Cara Carleton „Carly“ Fiorina (1954-yil 6-sentyabrda tugʻilgan) — amerikalik ishbilarmon ayol va siyosatchi, asosan Hewlett-Packard (HP) bosh direktori sifatida tanilgan. 1999-yildan 2005-yilgacha HP kompaniyasining bosh ijrochi direktori sifatida Fiorina Fortune Top-20 kompaniyasini boshqargan birinchi ayol boʻldi[1].

Carly Fiorina
Tavalludi
Cara Carleton Sneed

6-sentyabr 1954-yil
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Ishbilarmon ayol, siyosatchi, moliyachi, broker
Partiyasi Respublikachi
Turmush oʻrtogʻi Todd Bartlem (1977 — 1984)
Frank Fiorina
Bolalari 2 ta
Otasi Joseph Tyree Sneed, III
Onasi Madelon Sneed
Veb-sayti Campaign website
Imzosi

2002-yilda Fiorina oʻsha paytda tarixdagi eng yirik texnologiya sektori birlashuvini nazorat qildi, bunda HP raqib shaxsiy kompyuterlar ishlab chiqaruvchisi Compaqni sotib oldi. Ushbu bitim HPni shaxsiy kompyuterlarning dunyodagi eng yirik sotuvchisiga aylantirdi[2][3]. Keyinchalik HP 30 000 AQSh xodimini ishdan boʻshatdi. Shunga qaramay, xodimlar soni qoʻshilishdan oldingi koʻrsatkichdan oshib ketdi va uning faoliyati davomida 150 000 ga etdi[4][5][6]. 2005-yil fevral oyida u direktorlar kengashi zalidagi kelishmovchilikdan keyin bosh direktor va raislik lavozimini tark etishga majbur boʻldi[7][8][9]. Keyinchalik u Good360 xayriya tashkilotining raisi boʻlib ishlagan[10][11].

Fiorina 2010-yilda AQSh Senati va 2016-yilda Respublikachilar partiyasidan prezidentlikka nomzod boʻlish uchun muvaffaqiyatsizlikka uchragan. Fiorina respublikachi senator John McCainning 2008-yilgi prezidentlik kampaniyasida maslahatchi boʻlgan. 2010-yilda u Kaliforniyada Amerika Qoʻshma Shtatlari Senatiga Respublikachilar nomzodini qoʻlga kiritdi, ammo umumiy saylovda amaldagi demokrat Barbara Bokserga yutqazdi[12][13]. Fiorina 2016-yilgi Respublikachilar partiyasidan prezidentlikka nomzod boʻlgan va saylovoldi tashviqotini toʻxtatmaguncha, yetti kun davomida Ted Cruzning vitse-prezidentlik nomzodi boʻlgan.

Faoliyati

tahrir

Avtobiografiya

tahrir

2006-yil oktyabr oyida Fiorina oʻzining faoliyati va muammolarga qarashlari, lider nimadan iboratligi, ayollar biznesda qanday muvaffaqiyat qozonishi va texnologiyaning dunyoni oʻzgartirishdagi roli haqida „Qiyin tanlovlar“ nomli avtobiografiyasini nashr etdi. NPR Books sharhida taʼkidlanishicha, „Kitob Fiorinaning Amerikadagi eng qudratli ayol rahbar sifatida yuksalishi va qulashini qamrab oladi“[14].

Siyosiy martaba

tahrir

Fiorina hech qachon davlat lavozimida ishlamagan[15][16][17], lekin uning autsayder sifatidagi maqomi ijobiy xususiyat ekanligini aytdi, chunki uning fikricha, professional siyosatchilar Amerika xalqiga yetkaza olmagan[15], 2015-yilda Fox News telekanaliga bergan intervyusida „Amerika aholisining 82 foizi hozir davlat lavozimlarida xizmat qilish uchun bizga professional siyosiy sinfdan tashqaridagi odamlar kerak deb oʻylashadi“[18].

Respublika Milliy Qoʻmitasi mablagʻ yigʻish boʻyicha raisi va 2008-yilgi kampaniyasi

tahrir
 
Fiorinaning Kaliforniya shtatidan AQSh senatorligiga nomzod boʻlishi paytidagi saylovoldi tashviqoti belgisi.

