Antanas Gustaitis
Antanas Gustaitis (1898-yil 26-mart – 1941-yil 16-oktabr) – Litva Qurolli Kuchlarida brigada generali[1]. U bir nechta harbiy trenerlar va razvedka samolyotlarini loyihalash va qurish vazifasini oʻz zimmasiga olgan meʼmor va aviatsiya muhandisi edi[1].
| Antanas Gustaitis | |
|---|---|
 Gustaitis Litva harbiy-havo kuchlari formasi va davlat mukofotlari bilan surati | |
| Tavalludi |
27-mart 1898-yil |
| Vafoti |
16-oktyabr 1941-yil (43 yoshda) Moskva, Sovet Ittifoqi |
| Fuqaroligi | Litva |
| Mukofotlari |
|
Hayoti
tahrirGustaitis Marijampole tumanidagi Javaravas okrugida joylashgan Obeline qishlogʻida tugʻilgan[1]. U Yaroslavlda oʻrta maktabda oʻqigan, keyinchalik Petrograddagi muhandislik instituti va artilleriya maktabida tahsil olgan[1].
Litva mustaqillik urushlari
tahrir
Antanas Gustaitis 1919-yilda Litva armiyasiga qoʻshilgandan soʻng, 1920-yilda kichik leytenant unvoni bilan tugatadi. Oʻsha yilning oxirida u Polsha-Litva urushidagi harakatlarning guvohi boʻladi. 1922-yilga kelib u uchuvchilarni tayyorlay boshlaydi, keyinchalik oʻquv otryadining boshligʻi boʻladi. Shuningdek, u Italiya va Chexoslovakiyada Litva uchun samolyotlar qurilishini boshqargan. Gustaitis Litva Aero-klubining asoschilaridan biri, keyinchalik uning vitse-prezidenti boʻlgan. U Litvada yoshlar oʻrtasida aviatsiyani targʻib qilish, ayniqsa, planer sporti boʻyicha koʻp ishlarni amalga oshirgan. U 1922-yilda Litva shaxmat chempionatida ham gʻolib boʻlgan.
1925—1928-yillarda Gustaitis Parijda aviatsiya muhandisligi boʻyicha tahsil olgan. Oʻqishni tamomlagandan soʻng u Litvaga qaytib keladi va Harbiy aviatsiya bosh qoʻmondoni oʻrinbosari lavozimiga koʻtariladi. Kaunasdagi aviatsiya ustaxonasi (Karo Aviacijos Tiekimo Skyrius) boshligʻi boʻlgan. Bu vaqt ichida u ustaxonani qayta tashkil etgan va ustaxonaning samolyotlarni taʼmirlash imkoniyatlarini ham kengaytirdi. U ishlab chiqqan samolyot ANBO deb nomlangan. ANBO „Antanas Bronė“ning qisqartmasi boʻlib, uning rafiqasi ismi va oʻzining ismlarini qisqartmasidir. „Antanas Nori Būti Ore“, yaʼni Antanas Litvada havoda boʻlishni xohlaydi jumlasi keng tarqalgan notoʻgʻri tushunchalardan biridir.
Ikkinchi jahon urushi va Sovet Ittifoqi bosqini
tahrirLitva Sovet Ittifoqi tomonidan bosib olinib, Litva armiyasi tarqatib yuborilgach, u Vitautas Magnus universitetida oʻqituvchi boʻlib ishlay boshlaydi. Ammo hibsga olinishidan qoʻrqib 1941-yilda Germaniyaga qochishga uringan. Shu sabab oʻsha yilning 16-oktyabrida Moskvaga olib ketilgan.
Merosi
tahrirLitva mustaqilligi tiklanganidan soʻng Antanas Gustaitis aviatsiya institutiga uning nomi berilgan[2][3][1].
Samalyotlar
tahrir| Model nomi | Ilk parvoz | Soni | Turi |
|---|---|---|---|
| ANBO I | 1925-yil | 1 | Harbiy oʻquv samolyoti |
| ANBO II | 1927-yil | 1 | Harbiy oʻquv samolyoti |
| ANBO III | 1929-yil | 9 | Harbiy oʻquv samolyoti |
| ANBO IV & 41 | 1932-yil | 34 | Harbiy razvedka/yengil hujum samolyoti |
| ANBO V & 51 | 1931-yil | 15 | Harbiy oʻquv samolyoti |
| ANBO VI | 1933-yil | 4 | Harbiy oʻquv samolyoti |
| ANBO VII | |||
| ANBO VIII | 1939-yil | 1 | Yengil bombardimonchi |
Manbalar
tahrir- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Tamašauskas, Kazimieras „Antanas Gustaitis“ (lt). Visuotinė lietuvių enciklopedija. Qaraldi: 2023-yil 25-dekabr.
- ↑ „Antanas Gustaitis' Aviation Institute“. vilniustech.lt. Vilnius Gediminas Technical University. Qaraldi: 2021-yil 3-aprel.
- ↑ "Du Antano Gustaičio aviacijos instituto dešimtmečiai" (lt). Sapere Aude (Vilnius Gediminas Technical University) 5 (special). 2013. ISSN 2029-4999. https://vilniustech.lt/files/385/19/2_0/Sapere%20Aude-nr5%20(specialus%20numeris).pdf. Qaraldi: 3 April 2021.Antanas Gustaitis]]