Gʻiyos Mammadov
Gʻiyos (Qiyos) Ismoil oʻgʻli Mammadov (1916-yil 1-may — 1966-yil 14-iyun) — shifokor va sogʻliqni saqlash tashkilotchisi, mehnati Oʻrta Osiyo mamlakatlarida sogʻliqni saqlash tizimini rivojlantirishga qaratilgan, Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan shifokor.
Tarjimai hol
tahrirMammadov Gʻiyos 1916-yil 1-mayda Ozarbayjonning Goʻychoy tumani Pota qishlogʻida tugʻilgan. U 1932-1934-yillarda pedagogika bilim yurtida, 1934-1938-yillarda Bokudagi ijtimoiy-iqtisodiyot institutining huquq fakulteti talabasi boʻlgan. Boʻlajak shifokor institutni tamomlagach, 1943-yilgacha Boku advokatlar kengashi a’zosi boʻlgan. Mammadov akasining siyosiy qatagʻon qilinishi munosabati bilan u Ashxobodga koʻchiriladi va bu yerda 1948-yilda tibbiyot institutining davolash fakultetini tamomlaydi va Turkmanistonda: 1951-yilgacha — Hasanquli shahridagi tuman sogʻliqni saqlash boʻlimi boshligʻi, 1955-yilda — Nabitdagi shahar sogʻliqni saqlash boʻlimi boshligʻi, 1956-yilgacha — Chorjou shahar sogʻliqni saqlash boʻlimi boshligʻi boʻlib ishlaydi. Uning faoliyati respublika rahbariyati va SSSR Sogʻliqni saqlash vazirligi tomonidan yuksak baholandi.
1956-yilda uning akasi sogʻlomlashtirilgach, Bokudagi Shahar sogʻliqni saqlash boshqarmasi boshligʻi lavozimiga oʻtkaziladi. Mammadov Gʻiyos 1957-yilda SSSR Sogʻliqni saqlash vazirligi taklifi bilan Termiz shahridagi Surxondaryo viloyat SES (hozirgi Sanitariya-epidemiologiya osoyishtaligi va jamoat salomatligi boshqarmasi)iga bosh shifokor etib tayinlanadi. U 1959-yilda Surxondaryo viloyati sogʻliqni saqlash boshqarmasi boshligʻi, soʻngra Oʻzbekiston Sogʻliqni saqlash vazirligi kengashi a’zosi boʻladi.
Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlarida sogʻliqni saqlashni rivojlantirish, bu viloyatlar aholisini tibbiy-sogʻlomlashtirish ishlarini takomillashtirishga katta hissa qoʻshadi. Shu bilan birga, uning yuqumli patologiyaga qarshi kurashi alohida ahamiyatga ega edi - mamlakatimizning ushbu hududlarida faoliyat yuritgan yillar mobaynida bezgak, drakunkuloz, traxoma va chechak bartaraf etildi, leyshmanioz, qoqshol va quturish bilan xastalanish oʻn baravar kamaydi.
Mammadov Gʻiyos Respublika epidemiyaga qarshi komissiya raisining oʻrinbosari sifatida 1965-yilda Oʻzbekistonda vabo epidemiyasi avj olgan davrda ushbu infeksiyaning Oʻzbekiston janubiga tarqalishining oldini olish choralarini koʻrishga muvaffaq boʻladi. U 1966-yil yanvar oyida Termiz shahrida vabo kasalligining oldini olish boʻyicha birinchi Butunittifoq ilmiy-amaliy seminarini tashkil qiladi.
Shifokor bir necha orden va medallar, shuningdek, Respublika Oliy Kengashi va SSSR Sogʻliqni saqlash vazirligining faxriy yorliqlari bilan taqdirlangan. Unga Turkmaniston, Oʻzbekiston va SSSR sogʻliqni saqlash vazirlari tomonidan bir qator minnatdorchilik bildirilgan. Bir necha yil viloyat kengashi deputati, 1964-yilda esa Oʻzbekiston Oliy Kengashiga deputat etib saylangan. 1966-yil 14-iyunda toʻsatdan vafot etadi va Bokuga dafn qilinadi.
Adabiyotlar
tahrir- Ходжаев Ш. Х., Hевский М. В., Гулямов И. Г. К 85-ти летию со дня рождения Г. И. Мамедова. // Здоровье (Баку), 2001, N.5, c.71;
- Гулямов И. Г. К юбилею Заслуженного врача Гияса Исмаил оглы Мамедова. // Современные достижения азербайджанской медицины, 2016, N.2, c.343-344.