2006-yilda Fiorina respublikachi senator John Mccainning prezidentlik kampaniyasida maslahatchi boʻlib ishlagan. 2008-yil boshida u ommaviy axborot vositalarida potentsial vitse-prezidentlikka nomzod sifatida tilga olindi[19][20] va The New York Times taʼkidlashicha, u oʻz nomzodini qoʻyishni istamagan boʻlsa-da, u nomzod boʻlishi mumkin boʻlgan rahbar boʻlgan[21]. 2008-yil 7-martda Fiorina Respublika Milliy Qoʻmitasining „Gʻalaba“ tashabbusi uchun mablagʻ yigʻish boʻyicha raisi etib tayinlandi. Xabar qilinishicha, u McCain kampaniyasining biznes va iqtisodiy masalalar boʻyicha „nuqtasi“ boʻlgan[22]. 2005-yilda Fiorinaning Hewlett-Packard kompaniyasidan ishdan boʻshatish paketi saylov kampaniyasi davomida baʼzilar tomonidan siyosiy javobgarlik sifatida koʻrilgan[23][24][25].

2010-yil Kaliforniya shtatidan AQSh Senati nomzodi

tahrir

2009-yil 4-noyabrda Fiorina 2010-yilgi Senat saylovlarida amaldagi demokrat Barbara Bokserni lavozimidan chetlashtirish maqsadida oʻz nomzodini rasman eʼlon qildi[26][27][28][29]. Fiorinaning ushbu oʻrin uchun Respublikachilar praymerizidagi kampaniyasi bir qator maʼqullashlarni oldi, jumladan Sarah Palindan biri Facebook eslatmasi shaklida[30][31]. Uning respublikachi raqibi Tom Kempbell haqidagi reklama kampaniyasida „Demon sheep“ tasvirlangan. — Fiorina reklama maslahatchisi Fred Devis III tomonidan yaratilgan — asosan salbiy xalqaro reklamani keltirib chiqardi[32][33]. Reklama internetga tarqalgach, Kaliforniya Demokratik partiyasi Fiorinaning oʻzini Demon sheep tasvirlagan reklama parodiyasini yaratdi[34].

