Ash-Shamaʼ masjidi yoki Bab ad-Darum masjidi (arabcha: مسجد الشمعة) — Gʻazoning Eski shahridagi az-Zaytun kvartalidagi Hayy an-Najjarin (Dadgorlar mahallasi)da joylashgan tarixiy masjid. Shamaʼ nomi „Sham“ deb tarjima qilingan boʻlsa-da, ismning kelib chiqishi nomaʼlum. Masjidning minorasi yoʻq[1]. 1315-yil 8-martda Gʻazoning Mamluk gubernatori Sanjar al-Javli tomonidan qurilgan[2][3].

Masjid
Ash-Shamaʼ masjidi
مسجد الشمعة
Manzil Hayy an-Najjarin, az-Zaytun kvartal, Gʻazo, Gʻazo sektori
Meʼmoriy uslub Mamluk
Binokorlik ???—1315
Minoralar soni 0
Minoralar soni 0

Masjidning al-Javliy va oʻsha paytda hukmronlik qilgan Mamluk sultoni al-Nosir Muhammad tomonidan vaqf qilinganligi haqidagi yozuv avval qurilgan al-Javli masjidiga tegishli boʻlgan. Bu masjid 1799-yilda Napoleonning Gʻazoga bostirib kirishi paytida vayron qilingan. Uning toshlari keyinchalik Gʻazodagi boshqa binolar uchun ishlatilgan, uning yozuvi esa Shamaʼ masjidiga biriktirilgan. 14-asrda qurilganidan beri ash-Sham’a masjidi koʻplab taʼmirlash va restavratsiyalardan oʻtdi[4].

1355-yilda unga Ibn Battuta tashrif buyurib, quyidagi qaydni qoʻygan edi: „Gʻazoda goʻzal juma masjidi (Gʻazo masjidi) bor edi, ammo bu kunlarda amir al-Javliy tomonidan qurilgan masjidda juma marosimi oʻtkaziladi. Binoning minbari oq marmardan qilingan“. 15-asr islom olimi as-Saxaviy 1440-1441-yillarda xatib Yusuf al-Gʻazziy masjid imomi boʻlganini eslatib oʻtadi[5].

Manbalar

tahrir
  1. Sharon, 2009, p. 34
  2. Meyer, p. 150
  3. Sharon, 2009, p. 84
  4. Sharon, 2009, pp. 84 −85
  5. Sharon, 2009, p. 85

Qoʻshimcha oʻqish uchun

tahrir