"Kolumbiya Respublikasining milliy madhiyasi" (ispancha: Himno Nacional de la República de Colombia) — Kolumbiya davlat madhiyasining rasmiy nomi. U dastlab 1850-yilda boʻlajak prezident Rafael Núñez tomonidan Kartagena mustaqilligini nishonlash uchun sheʼr sifatida yozilgan. Musiqa italiyalik opera musiqachisi Oreste Síndici tomonidan, Bogotalik aktyor Xose Domingo Torresning iltimosiga koʻra,[1] Rafael Núñez prezidentligi davrida yaratilgan va matni uning oʻzi tomonidan 1887-yil 11-noyabr tahrirlangan holda birinchi marta ommaga taqdim etilgan. Qoʻshiq juda mashhur boʻldi va tezda Kolumbiya milliy madhiyasi sifatida oʻz-oʻzidan qabul qilindi.


 Kolumbiya davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i Rafael Núñez, 1850, 1883
Bastakor Oreste Sindici
Qabul qilindi 1920-yil 28-oktyabr
Audio
Kolumbiya davlat madhiyasi

Bu 1920-yil 18-oktyabrdagi 33-sonli qonun bilan rasmiylashtirildi. Kolumbiyalik musiqachi José Rozo Contreras partituralarni koʻrib chiqdi va simfonik orkestr uchun transkripsiyalarni tayyorladi va 1963-yil 4-iyuldagi farmon bilan rasmiy versiya sifatida qabul qilindi. Turli versiyalarda ijro etildi, islohotlarga urinishlar mavzusiga aylandi.

Dastlabki davr

tahrir

1819-yilda Boyaka jangida vatanparvarlarning gʻalabasini nishonlash uchun „La vencedora“ va „La libertadora“ kontradanzalari ijro etildi.[2] 1810-yilda Kolumbiya mustaqillikka erishgach va 1831-yilda Gran Kolumbiya parchalanib ketganidan soʻng, ozod qiluvchi Simón Bolívar sharafiga koʻplab qoʻshiqlar yozilgan. Milliy madhiyaning dastlabkilaridan biri 1836-yil 20-iyulda Kolumbiyaga teatr jamoasi bilan kelgan ispaniyalik Francisko Villalba Yangi Granada uchun vatanparvarlik qoʻshigʻini yaratganida taqdim etilgan.[3] Qoʻshiq juda mashhur boʻlib, mamlakatdagi birinchi vatanparvarlik madhiyasi hisoblangan.[4] Xorning misralari quyidagicha edi:

 
Kontradanza Gʻolib Boyaka jangi maydonida ijro etildi.[5]

Gloria eterna a la Nueva Granada,
Que, formando una nueva nación,
Hoy levanta ya el templo sagrado
De las leyes, la paz y la unión.

Kompozitsiya

tahrir

1887-yilda milliy bayramlarni jonlantirishga odatlangan teatr rejissyori Xose Domingo Torres Síndicidan Kolumbiyadagi birinchi shahar boʻlgan Kartaxena mustaqilligi bayrami munosabati bilan qoʻshiq yozishni soʻradi. 1811-yil 11-noyabrda ispanlardan mustaqilligini eʼlon qildi.[6] Qoʻshiq uchun Domingo Torres undan 1850-yil 11-noyabr bayramida ommaga eʼlon qilinishi kerak boʻlgan Kartaxena sharafiga Respublika Prezidenti Rafael Núñez tomonidan yozilgan Himno Patriótico („Vatanparvarlik madhiyasi“) nomli sheʼr yozishni soʻradi. Rafael Núñez hali Kartaxena provinsiyasi hukumat kotibi boʻlganida va La Democracia gazetasida chop etilgan. Ushbu birinchi nashrdan soʻng, sheʼr Núñez tomonidan moslashtirildi, takomillashtirildi va 1883 yil iyulida Hebdomadaria № 3 va 4 jurnalida nashr etildi.

