Shisha shift - bu ma'lum bir demografik guruhning (odatda ozchilik guruhlari ) ierarxiyada ma'lum darajadan yuqoriga ko'tarilishiga to'sqinlik qiladigan ko'rinmas to'siqni ifodalash uchun ishlatiladigan termin. Ushbu metafora birinchi marta feministlar tomonidan yuqori natijalarga erishgan ayollarning martaba to'siqlari bilan bog'liq holda yaratilgan.

Tarixi

Gender tadqiqotlari nazariyasidagi "shisha shift" atamasi 1980-yillarning boshida ayollarning kasbiy fazilatlari bilan bog'liq bo'lmagan sabablarga ko'ra ko'tarilishini cheklaydigan ko'rinmas va rasmiy ravishda aniqlanmagan to'siqni ("karera shifti") tasvirlash uchun kiritilgan. Keyinchalik, bu atama boshqa ijtimoiy guruhlar va ozchiliklarni (milliy ozchiliklar, jinsiy ozchiliklar va boshqalar) qamrab olish uchun kengaytirildi.

Hozirda

Ayollar bugungi kunda ham bu ko'rinmas to'siqga duch kelishmoqda. Shunday qilib, AQShning besh yuzta yetakchi kompaniyalari top-menejerlarining qariyb 84 foizi erkaklardir (bu kompaniyalarda direktor lavozimlarida erkaklar 88 foizni tashkil etadi), garchi ayollar past darajadagi barcha xodimlarning salmoqli qismini tashkil etishiga qaramay. kompaniyalar . Ushbu to'siq ezilgan ijtimoiy guruhlarga nisbatan chuqur ildiz otgan stereotiplar (xususan, gender ) va ikkinchisida muvaffaqiyat qo'rquvining namoyon bo'lishi bilan bog'liq.

Zamonaviy tadqiqotchilarning fikriga ko'ra, ayollarning yuqori va mas'uliyatli lavozimlarga yo'lidagi asosiy to'siqlar kompaniyalarning an'anaviy kadrlar siyosati, ayolning rahbar roliga mos kelmasligini ko'rsatadigan stereotiplar, shuningdek, homiylarning etishmasligidir.

Shuningdek, shisha shiftning qurbonlari ko'pincha turli irqiy, etnik, diniy va boshqa guruhlar va ozchilikni tashkil etuvchi boshqalar.

Oʻzbekiston Respublikasida Davlat xotin-qizlar va erkaklarga shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni amalga oshirish chog‘ida teng huquqlilikni kafolatlaydi.

Davlat xotin-qizlar va erkaklarga jamiyat hamda davlat ishlarini boshqarishda, saylov jarayonida teng ishtirok etishni, sog‘liqni saqlash, ta’lim, fan, madaniyat, mehnat va ijtimoiy himoya sohalarida, shuningdek davlat va jamiyat hayotining boshqa sohalarida teng huquq hamda imkoniyatlar ta’minlanishini kafolatlaydi. Xotin-qizlar va erkaklar o‘rtasida haqiqiy tenglikka erishish, jamiyat hayotining barcha sohalarida ularning ishtirokini kengaytirish, jins bo‘yicha bevosita va bilvosita kamsitishni bartaraf etish hamda ularning oldini olish maqsadida davlat tomonidan gender siyosati amalga oshirilishini ta’minlashga doir vaqtinchalik maxsus choralar ko‘riladi.


Manbalar

tahrir

{{Словарь гендерных терминов / под ред. Денисовой А. А.. — М.: Информация XXI век, 2002. — 255 с. — 1000 экз. — ISBN 5863910224, 9785863910222. Sharlene Nagy Hesse-Biber, Gregg Lee Carter. Working women in America: split dreams. — 2-nd ed. — Oxford University Press, 2005. — 300 p. — ISBN 0-19-515047-3, ISBN 978-0-19-515047-6.}}

Havolalar

tahrir

[[1]] [[2]]