Aviva stadioni
Aviva (ing. Aviva Stadium, Irish Staid Aviva) — Irlandiyaning Dublin shahridagi regbi va futbol stadioni. Lansdaun Roud stadioni oʻrnida qurilgan boʻlib, u 51 700 tomoshabinni sigʻdiradi[4]. Stadion nomiga boʻlgan huquq Aviva sugʻurta kompaniyalari guruhiga tegishli. Bitim 2009-yilda yana 5 yilga uzaytirish imkoniyati bilan 10 yil muddatga tuzilgan; uning narxi 40 million yevro edi[5]. Stadion Irlandiya regbi va futbol jamoalari uchun uy arenasidir, bundan tashqari, bu yerda turli klublar sport musobaqalarining oʻyinlari oʻtkaziladi. Yillar davomida Aviva jahon yulduzlari — Robbi Uilyams, Ledi Gaga, AC / DC va boshqalarning kontsertlarini oʻtkazdi[6]. 2014-yilda UEFA stadionda Evro-2020 uchta guruh oʻyini va bitta 1/8 finalining oʻyinini qabul qilishini eʼlon qildi[7].
.JPG) | |
| Toʻliq nomi | Aviva Stadium Dublin Aren |
|---|---|
| Joyi |
62 Lansdowne Road, Dublin 4, D04 K5F9, Dublin,Irlandiya  |
| Koordinatalari | 53°20′6.5″N 6°13′42.0″W / 53.335139°N 6.228333°W |
| Qachon qurilgan | 2007-2010 |
| Qachon ochilgan | 14-may, 2010-yil |
| Egasi |
Irlandiya Regbi klubi Irlandiya futbol assotsatsiyasi |
| Operator | New Stadium Ltd[1] |
| Yuzasi | Perennial Ryegrass |
| Meʼmor |
Populous (formerly HOK Sport)[2] Scott Tallon Walker[3] |
| Tuzuvchi muhandis | Buro Happold |
| Xizmatlar muhandisi | ME Engineers |
| Maydon oʻlchami | 106 m × 68 m (348 ft × 223 ft) |
Qurilish
tahrir
Stadion loyihasini ishlab chiqish 2005-yilda AQShning Populous (eksteryerni yaratgan) va irlandiyalik Skott Tallon Uoker (ichki qismini yaratgan) arxitektura firmalari tomonidan boshlangan[8]. Asosiy qiyinchilik binoni atrofdagi meʼmoriy landshaftga moslashtirish va cheklangan boʻsh joy edi — meʼmorlarga yaqin atrofdagi mahalliy regbi klublarining mashgʻulot maydonlarini koʻchirish va zich shaharsozlikni, shu jumladan qoʻshni temir yoʻl stantsiyasini buzish taqiqlangan. Shu sababli stadionning assimetrik dizayni tor shimoliy va keng gʻarbiy tribunalar bilan ishlab chiqilgan[9].
2006-yil 31-yanvarda soʻnggi oʻyin Lansdaun Roud[10]da boʻlib oʻtdi. Eski stadionni buzish 2007-yil may oyida boshlangan va kuzning boshida yangisini qurish ishlari boshlangan[11].
Stadionning xar jabhasi ventilyatsiya darajasini sozlash imkonini beruvchi harakatlanuvchi polikarbonat panellardan yigʻilgan[12]. Bunday panellar, shuningdek, yomgʻir suvini toʻplash imkonini beradi, ular struktura ostidagi maxsus rezervuarlarda toʻplanadi va keyinchalik dalani sugʻorish uchun ishlatiladi[13][14]. 2010-yil 14-may kuni stadionning rasmiy ochilish marosimi boʻlib oʻtdi, unda Irlandiya Bosh vaziri Brayan Kouen[15] ishtirok etdi.
Sport musobaqalari
tahrirKlublar oʻrtasidagi musobaqalar
tahrirAviva stadionida regbi boʻyicha birinchi oʻyin 2010-yil 31-iyulda homiylik sabablari tufayli O2 Challenge deb nomlangan turnir doirasida boʻlib oʻtdi. Bungacha homiy musobaqa oʻtkazdi, uning gʻolibi yangi stadionda birinchi boʻlib ochko toʻplagan shaxs sifatida amaliyotni yakunlash va tarixga kirish imkoniyatiga ega boʻldi. Musobaqa gʻolibi Ennis shahridan Jon Beyker boʻldi, u oʻyindan bir kun oldin bu zarbani amalga oshirdi[16]. Musobaqaning oʻzida bir tomondan Leinster va Olster, ikkinchi tomondan Konnacht va Myunsterning birlashgan jamoalari toʻqnash kelishdi. Oʻyinda faqat 18-20 yoshli futbolchilar ishtirok etishdi va uchrashuv 68:0 hisobida birinchi jamoaning yirik gʻalabasi bilan yakunlandi[17]. Stadiondagi dastlabki rasmiy ochkolarni Kreyg Gilroy qoʻlga kiritdi, u uchrashuvning toʻrtinchi daqiqasida gol urdi[18].