Davlat madhiyasi Alexandrine xori va oʻn bir baytdan iborat boʻlib, yetti boʻgʻinli oktavillalar mavjud. Lekin uning ijrosi davomida odatda faqat xor va birinchi misra ijro etiladi. Qatorlar tarixiy voqealar va Kolumbiya va boshqa Lotin Amerikasi davlatlarining mustaqilligi haqidagi falsafiy mulohazalar bayonidir.

Ispancha

tahrir
Ispan tilida (I-VI) VII-XI

I
Xor:
¡O, gloria inmarcesible!
¡O, júbilo inmortal!
En surcos de dolores,
𝄆 el bien germina ya. 𝄇

¡O, gloria inmarcesible!
¡O, júbilo inmortal!
En surcos de dolores,
el bien germina ya.

I
Cesó la horrible noche.
La libertad sublime
derrama las auroras
de su invencible luz.

La humanidad entera,
que entre cadenas gime,
comprende las palabras
del que murió en La Cruz.

II
"¡Independencia!", grita
el mundo americano.
Se baña en sangre de héroes
la tierra de Colón.

Pero este gran principio;
"El rey no es soberano"[c]
resuena, y los que sufren
bendicen su pasión.

III
Del Orinoco el cauce
se colma de despojos,
de sangre y llanto un río
se mira allí correr.

En Bárbula no saben
las almas ni los ojos,
si admiración o espanto
sentir o padecer.

IV
A orillas del Caribe,
hambriento un pueblo lucha,
horrores prefiriendo
a pérfida salud.

¡Oh, sí!, de Cartagena
la abnegación es mucha,
y escombros de la muerte
desprecia su virtud.

V
De Boyacá en los campos,
el genio de la gloria,
con cada espiga un héroe
invicto coronó.

Soldados sin coraza
ganaron la victoria;
su varonil aliento
de escudo les sirvió.

VI
Bolívar cruza el Ande
que riegan dos océanos,
espadas cual centellas
fulguran en Junín.

Centauros indomables
descienden a los llanos,
y empieza a presentirse,
de la epopeya el fin.


VII
La trompa victoriosa
en Ayacucho truena,
que en cada triunfo crece
su formidable son.

En su expansivo empuje
la libertad se estrena,
del cielo americano
formando un pabellón.

VIII
La virgen sus cabellos
arranca en agonía
y de su amor viuda
los cuelga del ciprés.

Lamenta su esperanza
que cubre loza fría,
pero glorioso orgullo
circunda su alba tez.

IX
La patria así se forma,
termópilas brotando;
constelación de cíclopes
su noche iluminó.

La flor estremecida
mortal el viento hallando,
debajo los laureles
seguridad buscó.

X
Mas no es completa gloria
vencer en la batalla,
que el brazo que combate
lo anima la verdad.

La independencia sola
el gran clamor no acalla;
si el sol alumbra a todos,
justicia es libertad.

XI
Del hombre los derechos
Nariño predicando,
el alma de la lucha
profético enseñó.

Ricaurte en San Mateo,
en átomos volando,
"Deber antes que vida,"
con llamas escribió.

Manbalar

tahrir
  1. „Colombia“. nationalanthems.info. Qaraldi: 2020-yil 3-aprel.
  2. „Símbolos patrios de Colombia“. Biblioteca Luis-Ángel Arango. 2011-yil 4-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-yanvar.
  3. Aguilera, Miguel. Historia del himno nacional de Colombia (es). Imp. Nacional, 1958 — 3–4-bet. 
  4. „El Romanticismo musical colombiano“. Audiovisual Investigation Group. National University of Colombia, Medellín. 2013-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-yanvar.
  5. „Música para la independencia“. Credencial Historia. Qaraldi: 2022-yil 13-yanvar.
  6. „Himno Nacional de la República de Colombia“. Paisajes colombianos y su folclor. 2012-yil 25-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 13-yanvar.

Havolalar

tahrir