LED

LED (inglizcha: light-emitting diode, „yorituvchi diod“) – bu yarimoʻtkazgichli yorugʻlik manbai boʻlib, tokni bevosita yorugʻlikka aylantiradi. Yarikoʻtkazgichdagi elektronlar elektron teshiklar bilan rekombinatsiya qilinganda, energiya fotonlar shaklida chiqariladi.

Oldinga kuchlanishning pasayishi (Vf – oldinga kuchlanish)

LEDning nominal oqimiga olib keladigan p-n oʻtish joyida oldinga kuchlanish pasayishi. Anod katodga nisbatan ijobiy potentsialda boʻlishi uchun LEDga kuchlanish qoʻllanadi. Yarimoʻtkazgichning kimyoviy tarkibiga, optik nurlanishning toʻlqin uzunligiga qarab, ulanish joyidagi toʻgʻridan-toʻgʻri kuchlanish tushishi ham farqlanadi.

Aytgancha, yarimoʻtkazgichning kimyoviy tarkibi toʻgʻridan-toʻgʻri kuchlanish pasayishidan aniqlanishi mumkin. Va bu yerda turli toʻlqin uzunliklari uchun toʻgʻridan toʻgʻri kuchlanish pasayishining taxminiy diapazonlari (LED yorugʻlik ranglari):

Galliy arsenid asosidagi toʻlqin uzunligi 760 nm dan ortiq boʻlgan IR LEDlar xarakterli kuchlanishning 1,9 V dan kam pasayishiga ega.

Qizil (masalan, galyum fosfidi – 610 nm dan 760 nm gacha) – 1,63 dan 2,03 V gacha.

Apelsin (galliy fosfidi – 590 dan 610 nm gacha) – 2,03 dan 2,1 V gacha.

Sariq (galliy fosfidi, 570 dan 590 nm gacha) – 2,1 dan 2,18 V gacha.

Yashil (galliy fosfidi, 500 dan 570 nm gacha) – 1,9 dan 4 V gacha.

Moviy (sink selenid, 450 dan 500 nm gacha) – 2,48 dan 3,7 V gacha.

Binafsha (indiy galliy nitridi, 400 dan 450 nm gacha) – 2,76 dan 4 V gacha.

Ultraviyole (bor nitridi, 215 nm) – 3,1 dan 4,4 V gacha.

Oq (koʻk yoki fosforli binafsha) – taxminan 3,5 V.

Havolalar

• Yorituvchi diodlar haqidagi oʻquv videolar YouTubeda