Koʻkchatov
Koʻkchatov — (qozoqcha: Көкшетау, كوكشەتاۋ) Qozogʻiston Respublikasi. Shimoliy Qozogʻiston viloyatidagi shahar (1862-yildan), Koʻkchatov togʻlarining shimoliy chekkasida Temir yoʻl tuguni. Aholisi 153,057 kishi (2013). Koʻkchatov mashinasozlik, metallsozlik, oziq-ovqat hamda qurilish materiallari sanoatlari markazlaridan biri. Har xil tarozilar ishlab chiqaradigan mexaniqa zavodi, kislorodli nafas olish apparatlari, avtomobil tuzatish zavodlari, kimyo kombinati, oziq-ovqat, yengil sanoat korxonalari, pedagogika instituti, teatr, tarix-oʻlkashunoslik muzeyi bor. Koʻkchatov 1824-yil asos solingan.[5]
| shahar | |
 Gerb | |
| 53°17′30″N 69°23′30″E / 53.29167°N 69.39167°E | |
| Mamlakat | Qozogʻiston |
| viloyat | Oqmoʻla viloyati |
| Hukumat | |
| • Akim | Jarqin Jumagʻulov[1] |
| Asos solingan | 1824 |
| Qachondan beri shahar | 1862 |
| Maydon | 347 km2 (134 kv mi) |
| Markazi balandligi | 506 m |
| Rasmiy til(lar)i | qozoqcha |
| Aholisi (2013) |
153,057[2] |
| Milliy tarkib |
qozoqlar 51,31 % ruslar 33,20 % ukrainlar 4,57 % tatarlar 2,79 % olmonlar 1,84 % |
| Vaqt mintaqasi | UTC+6 |
| Telefon kodi | +7 7162[3] |
| Pochta indeks(lar)i | 020000[4] |
| Avtomobil kodi | C, 03 |
|
| |
Geografiyasi
tahrirHozirgi Oqmoʻla viloyatining shimoli va unga chegaradosh Shimoliy Qozogʻiston viloyatining ayrim tumanlarini oʻz ichiga oladi. Markazida Koʻkshtov qir-adirlari joylashgan. Shunda sharqdan gʻarbga tomon Koʻkcha, Jaqsi Jalgʻiztov, Jaman Jalgʻiztov, Imantov, Jilandi, Sandiqtov, Ulkentukti, Buqpa, Qoʻshqarbay, Zerendi tagʻlari, Ayirtov, Sirimbet togʻlari va Shortandi, Burkitti asui, Ulken Shaqti, Kishi Shabaqti,Burabay, Aynakoʻl, Aydaboʻl, Zerendi, Qoʻpa, Atansoʻr, Maylisoʻr, Mamay, Saumalkoʻl, Shalqar, Ulken Qoʻskoʻl, Kishi Qoʻskoʻl, Joʻldibay, Qalmaqkoʻl, Shagʻalaliteniz, Siletiteniz, Teke, Ulken Qaraoʻy, Kishi Qaraoʻy, Qalibek v.h. koʻllar joylashgan. Qir-adirlarning gʻarb tomonidan Yesil daryosi oqib oʻtadi. Koʻplaganb kichkina daryolar bahorda meyoridan oshgani bilan, yozda suvi kamayib, koʻpchiligining anhorlari qurub qoladi. Qishda kun sovuq, yanvar oyidagi yillik oʻrtacha harorati −16 — 19 °C, iyulda 19 — 20 °C. Yillik yogʻingarchilikning miqdori 230–400 mm.
