“Barbie Girl” (Inglizcha — “Barbie Girl” – Daniya-Norvegiya musiqiy raqs-pop guruhi Aquaning singli boʻlib, 1997-yilda Aquarium debyut studiyaviy albomidan chiqarilgan. Qoʻshiq Rasted Daniyada kitsch madaniyati haqidagi koʻrgazmani koʻrganidan keyin yozilgan, unda Barbi qoʻgʻirchoqlari[1][2]. Qoʻshiq butun dunyo boʻylab, ayniqsa Buyuk Britaniya kabi Yevropa mamlakatlarida birinchi oʻrinni egalladi, u yerda toʻrt hafta davomida 1-raqamli xit boʻldi va barcha davrlarning eng koʻp sotilgan singllaridan biri boʻlib qolmoqda. Shuningdek, u guruhning vatanida 2-oʻrinni egalladi va AQSHning Billboard Hot 100 roʻyxatida 7-oʻrinni egalladi, bu yerda u guruhning eng yuqori chartdagi singli va eng yaxshi 10 ta Hot 100 taligiga kirgan yagona singli boʻlib qolmoqda. Bu guruhning eng mashhur qoʻshigʻi.

Taʼrif va yaratish

tahrir

Qoʻshiq Klaus Norrin va Soren Rasted tomonidan guruh kitsch madaniyatiga bagʻishlangan koʻrgazmaga tashrif buyurganidan keyin yozilgan. “Barbie Girl” guruhning uchinchi singli boʻlib, “Aquarium” albomiga kiritilgan. Qoʻshiq Ken bilan Barbi qoʻgʻirchoqlari va ularning “plastik” hayoti haqida. Qoʻshiqda va unga videoda ularning rollarini Lene Nyström Rasted va Rene Dief ijro etadilar. Disk qadoqlashda “qoʻshiq ijtimoiy bayonot boʻlib, qoʻgʻirchoq ishlab chiqaruvchisi tomonidan homiylik qilinmagani” aytiladi. Qoʻshiq uchun video Peder Pedersen va Piter Stenbek tomonidan rejissyorlik qilishgan.

MCA Recordsga qarshi Mattel daʼvosi

tahrir

Barbi qoʻgʻirchoqlarini ishlab chiqaruvchi Mattel musiqachilar Barbi obrazidan foydalanishga tajovuz qilganlikda, qoʻgʻirchoqni jinsiy obyekt sifatida fosh qilganlikda va Barbini “Blondon Bimbo” deb atab, mahsulot obroʻsiga dogʻ tushirganlikda ayblab, guruhni sudga beradi[3].

Aquaning taʼkidlashicha, Mattel qoʻshiq matniga oʻz talqinini kiritmoqda. MCA Records Mattelning daʼvolariga eʼtiroz bildirgan va Mattel MCAni bank qaroqchisi bilan taqqoslaganidan keyin tuhmat uchun qarshi sudga murojaat qilgan[4].

Mattelning daʼvosi quyi sudlar tomonidan rad etildi, keyin Mattel Qoʻshma Shtatlar Oliy sudiga apellyatsiya shikoyati berdi, ammo keyinchalik u rad etildi. 2002-yilda apellyatsiya sudi qoʻshiq Amerika Qoʻshma Shtatlari Konstitutsiyasiga kiritilgan birinchi tuzatishda mustahkamlangan parodiya boʻlgani uchun savdo belgisidan foydalanishi mumkin degan qarorga keldi. Sudya Aleks Kozinski ham “Tomonlarga sovuqqonlik qilish tavsiya etiladi” degan izoh bilan tuhmat daʼvosini rad etdi[5].

Ish toʻxtatildi va bu jarayonda qoʻshiq va guruhga ommaviy axborot vositalarining eʼtiborini tortdi. 2009-yilda Mattel qoʻgʻirchoqlar savdosini jonlantirish uchun yangi marketing kampaniyasi doirasida qoʻshiq musiqasi[6] oʻzgartirilgan soʻzlari bilan bir qator reklama va reklama roliklarini chiqardi[7].

Musiqa video

tahrir

Musiqiy videoni daniyalik rejissyorlar Peder Pedersen va Piter Stinbek[8] boshqargan. Unda guruh aʼzolari Barbi qoʻgʻirchogʻi ishtirok etadigan turli xil sahnalarda koʻrsatilgan. 2010-yil avgust oyida YouTubeʼga yuklangan video 2021-yil fevral holatiga ko‘ra 924,9 milliondan ortiq ko‘rildi[9].

Qoʻshiqlar roʻyxati

tahrir

Grafiklar va sertifikatlar

tahrir

Qoʻshiq butun dunyo boʻylab, ayniqsa, Buyuk Britaniya kabi Yevropa mamlakatlarida uch hafta davomida birinchi oʻrinni egallagan holda birinchi oʻrinni egalladi. U Avstraliyada ham chartning yuqori qismida edi. U 1997-yil sentabr oyida AQSHning Billboard Hot 100 roʻyxatida debyut qildi va u yerda 7-oʻrinni egalladi, bu Aquaning AQSHdagi eng katta singl muvaffaqiyati boʻlib qolmoqda va ularning chartning eng yaxshi 20 taligiga kirgan yagona qoʻshigʻi boʻlib qolmoqda.

