Arnoia qal’asi

Arnoia qal’asi (portugalcha: Castelo de Arnoia) — Portugaliyaning Braga tumanidagi Celorico de Basto qishlogʻining Arnoya fregeziyasidagi oʻrta asr qal’asi.

Tarixi

Qal’aning qurilgan vaqti, ehtimol, X-asr oxiri yoki XI-asr boshlariga toʻgʻri keladi. Uning asosiy vazifasi Arnoyadagi shu davrda asos solingan Muqaddas Benedikt monastirini himoya qilish edi, deb hisoblanadi. Bu nuqtai nazar monastirdan topilgan qal’a komendanti (va, ehtimol, monastir asoschisi) Muño Munizning qabr toshiga oʻyilgan 1034-yil sanasi bilan tasdiqlangan.

XIII-asrda qirollik farmoni Arnoya, Kasarilye va Karvalyo cherkovlarini qoʻriqchi itlarni oʻrgatish va qal’aning mudofaasini saqlash uchun zarur boʻlgan ohaktosh tayyorlash uchun qal’aga ushr toʻlashga majbur qilgan.

Juan I (1385 — 1433) Celorico de Basto domenini va Arnoyadagi qal’ani aristokrat Gilles Vaskes da Kunyaga (1402) hadya qildi. Keyingi asrda Manuel I (1495 — 1521) Celorica de Basto fuerosga (1520-yil 29-mart) berdi, qal’aga esa munitsipalitet joylashdi.

1946-yil 15-martda qal’a milliy yodgorlik deb eʼlon qilindi. Hozir qal’ada Portugaliya arxitektura merosi instituti (IPPAR) homiyligida restavratsiya ishlari olib borilmoqda. Yodgorlik 2004-yil yanvar oyidan beri omma uchun ochiq.

Arxitekturasi

Qal’aning relyefga moslashtirilgan tartibsiz koʻpburchakli sxemasi mavjud. Devorlari granit toshlardan qurilgan va tishchali shaklga ega. Qal’a devorining janubiy sektorida kirish darvozalari va devorga chiqish imkonini beruvchi parapet mavjud. Qal’aning asosiy minorasi toʻrtburchak shaklda boʻlib, uch qavatga boʻlingan (pastki qavat yertoʻla va ikkita yuqori qavat). Asosiy minora tepasidagi supa tekis boʻlib, tishchali shaklda tugallangan.

Harbiy maydonining markazida qal’a devori bilan chegaralangan sisterna joylashgan. Tashqarida, shimoliy yonbagʻirda 1960-yilda sayyohlik maqsadida qayta tiklangan sazoyi qilinadigan ustun va dor bor edi.

Havolalar

• Instituto Português de Arqueologia (Wayback Machine saytida 2016-03-03 sanasida arxivlangan)