Jebena (ጀበና) — Efiopiya, Eritreya va boshqa mintaqalarda kofe tayyorlash uchun ishlatiladigan anʼanaviy keramika idish boʻlib, kofe marosimida ishlatiladigan mintaqalarda buna deb ataladi. Jebena, odatda, sharsimon asosga va tor boʻyinga ega.

Eritreyalik ayol jebenadan kofe quymoqda
Koʻmir ustidagi jebena

Jebena Efiopiya va Eritreya qahva marosimida ishlatiladi. Jebenada tayyorlangan qahva bir harakatda ingichka oqim bilan quyiladi, shunda kofe quyqasi chashkalarga tushmaydi. Qahva damlash uch marta takrorlanadi, birinchi damlashda quyuq espresso bilan boshlanib, taʼmga boyligi kamayadi[1][2].

Efiopiya jebenasi Eritreyanikidan kofe quyish uchun alohida joʻmragi bilan farq qiladi[3].

Tarixi

tahrir

Mahalliy afsonalarga koʻra, qahvani efiopiyalik choʻpon tasodifan kashf etgan va u qahva donalarini yegan echkilarga taʼsirini payqagan. Oʻshandan beri Efiopiyada qahva qaynatiladi va jebenalarda ichiladi, bu, odatda, eramizning 1100-yillaridan boshlangan deb hisoblanadi[4].

Jebena va buna Somali yarimoroliga xos hisoblanib[5] Efiopiya va Eritreya madaniyatida muhim oʻrin tutadi. Oilalarda jebenalar odatda oʻziga xos qimmatbaho yodgorlik, madaniy meros sifatida avloddan-avlodga oʻtib keladi[6].

Manbalar

tahrir
  1. „Can Coffee Culture Save the Coffee Business in Ethiopia?“ (en). Coffee or Die Magazine (2019-yil 6-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 22-noyabr.
  2. „Ethiopian Coffee Ceremony“. www.epicurean.com. Qaraldi: 2019-yil 22-noyabr.
  3. Stefanie SpencerStefanie writes for the Voice in the Desert newspaper, a local paper serving Cochise County, Arizona. „Coffee Cultures: Eritrea and Ethiopia“ (en). I Need Coffee (2015-yil 29-aprel). Qaraldi: 2019-yil 22-noyabr.
  4. Palmer, David (December 2010). „The EthiopianBuna(Coffee) Ceremony: Exploring the Impact of Exile and the Construction of Identity through Narratives with Ethiopian Forced Migrants in the United Kingdom“. Folklore. 121-jild, № 3. 321–333-bet. doi:10.1080/0015587x.2010.511461. ISSN 0015-587X.
  5. Palmer, David (December 2010). „The EthiopianBuna(Coffee) Ceremony: Exploring the Impact of Exile and the Construction of Identity through Narratives with Ethiopian Forced Migrants in the United Kingdom“. Folklore. 121-jild, № 3. 321–333-bet. doi:10.1080/0015587x.2010.511461. ISSN 0015-587X.
  6. Brinkerhoff, Jennifer A.. Being a good ethiopian woman : participation in the"buna" (coffee) ceremony and identity., 2012. ISBN 978-1-249-06613-2. OCLC 934030007.