Vikipediya

Charjau Abdirov

Charjau Abdirov (shuningdek, Charjou yoki Chardjou Abdirovich Abdirov; ruscha: Чаржау Абдирович Абдиров; 20-dekabr 1933-yil – 3-iyul 1997-yil) taniqli oʻzbek(qoraqalpoq) mikrobiologi[1] va moxov boʻyicha mutaxassis hamda Orol mintaqasining ekologik muammolari boʻyicha tadqiqotchi boʻlgan. Qoraqalpoq davlat universitetining birinchi rektori, akademik[2], Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti hamda siyosatchi shaxs boʻlgan. 1994-yilda "Shuhrat" medali bilan mukofotlangan[3].

Charjau Abdirov

Charjau Abdirov xotini bilan
Tavalludi 20-dekabr 1933
Qoraoʻzak, Qoraqalpoq Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi
Vafoti

3-iyul 1997
Nukus,

O‘zbekiston
Fuqaroligi SSSR va Oʻzbekiston
Taʼlimi Toshkent birinchi tibbiyot instituti
Kasbi mikrobiolog

Biografiyasi

tahrir

Charjou Abdirovich Abdirov Karauzyak qishlogʻida tugʻilgan. 1955-yilda Toshkent Davlat tibbiyot institutining sanitariya-gigiyena fakultetini tamomlagan. Qoraqalpogʻistonda mikrobiologiya fanining kashshofi hisoblanadi. 1961-yildan akademik sohada turli rahbarlik lavozimlarida ishlagan. 1969-1976-yillarda Qoraqalpogʻiston Respublikasi sogʻliqni saqlash vaziri lavozimida ishlagan. U insonning moxovni idrok etishining yangi immuno-genetik konsepsiyasini kiritgan va 130 dan ortiq maqolalar, 14 monografiyalar, 6 ta koʻrsatmalar nashr etgan.

1976-yildan boshlab Abdirov 9 yil Qoraqalpoq davlat universiteti rektori lavozimida ish boshlagan. 1985-1996-yillarda Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Tabiiy fanlari instituti va Moxov kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutida rahbar lavozimlarda ishlagan, Akademiyaning Eksperimental-klinik tibbiyot instituti Qoraqalpogʻiston boʻlimi direktori lavozimlarida ishlagan. 1995-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining atrof-muhit va tabiat masalalari qoʻmitasining raisi etib saylangan. 1996-yildan Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti, Akademiya Qoraqalpogʻiston boʻlimi Prezidiumi raisi boʻlgan.

Charjau Abdirov Qoraqalpogʻiston Respublikasi Oliy Kengashining 8, 9, 10 va 12-chaqiriq deputati sifatida siyosiy ishlarda faol ishtirok etgan. Atrof-muhit va tabiatni muhofaza qilish qoʻmitasiga rahbarlik qilgan, atrof-muhit va atrof-muhitni muhofaza qilish toʻgʻrisidagi qonun hujjatlari loyihalarini ishlab chiqishda ishtirok etgan. Orol dengizi sohillari aholisining ijtimoiy-ekologik muammolarini hal qilish boʻyicha ham ishlagan. Keyinchalik, 1994-yildan tibbiy tadqiqotlar va sogʻlomlashtirish faoliyatini tashkil etish bilan bir qatorda, Oliy Majlis deputati, Atrof-muhit va tabiatni muhofaza qilish qoʻmitasiga rahbarlik qilgan.

Chorjau Abdirov 1997-yilda vafot etgan va Shorsha qabristoniga dafn etilgan[4].

Ilmiy ishlari

tahrir

1959-yil

Xarakteristika saprofitnix neyseriy cheloveka. – Nukus, 1959-yil. 23 bet.

Neisseria mucosus i protsessi slizeobrazovaniya v gruppe neyseriy. – OʻzSSR Fanlar akademiyasi ilmiy jurnali, 1959-yil. 50-56 betlar.

Pigmentoobrazovaniye u neyseriy. – Oʻzbekiston (Tibbiyot jurnali). 1959-yil. 44—48 betlar.

1960-yil

Xarakteristika saprofitnix neyseriy cheloveka. Nomzodlik dissertatsiyasining avtoreferati.

Toshkent, 1960-yil. 17 bet.

1961-yil

Differentsiatsiya saprofitnix neyseriy. – Toshkent tibbiyot institutining ilmiy ishlari (toʻplam). Toshkent, 1961-yil. 253—258 betlar[5].

1962-yil

Mikroflora vnutricherepnix abstsessov. – Oʻzbekiston (Tibbiyot jurnali). 1962-yil. 57—62 betlar. K.D Mirazizov, V.I Raximov, P.F Samsonov, Sh. N Xaltayevlar bilan birgalikda yozilgan.

