Giniyatulla Kunafin
Giniyatulla Safiullovich Kunafin (boshqirdcha: Ҡунафин Ғиниәтулла Сәйфиулла улы; 1946-yil 22-noyabr, Saitbaba qishlogʻi, Gafuri tumani, BASSR, RSFSR, SSSR) – filologiya fanlari doktori, BDU (hozirgi Ufa fan va texnika universiteti) professori, Xalqaro Turkiy Akademiyasi akademigi, Rossiya Federatsiyasi va Boshqirdiston nomidagi Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi. J. Kiyekbayev (2001), M. Gafuri (2010) va M. Umetbayev (2011) nomidagi mukofotlar sovrindori, Boshqirdiston Respublikasi Fanlar akademiyasining muxbir aʼzosi (2012), „Boshqirdiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi“ (2009), „Boshqirdiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan xalq taʼlimi xodimi“ (1999 yil), „Rossiya Federatsiyasi oliy kasbiy taʼlimida xizmat koʻrsatgan xodim“ (2006).
Giniyatulla Kunafin | |
---|---|
Tavalludi |
22-noyabr 1946-yil Saitbaba qishlogʻi, Gafuri tumani, BASSR, RSFSR, SSSR |
Fuqaroligi |
![]() ![]() |
Kasbi | Filolog |
Sohasi | Filologiya |
Ish joylari | Boshqird davlat universiteti |
Taʼlimi | Boshqird davlat universiteti |
Ilmiy darajasi | Filologiya fanlari doktori |
Ilmiy unvoni | Professor |
Hayoti
tahrirKunafin Giniyatulla Safiullovich 1946-yil 22-noyabrda BASSR, Gafuri tumani, Saitbaba qishlogʻida tugʻilgan[1][2]. Saitbabadagi oʻrta maktabini tugatgach, dastlab oʻqituvchi, keyinchalik tumanning „Zvezda“ gazetasi xodimi boʻlib ishlagan.
Harbiy xizmatni oʻtagandan soʻng, Kunafin Boshqird davlat universitetining (hozirgi Ufa fan va texnologiya universiteti) filologiya fakultetiga oʻqishga kirgan va uni imtiyozli diplom bilan tugatgan. 1973—1976-yillarda SSSR Fanlar akademiyasining Boshqird filiali aspiranturasida tahsil olgan. 1976-yildan 1981-yilgacha SSSR Fanlar akademiyasining Boshqird filialining Tarix, til va adabiyot institutida ilmiy xodim, 1981-yildan 1999-yilgacha BDU (hozirgi Ufa fan va texnologiya universiteti) katta oʻqituvchisi va dotsenti boʻlib ishlagan.
Kunafin BDU (hozirgi Ufa fan va texnologiya universiteti) da Boshqird filologiyasi va jurnalistika fakulteti tashkil etilishi tashabbuskori boʻlgan va 10 yil davomida (1990—2000) fakultetning birinchi dekani boʻlib ishlagan.
2000-yildan „Ulugʻ Oktyabr sotsialistik revolyutsiyasiga qadar boshqird adabiyoti“ kafedrasini boshqarib kelmoqda. 1977-yilda Kunafin nomzodlik, 1998-yilda esa „Razvitie janrovoy sistemi v bashkirskoy poezii XIX – nachale XX vekov“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1999-yilda professor ilmiy unvoni berilgan. 1990-yildan Rossiya Federatsiyasi va Belarus Respublikasi Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi.
Kunafin Belarus Respublikasi Yozuvchilar uyushmasining adabiy tanqid boʻlimiga rahbarlik qilgan. Boshqirdlarning 1, 2 va 3-umumjahon qurultoyining delegati, uning Ijroiya qoʻmitasi aʼzosi, 2000—2010-yillarda Butunjahon Boshqirdlar Qurultoyining Taftish komissiyasi aʼzosi boʻlgan.
Ishlari
tahrirKunafin Giniyatulla Safiullovich 450 dan ortiq ilmiy ishlar, jumladan, 30 ta kitob muallifi.
- Bashkirskie prosvetiteli-demokrati XIX veka. – M., 1981. – 256 s.
- Prosvetitel i pisatel Muxametsalim Umetbaev. – Ufa, 1991. – 256 s. (na bashk. yaz.).
- Bashkirskaya literaturnaya pesennaya poeziya XIX – nachala XX veka. – Ufa, 1997. – 155 s. (na rus. yaz.).
- I pesney, i satiroy. – Ufa, 1999. – 257 s. (na rus. yaz.).
- Bashkirskaya poeziya XIX – nachala XX veka. – Ufa, 2002. – 215 s. (na rus. yaz.).
- Bashkirskaya narrativnaya poeziya XIX – nachala XX veka. – Ufa, 2003. – 179 s. (na rus. yaz.).
- Poeticheskoe exo proshlogo. – Ufa, 2004. – 314 s. (na rus. yaz.).
- Bashkirskaya literatura XIX – nachala XX veka. – Neftekamsk, 2006. – 273 s. (na rus. yaz.).
- Kultura Bashkortostana i bashkirskaya literatura v XIX – nachale XX veka. – Ufa, 2006. – 280 s.
- Duxovnoe siyanie vremen. – Ufa, 2006. – 491 s. (na bashk. yaz.).
- Poeticheskaya raduga Akmulli. – Ufa, 2006. – 238 s. (na bashk. i rus. yaz-x).
Mukofotlari
tahrirJ. Kiyekbayev (2001), M. Gafuri (2010) va M. Umetbayev (2011) nomidagi mukofotlar sovrindori, „Boshqirdiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi“ (2009), „Boshqirdiston Respublikasi xalq taʼlimida xizmat koʻrsatgan xodim“ (1997), „Rossiya Federatsiyasi oliy kasbiy taʼlimida xizmat koʻrsatgan xodim“ (2006)[3].
Manbalar
tahrir- ↑ „Татарская электронная библиотека: Гиният Кунафин“. 2013-yil 5-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 20-yanvar.
- ↑ Башҡорт энциклопедияһы —ҠУНАФИН Ғиниәтулла Сафиулла улы[sayt ishlamaydi]
- ↑ Уфада Радий Хәбиров якынлашып килгән Республика көне уңаеннан бүләкләр тапшырды. «Башинформ» мәгълүмәт агентлығы, 2019 йыл, 9 октябрь