Fahri Belen

Mehmet Fahrettin Belen (1893, Bolu - 1975-yil 15-iyul, Istanbul), turk askari va siyosatchisi.

Harbiy hayot

Uning otasi advokat Sami afandi, onasi esa Husniye Hanim.

Harbiy akademiyani 1912-yilda leytenant unvoni bilan tugatgan. Birinchi Bolqon urushi paytida Ioannina qamalida xizmat qilgan.Bu qamalda yaralangan va ikki yillik jangovar faxriylikni olgan.

1915-yil 1-martda unga "Birinchi leytenant" unvoni berilgan. 1915-yil 5-yanvardan 1917-yil 1-yanvargacha boʻlgan davrda u "Birinchi leytenant" unvonida rota komandiri sifatida Dardanel urushlarida qatnashgan.

1917-yil 1-martda unga "Kapitan" unvoni berilgan. Keyinchalik u Kavkaz fronti, Falastin fronti va Iroq frontida guruh qo'mondoni bo'lib xizmat qilgan. 1915-yilda "Urush" medali, 1918-yilda esa "Imtiyoz" medali bilan taqdirlangan.

1921-yil 1-fevralda u Harbiy Akademiyani tark etib, Anadoluga joʻnab ketdi va Turkiyaning mustaqillik urushida qatnashdi. Urushda Sharqiy frontda o'n ikkinchi armiyada,gʻarbiy frontdagi yigirma uchinchi diviziyasida shtab boshligʻi bolib faoliyat yuritadi. U shtab boshlig'i, korpus va Bosh shtab operatsiyalari bo'limi boshlig'i lavozimlarida ishlagan.23 yoshida u shtab boshlig'i edi. Diviziya Gretsiya armiyasining bosh qo'mondoni general Nikolaos Trikupisni qo'lga oladi. 1922-yil 30-avgustda unga "Mayor" unvoni berilgan.

U 1924-yilda tugatolmay qolgan Harbiy akademiyani tugatib,harbiy xodim boʻladi. 1925-yilda u "Qizil chiziq " "Mustaqillik" medali bilan taqdirlangan. 1929-yil 30-avgustda tuman hokimi lavozimiga koʻtarildi. 1933-yil 30-avgustda "Miralay" unvoniga koʻtarildi. Bu saflarda Sharqiy chegarani aniqlash komissiyasi raisi, Turkiya-Rossiya suv kelishuvi delegatsiyasi raisi, Jeneva qamoqxonasini qayta qurish komissiyasining harbiy maslahatchisi, polk va brigada komandirlari lavozimlarida ishlagan. 1932-yil 12-iyundan 1933-yil 1-avgustgacha Harbiy akademiya o'qituvchisi bo'lib ishlagan. 1937—1938-yillarda Konyada beshinchi brigada komandiri lavozimida ishlagan.

1939-yil 30-avgustda unga brigada generali unvoni berilgan. Ushbu reytingda 7-chi bo'linmada qo'mondon vazifasini bajaradi.U diviziya komandiri lavozimida ishlagan. 1941-yil 30-avgustda diviziya komandiri boʻlgan vaqtida unga"General mayor" unvoni berilgan. Bu lavozimda o'z vazifasini davom ettirgandan so'ng, u "Arzirum Erzurumda" 3-o'ringa tayinlandi. "Samsun"da armiya Bosh shtab boshlig'i lavozimini egallagan. Diviziya qo'mondonligi va Merzifondagi 8-chi Korpus qo'mondoni o'rinbosari lavozimida ishlagan.

1945-yil 30-avgustda unga general-" General leytenant"unvoni berilgan. Bu reytingda u "Arzirum Erzurumda" 9- o'rinni egalladi. Marashdagi 17-armiya korpus qo'mondonligi vazifasini ham bajargan.U korpus qo'mondoni bo'lib xizmat qilgan. General unvonini olish navbati kelganida uning vakolat muddati 2 yilga uzaytirildi. Harbiy apellyatsiya sudi II bolib o'tgan. U 1950-yil 6-aprelda uning raisi lavozimida ishlaganda nafaqaga chiqdi.

Siyosiy hayot

1950-yil 4-aprelda Demokratik partiyaga a’zo boʻldi. 1950—1957-yillarda Turkiya Buyuk Millat Majlisining IX. va X. Term Bolu deputati va Milliy mudofaa komissiyasi raisi. 19. Hukumatda jamoat ishlari vaziri bo'lib ishlagan. U 1961-yil 6-yanvardan 1961-yil 25-oktabrgacha Ta’sis majlisidagi Milliy birlik qoʻmitasining vakili boʻlib ishlagan.

U Sobiq jangchilar ittifoqi raisi va Butunjahon sobiq jangchilar Bosh assambleyasi a'zosi bo'lib ishlagan.

1975-yil 15-iyulda Istanbulda vafot etdi. Ashiyan qabristoniga dafn qilindi.

U uylangan va ikki farzandi bor edi. U fransuzcha gapirgan.