Nekotoriye osobennosti epidemiologii ostrix jeludochno-kishechnix infektsiy v Karakalpakskoy ASSR. – OʻzSSR Fanlar akademiyasi ilmiy jurnali. 1962-yil. 33—38 betlar. Z.V Skrebenkov bilan birgalikda yozilgan.

1963-yil

K voprosu organizatsii borbi s leproy v Karakalpakskoy ASSR Mejrespublikanskoy konferentsii po voprosam profilaktiki, lecheniya, dispansernogo obslujivaniya bolnix leproy. – Hisobotning qisqacha mazmuni. Astraxan, 1963-yil. 3—5 betlar. N.D Kadensev bilan birgalikda yozilgan.

1965-yil

Makau keselin yemleuge boladu. – Nukus, 1965-yil. 25 bet.

Asosiy sanalar

tahrir

1949—1955-yillar Toshkent birinchi tibbiyot instituti talabasi boʻlgan.

1955—1958-yillar Toshkent birinchi tibbiyot instituti mikrobiologiya kafedrasi aspiranti boʻlgan.

1961-yil nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan.

1961—1964-yillar OʻzSSR Fanlar akademiyasi Qoraqalpogʻiston boʻlimi mikrobiologiya laboratoriyasi mudiri boʻlgan[6].

1964—1969-yillar Oʻzbekiston ilmiy-tadqiqot dermatovenerologiya instituti Qoraqalpogʻiston filiali direktori boʻlgan[7].

1966-yil Xalqaro mikrobiologiya kongressi ishtirokchisi boʻlgan (Moskva).

1969—1976-yillar Qoraqalpogʻiston Respublikasi Sogʻliqni Saqlash Vazirligi vaziri boʻlgan.

1971-yil Sil kasalligi boʻyicha xalqaro konferensiya ishtirokchisi boʻlgan (Moskva)[8].

1972-yil tibbiyot fanlari doktori uchun nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan.

Vafoti

tahrir

Abdirov 1997-yil 3-iyulda 63 yoshida saraton kasalligidan vafot etgan.

Tan olinishi

tahrir

Abdirov Oʻzbekiston Respublikasi va Qoraqalpogʻiston Respublikasi Davlat mukofotlari bilan taqdirlangan va Nukus shahrida Qoraqalpogʻiston davlat universiteti joylashgan koʻchaga uning nomi berilgan: Ch. Abdirov koʻchasi (Ch. Abdirova koʻchasi)[9] va u Meruert (Meruert) xayriya ilmiy va madaniy fondiga asos solgan.

Adabiyotlar

tahrir
  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Novosti Uzbekistana, Issue number 49 (279) (Wayback Machine saytida 2016-03-03 sanasida arxivlangan), 10 December 2005; accessed 26 October 2011.
  2. ↑ Uzbek Academy of Sciences website; accessed 26 October 2011 Translated version (Google translate) Uzbek Academy of Sciences Translated ref (Accessed Oct 26th 2011)
  3. ↑ „„Xalq so‘zi" gazetasi 1994-yil 26-avgust soni O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1994-yil 25-avgustdagi "O‘zbekiston Respublikasi Mustaqilligi e`lon qilinganligining uch yilligi munosabat bilan mukofotlash to‘g‘risida» gi farmon“ (http://press.natlib.uz/).
  4. ↑ J. HÁKIMNIYAZOV, I. SEYTBAEV, R. ISMETOV. QARAQALPAQSTAN AYMAǴÍNDAǴÍ ZÍYARAT ORÍNLARÍ. «BILIM», 2023-yil. 
  5. ↑ Gazeta „Vesti Karakalpakstana“ № 54 (16188) 5 iyulya 1997 g.
  6. ↑ Abdirov Charjau // Akademiya nauk Uzbekskoy SSR. – 1983. – s. 505
  7. ↑ Yeщanov T. B. , Konstantinova L. G. Ilim shinlarina paruaz / Nukus universiteti, 1983, 23 dek. № 39. s. 2
  8. ↑ Musabaev I. K. Tyajeliy nedug pobejden // Pravda Vostoka. 1981. 25 okt.
  9. ↑ Berdaq ati’ndagʻi’ Qaraqalpaq maʼmleketlik universiteti (Wayback Machine saytida 2014-03-01 sanasida arxivlangan). The Council of Ministers of the Republic of Karakalpakstan

Ushbu maqolaning manbasi ruscha Vikipediya maqolasidir. Bu esa oʻz navbatida 1997-yil 5 iyuldagi 54-sonli (16188) „Vesti Qoraqalpaqstan“ (Gazeta „Vesti Karakalpakstana“ 1997-yil 54-son (16188) 5-iyul) manbasini keltirgan. 



"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Charjau_Abdirov&oldid=5286188" dan olindi