Manbalar

tahrir
  1. Aqua : the official book.. [S.l.]: Back Stage Watson-Guptill, 1998 — 38-bet. ISBN 9780823078486. 
  2. Ewing, Tom „Aqua – "Barbie Girl"“. Freakytrigger. 2018-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 23-mart.
  3. „Aqua Now Faces Lawsuit Over "Barbie Girl"“. MTV News (1997-yil 12-sentyabr). 2007-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 8-avgust.
  4. „Supreme Court rejects ugly fight over Barbie doll“. CNN (2003-yil 27-yanvar). 2007-yil 27-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 8-avgust.
  5. „Barbie loses battle over bimbo image“. BBC News (2002-yil 25-iyul). 2007-yil 6-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2007-yil 8-avgust.
  6. „The Barbie Music Video“. Mattel. 2010-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
  7. Elliott, Stuart. „Years Later, Mattel Embraces Barbie Girl“. New York Times (2009-yil 26-avgust). 2011-yil 17-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
  8. „Aqua“. IMVDb. 2021-yil 27-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-iyul.
  9. „Aqua - Barbie Girl“. YouTube. 2011-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-avgust.
  10. (Wayback Machine saytida 2010-12-31 sanasida [https://web.archive.org/web/20101231195824/http://www.allmusic.com/album/barbie-girl-uk-r339674 arxivlangan) Barbie Girl [US 2 Tracks] — Aqua : Songs, Reviews, Credits, Awards : AllMusic]
  11. "Aqua – Barbie Girl" (niderlandcha). Ultratop 50. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  12. "Aqua – Barbie Girl" (fransuzcha). Ultratop 50. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  13. "Top RPM Singles: Issue 3335." RPM. Library and Archives Canada. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  14. "Top RPM Dance/Urban: Issue 3344." RPM. Library and Archives Canada. Qaraldi: 2018-yil 4-oktabr.
  15. „Aqua Chart History (Canadian Digital Songs)“. Billboard. 2022-06-21da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30 June 2019. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  16. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 23. 7 June 1997. 19-bet. 2020-08-24da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 7 October 2020. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  17. „Eurochart Hot 100“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 46. 15 November 1997. 25-bet. Qaraldi: 26 January 2020.
  18. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 13 December 1997. Qaraldi: 22 June 2018.
  19. „Íslenski Listinn Topp 40 (26.06.1997 – 02.07.1997)“ (is). Dagblaðið Vísir – Tónlist. 2019-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 5-fevral.
  20. "The Irish Charts – Search Results – Barbie Girl". Irish Singles Chart. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  21. „Classifica settimanale WK 49 (dal 28.11.1997 al 04.12.1997)“ (it). FIMI. 2020-yil 10-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-may.
  22. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 46. 15 November 1997. 27-bet. Qaraldi: 27 November 2019.
  23. "Nederlandse Top 40 – week 38, 1997" (niderlandcha). Dutch Top 40. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  24. "Aqua – Barbie Girl" (niderlandcha). Single Top 100. Qaraldi: 2018-yil 5-aprel.
  25. Salaverri, Fernando. Sólo éxitos: año a año, 1959–2002, 1st, Spain: Fundación Autor-SGAE, September 2005. ISBN 84-8048-639-2. 
  26. "Aqua Chart History (Hot 100)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  27. "Aqua Chart History (Dance Club Songs)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  28. "Aqua Chart History (Dance Singles Sales)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  29. "Aqua Chart History (Pop Songs)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  30. "Aqua Chart History (Rhythmic)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  31. „1997 Australian Singles Chart“. aria. 2009-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  32. „1997 Austrian Singles Chart“. Austriancharts. 2009-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  33. „1997 Belgian (Flanders) Singles Chart“. Ultratop. 2009-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  34. „1997 Belgian (Wallonia) Singles Chart“. Ultratop. 2009-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  35. „RPM '97 Year End Top 100 Hit Tracks“. RPM. Library and Archives Canada. 2020-06-18da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4 October 2018. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  36. „RPM '97 Year End Top 50 Dance Tracks“. RPM. Library and Archives Canada. 2020-06-03da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4 October 2018. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  37. „1997 Year-End Sales Charts: Eurochart Hot 100 Singles“ (PDF). Music & Media. 2022-01-18da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 21 December 2019. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  38. „1997 French Singles Chart“. Snep. 2012-yil 29-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  39. „Top 100 Single-Jahrescharts“ (de). GfK Entertainment. 2015-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-iyul.
  40. „Árslistinn 1997 – Íslenski Listinn – 100 Vinsælustu Lögin“ (is) (1998-yil 2-yanvar), s. 25. 2021-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
  41. „Single top 100 over 1997“ (nl). Top40. 2011-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 20-aprel.
  42. „Jaaroverzichten – Single 1997“ (nl). MegaCharts. 2021-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-dekabr.
  43. „New Zealand End of Year Chart 1997“. The Official NZ Music Chart. 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 23-noyabr.
  44. „Romanian Top 100 Singles Airplay – Top of the Year 1997“ (ro). Romanian Top 100. 2005-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-may.
  45. „Årslista Singlar – År 1997“ (sv). Sverigetopplistan. 2021-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-dekabr.
  46. „1997 Swiss Singles Chart“. Hitparade. 2012-yil 5-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  47. „Top 100 Singles 1997“. Music Week. 17 January 1998. 27-bet.
  48. „Billboard Top 100 – 1997“. 2009-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 28-avgust.
  49. „1998 French Singles Chart“. Snep. 2012-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  50. „Top 100 Single-Jahrescharts“ (de). GfK Entertainment. 2015-yil 9-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 17-aprel.
  51. „Jaaroverzichten – Single 1998“ (nl). MegaCharts. 2022-yil 4-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 10-dekabr.
  52. „1998 Swiss Singles Chart“. Hitparade. 2012-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 6-avgust.
  53. „Ultratop Nineties 500: 1-50“ (nl). Ultratop. 2018-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 4-may.
  54. „The UK's biggest selling singles of all time“. Official Charts Company. 2018-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 30-mart.