Leinster regbi klubi oʻzining baʼzi oʻyinlarini RDS Arena sigʻimi yetarli boʻlmasa, oʻz oʻyinlarini yangi stadionda oʻtkazadi. Shunday qilib, 2010/11-yilgi Heineken kubogida klub Avivada uchta oʻyin oʻtkazdi: guruh bosqichida Klermon Overgnega qarshi, chorak finalda Lester Tigersga va yarim finalda Tuluzaga qarshi[19][20][21]. 2011/12-yilgi Heineken kubogining yarim finalida Ulster Aviva[22]da oʻynadi. Bundan tashqari, 2013-yilda stadionda Klermon Overgn va Tulon oʻrtasidagi Xayneken kubogi finali boʻlib oʻtdi[23].
Irlandiya terma jamoasi
tahrirIrlandiyaning regbi boʻyicha birinchi oʻyini 2010-yil 6-noyabrda Avivada Janubiy Afrikaga qarshi kuzgi sinov oʻyinlarida boʻlib oʻtdi. Oʻyin holatiga qaramay, tomoshabinlar soni 36 ming kishidan kam boʻldi, bu kutilganidan kam edi[24]. Irlandiya regbi ittifoqi chiptalarni tarqatish siyosati uchun tanqid qilindi. Dastlab chiptalar bir vaqtning oʻzida seriyaning 4 ta oʻyini uchun sotilgan (Janubiy Afrika, Samoa, Yangi Zelandiya va Argentinaga qarshi), ammo tashkilotchilar yon berishdi va 2 ta oʻyinga chiptalarni taqdim etishdi. Shunga qaramay, muxlislar ularning yuqori narxidan (150 evrodan) norozi boʻlishdi[25].
Futbol
tahrirKlub musobaqalari
Aviva stadionida birinchi futbol uchrashuvi 2010-yil 4-avgustda Irlandiya Premer-ligasining eng yaxshi futbolchilaridan tashkil topgan jamoa va “Manchester Yunayted” futbol klubi oʻrtasida boʻlib oʻtgan. Uchrashuv 7:1 hisobida ser Aleks Fergyuson shogirdlari foydasiga hal boʻldi va stadiondagi ilk futbol golini Pak Ji Sun kiritdi[26].
2011-yil 18-may kuni stadionda UEFA Yevropa ligasi finali boʻlib oʻtdi, unda Portugaliyaning “Portu” va “Braga” klublari toʻqnash keldi. Uchrashuv 1:0 hisobida „Portu“ foydasiga hal boʻldi. Final vaqtida stadionning norasmiy nomi ishlatilgan — „Dublin Arena“ (ing. Dublin Arena)[27][28].
2011-yilning yozida Aviva Dublin Superkubogiga, 2011-yilda oʻrtoqlik turniriga mezbonlik qildi, unda „Inter“, „Manchester Siti“, „Seltik“ va Irlandiya Premer-ligasi jamoasi ishtirok etdi, uning gʻolibi Manchester klubi boʻldi[29]. 2013-yilda stadionda „Liverpul“ va „Seltik“ oʻrtasidagi oʻrtoqlik oʻyini boʻlib oʻtgan va u shotlandlarning 1:0 hisobidagi gʻalabasi bilan yakunlangan[30]. Uch yil oʻtgach, „Seltik“ Avivada yana bir oʻrtoqlik oʻyinini oʻtkazdi, bu safar Xalqaro chempionlar kubogi doirasida „Barselona“ga 1: 3[31] hisobida magʻlub boʻldi.
Aviva stadioni har yili Irlandiya kubogi finaliga mezbonlik qiladi.
Irlandiya terma jamoasi
tahrirFutbol boʻyicha Irlandiya terma jamoasi birinchi marta Avivada 2010-yil 11-avgustda Argentinaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushdi va u 1:0 hisobida mehmonlar foydasiga hal boʻldi[32]. Kevin Kilban Andorraga qarshi yangi stadionda gol urgan birinchi irlandiyalik futbolchi edi[33].
2011-yilning fevral va may oylarida Aviva stadionida Irlandiya Respublikasi, Shimoliy Irlandiya, Shotlandiya va Uels terma jamoalari ishtirok etgan Millatlar kubogining barcha oltita uchrashuvi boʻlib oʻtdi. Turnir gʻolibi mezbonlar, eng yaxshi toʻpurar esa Robbi Kin boʻldi[34].
