Kunlik savdo (inglizcha: Day-Trading) — ochiq pozitsiyalarni keyingi kunga oʻtkazmasdan, savdo kuni davomida birjada spekulyativ savdo. Kunlik savdo atamasi faqat bir kunlik savdodan foydalanadigan strategiyani anglatadi, unda qimmatli qogʻozlarni saqlash muddati odatda bir necha daqiqadan bir necha soatgacha davom etadi[1]. Koʻpgina treyderlar bir vaqtning oʻzida bir nechta strategiyalardan foydalanishlari mumkin, ulardan biri kunlik savdodir.

Dastlab, bir kunlik savdo faqat moliyaviy kompaniyalar va professional spekulyantlar tomonidan ishlatilgan. Bunday savdoni banklar va investitsiya firmalari xodimlari amalga oshirgan. Biroq, elektron tijorat va marginal savdoning tarqalishi bilan ushbu turdagi faoliyat professional boʻlmagan treyderlar orasida ommalashgan.

Odatda, operatsiyalarning rentabelligini oshirish uchun marjinal savdo ishlatiladi, bu esa risklarning oshishiga olib keladi. Bir kunlik savdolar fundamental tahlildan koʻra koʻproq texnik tahlilga tayanadi.

Jismoniy shaxslar uchun bir kunlik savdo 1996-yildan buyon AQShda ruxsat etiladi. 2000-yil holatiga koʻra, NASDAQda jismoniy shaxslar tomonidan bir kunlik operatsiyalar taxminan 15 % ga baholangan. Biroq, Shimoliy Amerika qimmatli qogʻozlar maʼmurlari assotsiatsiyasi[2][3][4] tomonidan 1999-yilda oʻtkazilgan tadqiqotga koʻra, xususiy kunlik treyderlarning 70 % dan ortigʻi oʻz faoliyati davomida pul yoʻqotgan.

1990 — yillarning oxiridan boshlab, savdo va marjinal savdoga kirish imkonini beruvchi yuzlab firmalar bor edi va oʻz mijozlarini kun ichidagi savdo-sotiqqa oʻrgatdi. Anʼanaviy brokerlik firmalaridan farqli oʻlaroq, bu firmalar strategiya yoki investitsiya dasturi sifatida faol savdoni targʻib qildilar, shuningdek, bunday faoliyatni oʻrgatuvchi kurslarni sotdilar. Kelajakdagi yoʻqotishlarni qoplash uchun mijozlar koʻpincha oldindan katta miqdorda depozit qoʻyishlari kerak edi, bunda ularning yoʻqotishlari sodir boʻldi[4].

Eddy Elfenbeinning fikriga koʻra, 2000-x da algoritmik va yuqori chastotali savdoni rivojlantirish bilan birga, kompyuterlar millisekundlik miqyosda savdoni amalga oshirishni boshlagan, kun ichidagi spekulyativ boʻlmagan spekulyativ savdolar strategiyasi umidsiz ravishda eskirgan va odamlar qisqa muddatli operatsiyalar va spekulyatsiyaning yuqori samarali algoritmlar bilan raqobatlasha olmaydi[5].

Manbalar

tahrir
  1. DAY TRADING: AN OVERVIEW // HEARING before the PERMANENT SUBCOMMITTEE ON INVESTIGATIONS (US Senate), SEPTEMBER 16, 1999: «Unlike traditional investing, day trading involves taking positions in stocks for very short periods of time, usually minutes or hours, but rarely longer than a day.»
  2. Michael Maiello.. „Day Trading Eldorado“ (en). Forbes (2000-yil 12-iyun). 2015-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-yanvar.
  3. „NASAA Testimony Outlining Concerns About Day Trading“ (en) (25-fevral 2000-yil). — „September, October and November 1999. More than three-quarters (77%) of the customers at these firms appear to have lost money. Lending practices facilitated by the firms may have exacerbated those customer losses.“. 2015-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-yanvar.
  4. 4,0 4,1 REPORT OF THE DAY TRADING PROJECT GROUP. FINDINGS AND RECOMMENDATIONS. — NORTH AMERICAN SECURITIES ADMINISTRATORS ASSOCIATION, AUGUST 9, 1999.
  5. Eddy Elfenbein. „Day Trading Is a Sucker’s Game“ (en). Crossing Wall Street (2013-yil 8-avgust). — „day trading is a fool’s errand. If you were ever tempted to enter the fray, recognize once and for all that those banks of computers chugging away at their algorithms have you hopelessly outclassed. There’s simply no way an individual human being can compete against a fleet of CPUs“. 2015-yil 1-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-yanvar.


Havolalar

tahrir