Evon Fay Goolagong Cawley AC MBE (Goolagong; 1951-yil 31-iyulda tugʻilgan)—avstraliyalik sobiq dunyoning 1-raqamli tennischisi. Goolagong 1970-yillar va 1980-yillarning boshlarida dunyoning yetakchi oʻyinchilaridan biri edi.

Evonne Goolagong Cawley
Toʻliq ismi Evonne Fay Goolagong
Mamlakat Avstraliya bayrogʻi Avstraliya
Tugʻilishi 31-iyul 1951-yil (1951-07-31) (73 yosh)
Griffith, New South Wales, Avstraliya
Boʻyi 168 sm
Faoliyati tugashi 1983
Ishlatadigan qoʻli Oʻng qoʻl (bir qoʻl bilan orqa qoʻl)
Olgan jami pul mukofot(lar)i miqdori $US$ 1,399,431
Int. Tennis HoF 1988 (aʼzolik sahifasi)
Yakkalik bahslar
Rekordi 704–165
Jami titullari 86 (68-open era)da
Eng yuqori pozitsiyasi No. 1 (1971, Lance Tingay)
No. 1 (26 April 1976, WTA)
„Katta dubulgʻa“ turniri yakkalik bahslari natijalari
Australian Open W (1974, 1975, 1976, 1977Dec)
French Open W (1971)
Wimbledon W (1971, 1980)
US Open F (1973, 1974, 1975, 1976)
Boshqa turnirlar
Tour Finals W (1974, 1976)
Juftlik bahslari
Rekordi 18–16
Jami titullari 46
„Katta dubulgʻa“ turniri juftlik bahslari natijalari
Australian Open W (1971, 1974, 1975, 1976, 1977Dec)
French Open SF (1971)
Wimbledon W (1974)
US Open SF (1972, 1973, 1974)
Mixed doubles
Career titles 1
„Katta dubulgʻa“ turniri aralash juftlik bahslari natijalari
French Open W (1972)
Wimbledon F (1972)
Jamoa musobaqalari
Fed Cup W (1971, 1973, 1974)

19 yoshida u Fransiya ochiq chempionatining yakkalik bahslarida va Avstraliya ochiq chempionatining juftlik chempionatlarida gʻolib chiqdi (oxirgisi Margaret Kort bilan). U 1971-yilda Uimbldonda ayollar oʻrtasidagi yakkalik turnirida gʻolib chiqdi[1]. 1980-yilda u 66 yil ichida Uimbldonda gʻalaba qozongan birinchi ona va gʻalaba qozongan birinchi aborigen oʻyinchiga aylandi. Goolagong „ Katta Dubulgʻa“ turnirida 14 ta gʻoliblikni qoʻlga kiritdi: yakkalik bahslarida yettita (Avstraliya ochiq chempionatida toʻrtta, Uimbldonda ikkita va Fransiya ochiq chempionatida bitta), ayollar juftlik bahslarida oltita va aralash juftlikda bitta. U uchta Fed kubogi musobaqalarida Avstraliyani himoya qildi, 1971, 1973 va 1974-yillarda chempionlikni qoʻlga kiritdi va uch yil ketma-ket Fed kubogi sardori boʻldi. 1983-yilda professional tennisdan nafaqaga chiqqanidan soʻng, Goolagong kattalar uchun taklifnomalar boʻyicha musobaqalarda oʻynadi, turli mahsulotlarni tasdiqladi, gastrol safari boʻyicha mutaxassis sifatida ishladi va sport bilan bogʻliq etakchi rollarni oʻynadi.

Goolagong 1971-yilda „Yil avstraliyalik“ deb topilgan. U 1972-yilda Britaniya imperiyasi ordeni aʼzosi va 1982-yilda Avstraliya ordeni ofitseri etib tayinlangan. Goolagong 1985-yilda Sport Avstraliya shon-sharaf zaliga va 1988-yilda Xalqaro tennis shon-sharaf zaliga kiritilgan. U mahalliy millat oʻgʻil-qizlari uchun Goolagong milliy rivojlanish lageriga rahbarlik qiladi, bu mahalliy yoshlarni maktabda qolishga undaydi.

Yoshligi

tahrir

Evonne avstraliyalik aborigen (Wiradjuri) oilasidagi sakkiz farzandning[2] uchinchisi[3]. Uning otasi Ken Goolagong sayyor qoʻy qirquvchi, onasi Melinda esa uy bekasi edi. Evonne Yangi Janubiy Uelsning Griffit shahrida tugʻilgan va Barellan kichik shaharchasida oʻsgan. Avstraliyada aborigenlarning keng tarqalgan noqulayligi va notoʻgʻri qarashlariga qaramay, Guolagong bolaligidanoq Barellanda tennis oʻynashga muvaffaq boʻlgan, bu hududda istiqomat qiluvchi Bill Kurtzman tufayli uni mahalliy sudlarda panjara ortidan koʻrib turganini koʻrgan va uni oʻyinga kirishga undagan[4].