Amerikancha futbol
tahrir
2012-yil 1-sentabr kuni Aviva shahrida Notr-Dam universitetining Notre-Dam Fighting Irish jamoalari va AQSh Harbiy-dengiz akademiyasi harbiy-dengiz kuchlari oʻrtasida futbol oʻyini boʻlib oʻtdi, uchrashuv AQSh universitet futbolidagi eng fundamental uchrashuvlardan biri hisoblanadi. Uchrashuv „irlandlar“ning 50:10[35] hisobidagi gʻalabasi bilan yakunlandi.
Transport
tahrir| Trnsport turi[36] | Bekat | Yoʻnalish |
|---|---|---|
| Dublin aftobusi | Pembroke Road | Yoʻnalish 4, 7, 8, 18 — 600 stadiongacha 600 metr piyoda yuriladi |
| Charlotte Quay | Yoʻnalish 1, 77 — stadiongacha 1.2 km piyoda yuriladi | |
| Luas —Yashil yoʻlak | Charlemont | Stadiongacha 2.2 km piyoda yuriladi |
| DART | Lansdun Roud | Stadionga yaqin |
Manbalar
tahrir- ↑ „FAI can steer clear of Aviva turbulence“. Independent.ie. 17-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-noyabr 2014-yil.
- ↑ „Aviva Stadium - POPULOUS“. Populous.com. Qaraldi: 24-noyabr 2014-yil.
- ↑ „Scott Tallon Walker : Aviva Stadium“. Stwararchitects.com. 2019-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-noyabr 2014-yil.
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 10-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ http://www.independent.ie/business/irish/aviva-became-household-name-after-buying-lansdowne-road-naming-rights-26783583.html
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ http://ru.uefa.com/uefaeuro-2020/news/newsid=2151209.html
- ↑ http://www.irishbuildingmagazine.ie/2011/12/14/the-aviva-stadium/
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ http://www.espn.co.uk/rugby/story/_/id/15394882/leinster-name-side-last-stand
- ↑ http://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/lansdowne-road-demolition-almost-done-322622.html
- ↑ http://people.bath.ac.uk/ps281/research/publications/ijac_preprint1.pdf
- ↑ http://www.irishbuildingmagazine.ie/2011/12/14/the-aviva-stadium/
- ↑ http://aecmag.com/case-studies-mainmenu-37/372-dublin-stadium-raises-the-design-game
- ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/northern_ireland/8683419.stm
- ↑ http://www.irishrugby.ie/news/20040.php
- ↑ http://www.irishexaminer.com/sport/rugby/leinsterulster-cut-loose-as-aviva-opens-in-spectacular-try-fest-126792.html
- ↑ http://www.irishtimes.com/sport/curtain-raised-but-not-on-greatest-show-1.632242
- ↑ http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/rugby_union/my_club/leinster/9286517.stm
- ↑ http://www.telegraph.co.uk/sport/rugbyunion/club/8440530/Leinster-17-Leicester-10-match-report.html
- ↑ https://www.rte.ie/sport/rugby/heineken-cup/2011/0430/279424-leinster_toulouse/
- ↑ http://www.belfasttelegraph.co.uk/sport/rugby/heineken-cup/heineken-cup-semifinal-ulster-v-edinburgh-just-the-ticket-and-40000-ulster-fans-want-one-28736774.html
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/rugby_union/9148770.stm
- ↑ http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/teams/m/man_utd/8887116.stm
- ↑ http://ru.uefa.com/uefaeuropaleague/season=2011/matches/round=2000133/match=2006268/postmatch/report/index.html
- ↑ http://www.herald.ie/news/thousands-of-soccer-fans-flood-city-for-europa-final-27980243.html
- ↑ https://www.theguardian.com/football/2011/jul/31/manchester-city-internazionale-dublin-super-cup
- ↑ http://news.sportbox.ru/Vidy_sporta/Futbol/Evropejskie_chempionaty/spbnews_NI396002_Seltik-ogorchil-Liverpuli-v-Irlandii
- ↑ https://www.championat.com/football/news-2533728-barselona-pobedila-seltik-v-matche-mezhdunarodnogo-kubka-chempionov.html
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ „arxiv nusxasi“. 2016-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 2-iyun.
- ↑ http://int.soccerway.com/international/europe/nations-cup/2011/regular-season/r13548/
- ↑ http://www.sbnation.com/2012/9/2/3286787/notre-dame-vs-navy-2012-schedule-recap-updates-dublin-ireland
- ↑ „Getting Here“ (en). Aviva Stadium. 2016-yil 7-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 7-noyabr.
Havolalar
tahrir- rasmiy sayti[sayt ishlamaydi]
- Stadion sahifasi WorldStadiums.comda (ingl.)