noyabr oyiga kelib, Beyogʻluda uning sharafiga „Anahit Stage“ nomli musiqa maskani ochildi[5]. Mehmonxonada anʼanaviydan eksperimentalgacha, klassikdan elektronikaga qadar keng koʻlamli polifonik va rang-barang musiqa janrlari mavjud[6].

Manbalar

tahrir
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 Valunya, Oktay. „Düşsel Bir Röportaj – Akordeoncu Madam Anahit“ (tr). Ben Kadınım. Qaraldi: 2020-yil 24-noyabr.
  2. Kara, Mesut.. „Bir Beyoğlu yurttaşıydı Madam Anahit“ (tr) (2018-yil 28-yanvar). Qaraldi: 2020-yil 23-noyabr.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Yaman, Özcan.. „Madam Anahit“ (tr) (2014-yil 5-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 23-noyabr.
  4. Guillet, Marc. „Bloemenpassage eert madam Anahit“ (nl). Geniet van Istanbul (2019-yil 24-aprel). 2022-yil 31-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 24-noyabr.
  5. „Beyoğlu’nda çok sesli ve renkli yeni bir mekân: "ANAHİT SAHNE"“ (tr). NouvArt (2018-yil 30-noyabr). Qaraldi: 2020-yil 24-noyabr.
  6. „Anahit Sahne'den yeni yılın ilk programı“ (tr) (2018-yil 16-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 24-noyabr.