1965-yilda Sidneydagi tennis maktabining egasi Vic Edvardsga uning ikki yordamchisi maslahat berdi, Barellanga yosh Goolagongni koʻrish uchun bordi va darhol uning imkoniyatlarini koʻrdi. U ota-onasini Sidneyga koʻchib oʻtishga ruxsat berishga koʻndirdi, u yerda u Willoughby Girls High School ga oʻqishga kirdi. U yerda u 1968-yilda maktab sertifikatini tamomlagan va shu bilan birga uning qonuniy vasiysi, murabbiyi va boshqaruvchisiga aylangan Edvards oilasi bilan yashagan.

Evonne Goolagong bogʻi, Barellan
Yangi Janubiy Uelsdagi Barellan shahridagi „katta“ tennis raketkasi Evon Goolagongning yutuqlarini xotirlaydi.

Shaxsiy hayoti

tahrir

Victor Edwards uning murabbiyi boʻlgach, Goolagong u va uning oilasi bilan yashashga ketdi. U uning qonuniy vasiysi, shuningdek, uning murabbiyi va menejeri boʻldi. Keyinchalik Goolagong Edwards unga jinsiy aloqada boʻlganini maʼlum qildi. 1971-yilda u sobiq britaniyalik tennischi Roger Cawley[5] bilan uchrashganida, uning Edwards bilan munosabatlari keskinlashdi, lekin u qonuniy ravishda Edwards bilan bogʻlangan edi[6]. Turnir davomida Edwards oʻz oʻyinlarida Roger Cawley bilan oʻyinchilar qutisining qarama-qarshi tomonida oʻtirdi va u va uning himoyachisi endi gaplashishmadi. Cawley uning murabbiyi boʻldi, ular turmush qurgan paytdan boshlab sherik va menejerga aylandi[6]. Toʻyidan keyin u Florida shtatining Neapol shahrida yashashdi

Goolagongning akasi Ian isteʼdodli havaskor tennischi boʻlib, u hech qachon sport bilan shugʻullanmagan, ammo u Evonne bilan 1982-yilda Uimbldonda aralash juftlik turnirida hamkorlik qilgan (juftlik yagona oʻyinda magʻlub boʻlgan)[7]. 2015-yil holatiga koʻra, Ian Goolagong Viktoriyadagi Lalor Tennis Club prezidenti va murabbiyi edi[8].

Avtobiografiya

tahrir

Goolagong Cawley, Evonne; Jarrett, Phil (1993). Home! the Evonne Goolagong story. Simon & Schuster. ISBN 0731803817.

= "Katta dubulgʻa" turniri natijalari jadvali

tahrir
Turnir 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 SR W–L G'olib %
Avstraliya ochiq chempionati 3R 3R 2R QF F F F W W W A W A A 2R QF 2R A 4 / 14 41-10 80.4
Fransiya ochiq chempionati A A A A W F SF A A A A A A A A A 3R 1 / 4 16-3 84.2
Wimbledon chempionati A A A 2R W F SF QF F F A SF SF W A 2R A 2 / 11 49-9 84.5
Amerika ochiq chempionati A A A A A 3R F F F F A A QF A A A A 0 / 6 26-6 81.3
Gʻaalaba-magʻlubiyat 2-1 2-1 1-1 3-2 16-1 15-4 18-4 14-2 15-2 16-2 5-0 4-1 9-2 7-1 2-1 1-2 2-1 7 / 35 132–28 82.5
Yil yakunlari reytingi
5 2 - 3 4 5
17 37

Eslatma: Avstraliya ochiq chempionati 1977-yilda ikki marta, yanvar va dekabr oylarida oʻtkazilgan. Goolagong dekabr oyida gʻolib chiqdi. U 1980-yilgi AQSh ochiq chempionatida toʻrtinchi oʻrinni egalladi, ammo oʻyin boshlanishidan oldin turnirni tark etdi.

Katta dubulgʻa turniri finali

tahrir

Yakkaliklar: 18 (7-11)

tahrir
Natija Yil Chempionat Yuza Raqib Hisob
Yoʻqotish 1971 Avstraliya ochiq chempionati Oʻt   Margaret Court 6-2, 6-7 (0-7), 5-7
Gʻalaba qozon 1971 Fransiya ochiq chempionati Loy   Helen Gourlay 6-3, 7-5
Gʻalaba qozon 1971 Uimbldon Oʻt   Margaret Court 6-4, 6-1
Yoʻqotish 1972 Avstraliya ochiq chempionati Oʻt   Virginia Wade 4-6, 4-6
Yoʻqotish 1972 Fransiya ochiq chempionati Loy   Billie Jean King 3-6, 3-6
Yoʻqotish 1972 Uimbldon Oʻt   Billie Jean King 3-6, 3-6
Yoʻqotish 1973 Avstraliya ochiq chempionati Oʻt   Margaret Court 4-6, 5-7
Yoʻqotish 1973 US Open Oʻt   Margaret Court 6-7 (2-7), 7-5, 2-6
Gʻalaba qozon 1974 Avstraliya ochiq chempionati Oʻt   Chris Evert 7-6 (7-5), 4-6, 6-0
Yoʻqotish 1974 US Open Oʻt   Billie Jean King 6-3, 3-6, 5-7
Gʻalaba qozon 1975 Australian Open (2) Oʻt   Martina Navratilova 6-3, 6-2
Yoʻqotish 1975 Uimbldon Oʻt   Billie Jean King 0-6, 1-6
Yoʻqotish 1975 US Open Loy   Chris Evert 7-5, 4-6, 2-6
Gʻalaba qozon 1976 Australian Open (3) Oʻt   Renáta Tomanová 6-2, 6-2
Yoʻqotish 1976 Uimbldon Oʻt   Chris Evert 3-6, 6-4, 6-8
Yoʻqotish 1976 US Open Loy   Chris Evert 3-6, 0-6
Gʻalaba qozon 1977 Australian Open [Dekabr] (4) Oʻt   Helen Gourlay 6-3, 6-0
Gʻalaba qozon 1980 Uimbldon (2) Oʻt   Chris Evert 6-1, 7-6 (7-4)

