IOTA — ochiq boshlang’ich kodli kriptovalyuta. IOTA narsalar interneti qurilmalari o’rtasida ma’lumotlar va to’lovlarni o’tkazish uchun mo’ljallangan.[1] Loyihaga 2015 yilda Devid Senstebyo, Sergey Ivancheglo, Dominik Shinerom va Sergey Popov tomonidan asos solingan.[2][3]

Maksimal mumkin bo’lgan kriptovalyuta miqdori - 2 779 530 283 277 761 Iota.[4] Tizimda mayning ko’zda tutilmagan. 2021-yil aprelida IOTA bozor kapitalizatsiyasi $6,4 mlrd. ni tashkil etdi.[5] IOTA tranzaktsiyalari ularning o’lchamlariga qat’iy nazar bepuldir. Tranzaktsiyalarni tasdiqlash vaqti uzoq emas. Bir vaqtning o’zida ishlov beriladigan tranzaktsiyalar miqdori chegaralanmagan, tizimning o’zini esa masshtablashtirish oson.[6]

2017-yil noyabrida IOTA asosida ma’lumotlar uchun ommaviy bozor ochildi. Loyihada yigirmadan ortiq global tashkilotlar, jumladan Bosch, Microsoft, Fujitsu va boshqa bir qator kompaniyalar ishtirok etishdi.[7] Oddiy tarmoq foydalanuvchilari ham o’z ma’lumotlarini sotishlari mumkin.

Afzalliklari va kamchiliklari

tahrir

IOTA kriptovalyutasining asosiy afzalliklari komissiya to'lovlaridan ozodlik, tranzaktsiyalarning yuqori tezligi va mikrotransaktsiyalarni boshqarish qobiliyatidir. Yuqoridagilarning barchasi Tangle tufayli haqiqatga aylanadi. Kripto ixlosmandlari doiralarida uni “Blockchain 3.0” deb ham atalishi bejiz emas, garchi aslida unda bloklar yaratilmagan, shuning uchun siz uni jiddiy ravishda blokcheyn deb atay olmaysiz.

Ayni paytda IOTA haqida ikkita fikr mavjud. Ko'rinib turibdiki, platformaning salohiyati juda katta, ammo hozircha uni qo'llashning haqiqiy namunalari mavjud emas. Biroq, loyiha ko'plab iqtisodiy gigantlar bilan hamkorlik qiladi, bu esa o'z foydasiga ball beradi.

Kamchiliklar xavfsizlik darajasiga bog'liq. Konchilikning etishmasligi 51% hujum ehtimoliga olib keladi va tangalarni saqlash uchun to'liq huquqli hamyonning yo'qligi sizni har doim ham xavfsiz bo'lmagan uchinchi tomon xizmatlariga murojaat qilishga majbur qiladi. 2019 yilda loyihaning asosiy maqsadi aynan Iota kriptovalyutasi uchun kripto hamyonni ishlab chiqish edi.

Manbalar

tahrir