Hortense Rhéa
Tavalludi
Hortense Barbe-Loret

4-sentyabr 1844-yil
Vafoti 5-may 1899-yil(1899-05-05)
(54 yoshda)
Montmorency, Val-d'Oise, French Third Republic
Kasbi
  • aktrisa
Veb-sayt hortenserhéaofficial.com

Hortense Barbe-LoretBryusselda fransuz tashkilotlarini quruvchi professional dizayner oilasida tugʻilgan. Yoshlik paytida u avval otasidan, keyin onasidan ayrildi va Parijdagi Ursulin monastiriga ulgʻayish va taʼlim olish uchun Fransiyaga yuborildi. Oʻqishni tugatgandan soʻng, Rea Charlz Fexterning eʼtiboriga tushdi, u esa uni Madam Samson bilan tanishtirdi, u Rachel Feliks bilan ishlagan aktyor oʻqituvchisi sifatida yodga olinadi. Samsonning yordami bilan u Parij konservatoriyasiga oʻqishga qabul qilindi.[1][2]

Belgiya, Frantsiya va Rossiya

tahrir

Rhéa oʻzining chiqishlarini Bryusseldagi Royal de la Monnaie teatrida Ernest Leguve va Yevgen Skribening besh qismli komediyasi „Les doigts de fée“da amalga oshirgan. Keyingi mavsumda Rhéa ikki yillik shartnoma asosoida Ruen teatrida yosh ayol rollarini oʻynay boshladi. Bu Parijdagi Dyu Vodevil teatrida muvaffaqiyatli ishlashga va keyingi safarni Fransiya viloyatlari buylab amalga oshirishga olib keldi. 1870-yillarning boshlarida Rhéa Rossiya imperiyasi boʻylab gastrol safarini boshladi va bu 1876-yilda uning Sankt-Peterburgdagi Fransiya Imperator teatrida yetakchi aktrisa boʻlishiga olib keldi. Rhéa 1881-yil 13-martda Tsar Aleksandr II oʻldirilganidan keyin kompaniya tarqab ketgunga qadar Fransiya Imperator teatrida qoldi. Bir paytlar podshoh bilan uchrashgan Rhéa Nikolay Rysakov birinchi bombani tashlashidan bir necha daqiqa oldin repetitsiya studiyasi derazalari ostidan uning karetasi oʻtishini tomosha qilib, hujumga guvoh boʻlib qoldi[3][4].

Britaniya va Amerika

tahrir

Oxir-oqibat Rhéa Britaniyaga yoʻl oldi va u erda Jon Rayder quli ostida ingliz teatri sahnasida tayyorgarlikni davom ettirdi. Cheklangan ingliz tilini bilish va bir oylik tayyorgarlikdan soʻng , 1881-yil 10-iyunda u Londondagi debyutini Gaiety Theatreda Shekspirning „Much Ado about Nothing“ filmidaBeatris rolini ijro etdi. Tanqidchining fikriga koʻra.

Mdlle. Rhéaning ajoyib qobiliyatlari bor. Nozik figura, ajoyib shakl, aniq kesilgan qomat va juda chiroyli xususiyat va kuchli jihatlari bor. Ammo musiqiy ovoz uniki va uning ham hayratlanarli usuli bor. Beatrisga taqlid qilish kabi, uning ishlashi, shunga qaramay, orzu qiladigan boʻlib qoladi. Mdlle. Rhéa, qisqasi, malakali muvaffaqiyatga erishdi.[5]

Oʻsha yilning kuz oyida teatr menejeri Garri Sargent uni 1881-yil 14-noyabrda Bruklindagi Park teatrida debyut qilgan Amerika gastrollariga imzo chekdi, Rhéa Marguerit Gotierga Matilda Heronning Aleksandr Dyuma, fils La Dame aux Camélias romaniga dramatik moslashuvi orqali toʻlanadi. Uning dastlabki gastrol safari qisman uning qalin frantsuz aksenti tufayli qiyin kechgan boʻlsa-da, keyingi mavsum Artur B. Cheyz boshchiligidagi gastrol yanada muvaffaqiyatli boʻldi. Bu davrdagi Rheaning Adrienne Lecouvreur, Kamille, Pygmalion va Galatea, Devid Garrik Qishloq qizi, Xavfli oʻyin,[6]Skandal maktabi, Frou-Frou mualliflari Lyudovik Halevi va Anri Meilhak, The Case Vidal,[7] va Aventurière, Emile Augier komediyasi kabi repertuarlar ijro etdi [1] . Rea 1898-yilgacha Amerikaga gastrol safarlari uchun qaytib kelishda davom etdi. U oʻzining eng katta muvaffaqiyatini mamlakatning markazida topdi, u yerda uning kuchli urgʻuli ingliz tili toʻsiqdan koʻra koʻproq yangiliklar va qiziqishlar orttirdi.[8]. Shu vaqt oraligʻida Reyaeng koʻp bosh rolni Albert Roland Xeyvenning „Fransuz imperatori Jozefina“ filmida ijro etdi[9]. Xeyven oʻyinining muvaffaqiyatili kechgani, hech boʻlmaganda, Napoleon davri Amerikasiga boʻlgan qiziqishni qayta uygʻotgani sifatida qaraldi.1890-yillarda Rhea Uilki Kollinzning „Yangi Magdalalik“, Litonning „Lyon xonimi“, „Sheba malikasi“ kabi spektakllarda bosh rollarni ijro etdi.[1]

Xastalik va oʻlim

tahrir

1898-yil fevral oyida matbuot kelgusi mavsum uchun Rhéa Lui Jeyms va Frederik Uord bilan birgalikda asosan Uilyam Shekspirning asarlarini namoyish etish uchun gastrol safarini uyushtirgani haqida xabar berdi. Ammo bunga kasallik toʻsqinlik qilgan va Rhéani sahnani tark etishga va Fransiyaga qaytishga majbur qildi. U 1899-yil 5-mayda Montmorensi, Val-d’Oise shahridagi Chesneaux koʻchasidagi uyida vafot etdi[3][10].

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 Appletons' Annual Cyclopaedia and Register of Important Events of the Year 1899, 1900 — 673–674-bet. 
  2. The World-wide Encyclopedia and Gazetteer. The Christian Herald, 1908 — 2614-bet. 
  3. 3,0 3,1 Mlle. Rhea Dead. New-York Tribune, May 23, 1899, p. 2
  4. Rhéa, Hortense (1902). „An Acquaintance with Alexander II“. The Century Illustrated Monthly Magazine. 63-jild. 835–836-bet.
  5. The Gaiety. Brief News and Opinion June 11, 1881, p. 21
  6. probably adapted from the book by Edmund Yates
  7. Adolf Belot tomonidan "„Ru de la Paix dramasi“ dramatizatsiyasi,
  8. Londré, Felicia Hardison, Latchaw, David Austin – 2007. The Enchanted Years of the Stage: Kansas City at the Crossroads of American Theater, 1870–1930, pp. 144-145
  9. Welch, Deshler – 1890. The Theatre, p.330 Retrieved February 28, 2014
  10. New Dramatic Combine. The Daily Picayune, (New Orleans), February 17, 1898, p. 6