Cherkes yunonlari
Cherkes yunonlari (shuningdek, togʻ yunonlari , oʻz nomi — Urim) — Adigey va Krasnodar oʻlkasida zich yashaydigan xalq. Pontik yunonlari bilan bir qatorda, Kavkaz mintaqasida keng tarqalgan yunonlarning subetnik guruhlaridan biri.
Pravoslav xristianlar cherkes va rus tillarida gaplashadilar.
Cherkes yunonlarining etnogenezi aniqlanmagan. Bir versiyaga koʻra, togʻli yunonlar Kavkazning Qora dengiz sohilidagi tarixiy yunon aholisining qoldiqlari hisoblanadi. Yana bir versiyaga koʻra, togʻli yunonlar aslida Islomni qabul qilmagan xristian cherkeslarning qoldiqlari boʻlib, umumiy diniy mansublikka asoslangan holda oʻzlarini „greklar“ deb atashadi. Qanday boʻlmasin, yunonlar va mahalliy armanlar — cherkeslar — musulmon adigey aholisining asosiy diniy tafovutlari etnik chegarani mustahkamladi va alohida oʻziga xoslikni saqlab qoldi.
1930-yillarda mahalliylashtirish siyosatining bir qismi sifatida mahalliylashtirish (birinchi navbatda maktab taʼlimi) Ukrainada boʻlgani kabi togʻli yunonlarga ham taʼsir koʻrsatdi. Mahalliylashtirishning qisqarishi va pontik yunonlarining deportatsiyasidan soʻng, rus va adigey oʻziga xosligi togʻli yunonlar orasida (ona tiliga qarab) koʻproq tarqala boshladi. SSSR parchalanganidan keyin bu jarayonlar davom etdi, garchi yunon oʻziga xosligiga qiziqish biroz tiklangan boʻlsada, shu jumladan, mintaqada yashovchi yunonlarning boshqa subetnosi va Pontiyaliklar bilan identifikatsiya qilish tarqalgan.
V. I. Kolesovning fikricha, cherkes yunonlarining haqiqiy soni 100 kishidan oshmaydi. 2000-yillarning boshlarida qolgan togʻli yunonlar koʻp millatli, ammo hozirda asosan ruslarning Bjedugxabl qishlogʻida zich yashaydilar.
Adigey tilida ijod qiluvchi mashhur yozuvchi Dmitriy Kostanov cherkes-yunon aholisining avlodlariga mansub.
Yana qarang
tahrirAdabiyotlar
tahrir- Этнокультурные аспекты взаимовлияния народов Северо-Западного Кавказа в XIX в..Этот шаблон использует устаревший параметр «название». Пожалуйста, отредактируйте эту статью, заменив «название» на «заглавие».
- Черкесские (горские) греки.Этот шаблон использует устаревший параметр «название». Пожалуйста, отредактируйте эту статью, заменив «название» на «заглавие».
- Трансформация идентичности горских греков Северо-Западного Кавказа (XIX-XX вв.).Этот шаблон использует устаревший параметр «название». Пожалуйста, отредактируйте эту статью, заменив «название» на «заглавие».
- «Греческий проект» в контексте включения Крымского ханства в состав российской империи.Этот шаблон использует устаревший параметр «название». Пожалуйста, отредактируйте эту статью, заменив «название» на «заглавие».