Dielektriklarning qutblanishi chiziqli boʻlmagan munosabatlar orqali aniqlanadi[1].

bu yerda va  — ikkinchi va uchinchi tartibli makroskopik qabul qiluvchanliklar hisoblanadi. Tashqi maydon kuchsiz boʻlganda dielektriklarning qutblanishi (1) ning birinchi hadi bilan ifodalanadi. Ikkinchi va uchinchi hadlarni hisobga olmasa ham boʻladi. Tashqi maydon kuchli boʻlganda dielektriklarning nochiziqli xossalari namoyon boʻla boshlaydi. Bu holda tenglikning keyingi hadlarini ham hisobga olish kerak. Agar boʻlsa, bu tenglik chiziqli dielektrikni ifodalaydi. Agar boʻlsa, chiziqli boʻlmagan kvadratik dielektrikni, boʻlsa chiziqli boʻlmagan kubik dielektrikni ifodalaydi.

Kvadratik dielektrikka

koʻrinishidagi sinusoidal to`lqin tushayotgan boʻlsin. U vaqtda dielektrikning qutblanishi ning vaqt boʻyicha oʻzgarishi sinusoidadan farq qiladi[1]. (1) formulada deb olib, unga (2) ni qoʻysak

ekanligini hisobga olgan holda almashtirish bajarsak, (3) ifoda quyidagi koʻrinishga keladi:

(4) formuladan koʻramizki, qutblanishni uchta tashkil etuvchiga ajratish mumkin: tushuvchi nurning asosiy chastotasiga ) bogʻliq boʻlgan, ikkilangan chastotasi () ga bogʻliq boʻlgan va ikkinchi garmonikasiga bogʻliq boʻlgan hamda doimiy qutblanish qismiga ajratish mumkin.

Berilgan garmonik tebranishlardagi maydon kubik dielektrikka tushayotgan boʻlsa, u holda qutblanish ikkita tashkil etuvchidan iborat boʻladi: aosiy va uchinchi garmonika taʼsirida tebranayotgan qutblanishdan iborat. ekanligini hisobga olsak,

(5) ifodaning birinchi va ikkinchi hadi ning asosiy qismini tashkil etadi, uchinchi had uchinchi garmonika taʼsirida hosil boʻlgan qutblanish qismini tashkil etadi[2].

Shunday qilib, chiziqli dielektriklarning qutblanishini skalyar tenglamalar orqali ifodalash mumkin.

Shuningdek qarang

tahrir

Chiziqli qutblanish

Ikkinchi garmonika generatsiyasi

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 A. A. Abdumalikov, Elektrodinamika, Toshkent, Choʻlpon, 2011
  2. R. Y. Chiao, E. Garmire, and C. H. Townes, „Self-trapping of optical beams“, Phys. Rev. Lett. 13 (15), 479 (1964)