Manbalar

tahrir
  1. Sellers, Patricia. „Behind Fortune's Most Powerful Women“. Fortune (23-mart 2009-yil). Qaraldi: 1-aprel 2015-yil.
  2. Grocer. „The H-P/Compaq Union, From Controversy to Success“. WSJ Blogs – Deal Journal (16-avgust 2007-yil). Qaraldi: 8-oktabr 2015-yil.
  3. Bagley, Constance. Managers and the Legal Environment: Strategies for the 21st Century, p. 599 (Cengage Learning 2015).
  4. „Carly Fiorina: Secretary to CEO“. Carly Fiorina: Secretary to CEO. 2024-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-yanvar 2016-yil.
  5. Goldman, David. „Behind Carly Fiorinaʼs 30,000 HP layoffs“, CNN (September 21, 2015): „She has also noted – correctly – that despite bruising layoffs, she hired more people than she fired. HP and Compaq had a combined 148,100 employees just before she was hired in 1999, and 150,000 by the time she was fired in 2005.“
  6. Farley, Robert. „Ad from Sen. Barbara Boxer attacks Carly Fiorina for layoffs at HP“, Politifact (September 17, 2010): „According to SEC filings, HP had 84,400 employees worldwide in 2001, the year before the merger. In 2001, Compaq had 63,700 full-time employees. That comes to a total of 148,100 workers. In 2005, just after her departure, HP’s worldwide workforce reached 150,000. Net gain? In the Los Angeles Times story, reporter Robin Abcarian said that statement is dubious, because 'in that same period, HP bought more than a dozen other U.S. companies with at least 8,000 employees, according to company filings, press releases and news reports.'…Itʼs clear that Fiorina laid off 30,000 workers as a result of the merger with Compaq, as she said in the interview with InformationWeek. And itʼs clear that by October 2005 the merged company employed more workers than the two separate companies had pre-merger (Fiorina had been forced out seven months earlier in February 2005). But some of those jobs may have resulted from acquisitions, and some may have been abroad.“
  7. „Leadership Challenges at Hewlett-Packard: Through the looking Glass“. Stanford Graduate School of Business. Qaraldi: 14-avgust 2015-yil.
  8. Tam, Pui-Wing. „H-P's Board Ousts Fiorina as CEO“. The Wall Street Journal (10-fevral 2005-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil. „Ms. Fiorina's ouster reflects increasingly clear strategic problems at H-P. The company faces fierce competition from Dell Inc. in personal computers, and International Business Machines Corp. in computer services and corporate computing.“.
  9. Burrows, Peter; Elgin, Ben. „The Surprise Player Behind The Coup At HP“. Bloomberg BusinessWeek (14-mart 2005-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  10. Good360 interview NBC, September 13, 2013
  11. Latest quest October 8, 2014, Forbes
  12. McKinley, Jesse. „In California, Boxer Wins Senate Race, and Brown Is Leading for Governor“. The New York Times (3-noyabr 2010-yil). Qaraldi: 3-noyabr 2010-yil.
  13. „U.S. Senate California“. ABC News. 10-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-avgust 2015-yil.
  14. Zarroli, Jim. „'Tough Choices,' the Rise and Fall of Carly Fiorina“. NPR Books (15-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 27-aprel 2015-yil.
  15. 15,0 15,1 Jackson, David. „Fiorina jumps into GOP presidential race“. USA Today (4-may 2015-yil). Qaraldi: 26-avgust 2015-yil.
  16. „Carly Fiorina will run for president as a successful tech CEO. Silicon Valley says that's a fantasy“. The Guardian (3-may 2015-yil). „Fiorina, 60, has never held public office.“.
  17. Rucker, Philip. „Carly Fiorina actively explores 2016 presidential run but faces GOP critics“. The Washington Post (25-noyabr 2014-yil). Qaraldi: 26-avgust 2015-yil. „But Fiorina, 60, has considerable challenges, chiefly that she has sought but never held public office.“.
  18. Pengelly. „Carly Fiorina highlights outsider role: most in US 'have never heard my name“. The Guardian (31-may 2015-yil).
  19. Jacoby, Mary. „Carly Fiorina Gets a Plug for VP Job“. The Wall Street Journal (22-aprel 2008-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  20. Eilperin, Juliet. „McCain Outlines Economic Plans“. The Trail (23-yanvar 2008-yil). 2013-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  21. Zernike, Kate. „She Just Might Be President Someday“. The New York Times (18-may 2008-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  22. Carpenter. „RNC Merges with McCain“. Townhall.com (7-mart 2008-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  23. Corn. „Why Is Carly Fiorina – a Symbol of Corporate Excesses – McCain's Favorite CEO?“. Mother Jones (13-iyun 2008-yil). Qaraldi: 1-aprel 2015-yil.
  24. Parker. „McCain Economic Adviser Carly Fiorina's Golden Parachute“. ABC News (17-sentabr 2008-yil). 2-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-aprel 2015-yil.
  25. Weiner, Rachel. „McCain Defends Fiorina's Golden Parachute“. The Huffington Post (23-oktabr 2008-yil). Qaraldi: 1-aprel 2015-yil.
  26. Linkins, Jason. „Carly Fiorina Launches 'Worst Political Website Ever'“. The Huffington Post (22-sentabr 2009-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  27. Sharp. „Carly Fiorina "Considering" Bid to Oust Barbara Boxer in 2010“. Politics Daily (21-fevral 2009-yil). 1-iyun 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  28. Ebright, Olsen. „The Splash Page Mocked Across the Internet: Carly Fiorina's website gets its online comeuppance“. NBC San Diego (25-sentabr 2009-yil). 23-oktabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-oktabr 2009-yil.
  29. Rubin, Richard. „Marin Voice: Boxer appears ready for 2010 re-election battle“. Marin Independent Journal (15-fevral 2005-yil). 28-sentabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-oktabr 2009-yil.
  30. Barr. „Facebook turns on Sarah Palin“. Politico (6-may 2010-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  31. Travis, Shannon. „Conservative gives the candidate he backs in California an ultimatum“. CNN (11-may 2010-yil). 2022-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-may 2015-yil.
  32. snu. Wackelnder demokratischer Senatssitz (olmoncha). Neue Zürcher Zeitung (28-aprel 2010-yil), s. 9. „Sie dürfte sich indes mit ihren filmtechnisch stümperhaften, inhaltlich dümmlichen Werbespots gegen ihren innerparteilichen Widersacher Tom Campbell komprimittiert haben. Darin zeichnet Fiorina den allgemein als kompetent und freundlich geltenden Abgeordneten als gefährlichen Wolf im Schafspelz.“.
  33. Garofoli, Joe. „'Demon sheep' ad may be bad move, experts say“. San Francisco Chronicle (5-fevral 2010-yil). Qaraldi: 1-aprel 2015-yil.
  34. Feldmann. „Demon Sheep: the sequel, starring Carly Fiorina“. The Christian Science Monitor (7-may 2010-yil). Qaraldi: 9-may 2015-yil.