Ayollar juftligi: 6 (5-1)

tahrir
 
Evonne Goolagong (oʻngda) 1971-yilgi Uimbldon chempionatida juftlik yarim finalida Margaret Court bilan hamkorlik qiladi.
Natija Yil Chempionat Yuza Hamkor Raqiblar Hisob
Gʻalaba qozon 1971 Avstraliya ochiq chempionati Oʻt   Margaret Court   Jill Emmerson

  Lesley Hunt

6-0, 6-0
Yoʻqotish 1971 Uimbldon Oʻt   Margaret Court   Rosemary Casals

  Billie Jean King

3-6, 2-6
Gʻalaba qozon 1974 Australian Open (2) Oʻt   Peggy Michel   Kerry Harris

  Kerry Melville

7-5 6-3
Gʻalaba qozon 1974 Uimbldon Oʻt   Peggy Michel   Helen Gourlay

  Karen Krantzcke

2-6, 6-4, 6-3
Gʻalaba qozon 1975 Australian Open (3) Oʻt   Peggy Michel   Margaret Court

  Olga Morozova

7-6, 7-6
Gʻalaba qozon 1976 Australian Open (4) Oʻt   Helen Gourlay   Renáta Tomanová

  Lesley Turner Bowrey

8-1
Gʻalaba qozon 1977 Australian Open [Dekabr] (5) Oʻt   Helen Gourlay   Mona Guerrant

  Kerry Melville Reid

Birgalikda — final yomgʻir yogʻdi
Natija Yil Chempionat Yuza Hamkor Raqiblar Hisob
Gʻalaba qozon 1972 Fransiya ochiq chempionati Loy French Open   Françoise Dürr

  Jean-Claude Barclay

6-2, 6-4
Yoʻqotish 1972 Uimbldon Oʻt Kim Uorvik   Rosemary Casals

  Ilie Năstase

4-6, 4-6
Chempionat Yillar Rekord bajarildi Oʻyinchi tenglashdi
Avstraliya ochiq chempionati 1971-1976 Ketma-ket 6 final Martina Hingis
Avstraliya ochiq chempionati 1975-1977[b] Setni yoʻqotmasdan 3 ta gʻalaba Steffi Graf
Avstraliya ochiq chempionati 1974-1976 Ketma-ket 3 ta unvon Margaret Court

Steffi Graf Monica Seles Martina Hingis

Fransiya ochiq chempionati 1971 Birinchi urinishdayoq chempionlikni qoʻlga kiritdi Yolgʻiz turadi
Uimbldon 1980 Ona sifatida Uimbldonda gʻolib chiqdi Dorothea Lambert Chambers
Uimbldon 1980 Toʻrtta kuchli oʻntalikni magʻlub etgan yagona yakkalik chempioni (Mandlikova #9, Turnbull #6, Ostin #2, Evert-Lloyd #3) Yolgʻiz turadi
US Open 1973-1976 4 ta ketma-ket ikkinchi oʻrinni egallagan Yolgʻiz turadi

Manbalar

tahrir
  1. „Miss Goolagong Wins at Wimbledon“. New York Times (1971-yil 3-iyul).
  2. Judy Klemesrud. „Goolagong discusses aborigine roots“. The Day (1980-yil 1-noyabr), s. 11.
  3. Dee Jefferson. „Tennis champion Evonne Goolagong Cawley celebrated in new Australian play“. ABC News (2019-yil 4-sentyabr).
  4. Matt Majendie. „Evonne Goolagong: Defying prejudice to become a star“. CNN (2015-yil 30-yanvar).
  5. Thomas Rogers. „People in Sports“. The New York Times (1975-yil 20-iyun), s. 14.
  6. 6,0 6,1 Goolagong Cawley, Evonne. Home! the Evonne Goolagong story. Simon & Schuster, 1993. ISBN 0731803817. 
  7. „Evonne Goolagong (AUS) : Mixed Doubles“. Assets.wimbledon.com. Qaraldi: 2022-yil 5-fevral.
  8. Hinschen, Katrina. „Lalor Tennis Club president Ian Goolagong recognised for his commitment with a Leader Sports Star Services to Sport Award“. Herald Sun (2015-yil 24-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 27-iyun.