40°21′56″N 49°50′10″E / 40.36556°N 49.83611°E / 40.36556; 49.83611

Masjid
Fotimayi-Zuxra masjidi
ozarbayjoncha: Fatimeyi-Zəhra məscidi
Mamlakat  Ozarbayjon
Shahar Boku
Yoʻnalishi shia
Masjid turi Jomeʼ-Masjid
Meʼmor Ədalət Məmmədov
Asosiy sana:
Holati amaldagi
Tarovih
Saharlik va iftorlik

Fotimayi-Zuxra masjidi (ozarbayjoncha: Fatimeyi-Zəhra məscidi) — Ozarbayjon poytaxti Boku shahrining Suraxani tumanidagi Garachuxur aholi punktining Yangi Gunashli turar joyidagi masjid.

Masjid haqida

tahrir

Boku shahar ijroiya hokimiyatining 1996-yil 21-avgustdagi 1179-sonli buyrugʻi bilan Boku shahrining Yangi Gunashli aholi punktidagi „Fotimayi-Zahra“ masjidining diniy jamoasiga 1,3 gektar yer ajratilib, masjid-madrasa majmuasini qurishga ruxsat berilgan[1].

Masjid doimiy foydalanishga berilganligi sababli bu hudud toʻsib qoʻyilgan va masjid qurilishi boshlangan. Masjid qurilishi 1990-yillarning oxirlarida boshlangan[2].

Keyinchalik masjidni toʻliq qurishga ruxsat berilmadi. Boku meri Hojibala Abutalibovning 2002-yil 31-oktabrdagi buyrugʻi bilan avvalgi 1996-yil 21-avgustdagi 1179-son buyrugʻi oʻz kuchini yoʻqotgan deb topildi[1].

Shundan soʻng, masjidni noqonuniy deb hisoblagan Suraxani tumani Ijroiya hokimiyati masjidga qarshi sudga murojaat qilib, suddan yerni qaytarib berishni va masjidni buzishni soʻragan[1].

Diniy hamjamiyat Boku shahar Ijroiya hokimiyati rahbarining 2002-yil 31-oktabrdagi buyrugʻini bekor qilishni va noqonuniy xatti-harakatlarni toʻxtatishni talab qilib, qarshi daʼvo bilan chiqqan[1].

Oʻsha paytda dindorlarning huquqlarini advokat Aslan Ismayılov himoya qilgan. Tuman hokimiyati Boku 2-sonli mahalliy iqtisodiy sudi, Boku Apellyatsiya sudi va Oliy sud jamoatchilikning qattiq qarshiliklariga qaramay, yerni qaytarib olishga va masjidni buzishga qaror qildi[1].

2009-yilda sud masjidni noqonuniy qurilish sifatida buzish toʻgʻrisida qaror chiqargan boʻlsa-da, 2010-yilda Prezident Ilhom Aliyev masjidni buzish toʻgʻrisidagi qarorni bekor qilib, uni Kavkaz musulmonlari idorasiga topshirdi.

Sud qarorlari Oliy sud Plenumi tomonidan bekor qilingan, Boku apellyatsiya sudi 29-dekabr 2010-yildagi qarori bilan Boku shahar ijroiya hokimiyatining 2002-yil 31-oktabrdagi 613-sonli buyrugʻini bekor qilgan, Suraxani tumani ijroiya hokimiyatining daʼvosi qondirilmagan, Boku Suraxani Yangi Gunashli aholi punktining markaziy massivida joylashgan 1,3 gektar yer maydoni va u yerda qurilgan masjid majmuasi Kavkaz musulmonlari idorasining balansiga oʻtkazilgan[1].

Qaror kuchga kirdi, ammo masjid toʻliq yaroqsiz holatda. Shunga qaramay, masjid oʻz faoliyatini davom ettirmoqda va odamlar bu yerga ibodat uchun kelmoqdalar.

Fotimayi-Zahra masjidining 2017-yil fevral oyida buzilishi toʻgʻrisidagi maʼlumotlar baʼzi ommaviy axborot vositalari va ijtimoiy tarmoqlarda tarqaldi[3]. Ozarbayjon diniy tashkilotlar bilan ishlash davlat qoʻmitasining diniy tashkilotlar bilan ishlash boʻlimi boshligʻi Aliheydar Zulfugarov masjid Kavkaz musulmonlari idorasiga mahalliy munitsipalitet tomonidan berilishini aytib, masjid haqidagi maʼlumotlarga aniqlik kiritdi[4].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 „Vəkil və Dini Komitədən "Fatimeyi Zəhra" məscidi ilə bağlı açıqlama“ ((Ozarbayjoncha)). islamazeri.az (3-fevral 2017-yil). 4-fevral 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-fevral 2017-yil.
  2. „Yeni Günəşlidəki “Xanım Fatimeyi Zəhra (s.ə.)” adına məscidin tikintisinin davamı üçün inanclılar aksiyaya başladı“ ((Ozarbayjoncha)). azadxeber.net (21-iyul 2015-yil). 21-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-iyun 2015-yil.
  3. “Fatimeyi Zəhra” məscidinin 1 hektar ərazisi necə ələ keçirilib...
  4. Komitə: “Fatimeyi-Zəhra” məscidi sökülməyəcək, əksinə orada icma yaradılacaq, 12-iyul 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 3-oktabr 2020-yil{{citation}}: CS1 maint: date format ()