Aholisi
tahrirShahar aholisining soni 153,057 kishi (2013). Aholisi koʻp millatli hisoblanadi.
| Milliy tarkibi, % | 1989-yilgi sanoq | 1999-yilgi sanoq | 2007-yilgi sanoq | 2009-yilgi sanoq |
| Qozoqlar | 18,5 | 36,0 | 49,0 | 51,3 |
| Ruslar | — | — | 35,0 | 33,2 |
| Boshqalar | — | — | 16,0 | 15,5 |
Aholining milliy tarkibi (1-yanvar 2010-yilgi):
- qozoqlar — 75 370 kishi (51,31 %)
- ruslar — 48 767 kishi (33,20 %)
- ukrainlar — 6715 kishi (4,57 %)
- tatarlar — 4093 kishi (2,79 %)
- olmonlar — 2709 kishi (1,84 %)
- polyaklar — 2406 kishi (1,64 %)
- beloruslar — 1984 kishi (1,35 %)
- ingushlar — 1942 kishi (1,32 %)
- koreyslar — 305 kishi (0,21 %)
- ozarbayjonlar — 269 kishi (0,18 %)
- boshqurtlar — 203 kishi (0,14 %)
- mordvalar — 176 kishi (0,12 %)
- moldavanlar — 156 kishi (0,11 %)
- chechenlar — 126 kishi (0,09 %)
- udmurtlar — 117 kishi (0,08 %)
- armanlar — 115 kishi (0,08 %)
- boshqalar — 1438 kishi (0,98 %)
- Umumiy — 146 891 kishi (100,00 %)
Iqlimi
tahrir
Koʻkchatov shahrining iqlimi keskin kontinent, yozi iliq, qishi uzoq va ayoz boʻladi. Yillik oʻrtacha harorati 0 °C darjasida. Yillik yogʻingarchilikning miqdori 300–350 mm. Yogʻingarchilillar asosan yoz oylarida boʻladi.
Sanoat
tahrirKoʻkchatov shahrida oziq ovqat va engil sanoat korxonalari, mashinasozlik, metallurgiya, kimyo sanoati, karton va qogʻoz ishlab chiqarish, issiqlik, elektr energiyasini, gaz va suv tarqatish mahkamalari faoliyat yuritmoqda. Koʻkchatov shahridagi yirik korxonalari: oltin qazib oladigan „Vasilkov oltin“ jamoat birodorligi, kislorod nafas olish apparati, vazn oʻlchash texnikasi, aviatsiya texnikasi agregatlarini ishlab chiqaradigan „Tinis“ aksionerlіk jamoati, Shaharda 4,5 ming kichik korxonalar bor. Kichik biznes 19,5 ming kishini ish bilan taʼminlagan (2001 y.).
Telekommunikatsiya tarmogʻi
tahrirKoʻkchatov ning telekommunikatsiyalik tarmogʻining asosini umumiy xotirasi 30-ming raqamli ATS-lar tashkil qiladi.
Tibbiy yordam koʻrsatish mahkamalar
tahrirShahardagi tibbiy yordam koʻrsatish mahkamalarining umumiy soni 34. 17 ta kasalxona va shifoxana mahkamalari, 13 oilaviy-shifokorlik ambulatoriya, tez yordam stansiyasi faoliyat yuritadi. Nodavlat tibbiy 1 shifoxona, 1 kasalxona, 48 dorixona bor.
Transport
tahrirBilim sohasi
tahrirBilim sohasida Koʻkchatov davlat universiteti, Koʻkchatov texnik universiteti, Koʻkchatov iqtisoq va menejment instituti, 13 maxsus oʻquv joylari beshtasi davlat kolledj, umumiy bilim beruvchi maktablar soni 23 ta.
Hordiq chiqarish maskanlari
tahrirKoʻkchatov milliy parki, „Burabay“ kurorti, „Oqjetpes“, „Shuchinsk“ sanatoriyalarі, „Jeke Batir“, „Goluboy Zaliv“, v.h. hordiq uylari, oʻquvchilar lagerlari joylashgan.
Manbalar
tahrir- ↑ „Жумагулов стал новым акимом Кокшетау“ (ru). Total.kz (2013-yil 29-avgust). Qaraldi: 2013-yil 29-avgust.
- ↑ Численность населения РК по областям, городам и районам Республики Казахстан на 1 июля 2013 года, 2013-11-15da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2021-02-26
- ↑ „Телефонные коды“. 2021-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-noyabr.
- ↑ „Почтовые индексы Казахстана“. 2013-yil 22-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-noyabr.
- ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
- ↑ Chislennost i natsionalniy sostav naseleniya " Portal goroda Koʻkchatov, 2014-02-21da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2012-09-30