Lakshmana

Lakshmana (sanskr, IAST „xayrli“; malaycha: Laksmana;) — qadimgi hind eposining "Ramayana" qahramoni, Sumitra va Dasarathaning oʻgʻli. U Sumitra muqaddas prasadamni isteʼmol qilgandan keyin tugʻilgan. Donishmand Vasistha Rama va Lakshmanani ilohiy mujassamlar deb eʼlon qiladi — Nara-Narayana. Uttaraphalguni yulduzining xayrli kunida Rama, Lakshmana, Bharata va Shatrughnaning toʻyi bir vaqtning oʻzida boʻlib oʻtadi. Lakshmana Urmilaga uylandi.

Lakshmana (chapda) Rama (markazda), Sita (oʻngda) va Hanuman (tiz choʻkib) bilan — Bhaktivedanta Manor, Krishna Temple, Uotford, Angliya

Lakshmananing tugʻilishi

Qirol Dasaratxa oʻz xotinlariga (Kaushalya, Kaykeya, Sumitra) farzand koʻrishlari uchun olingan prasadaning har bir qismidan bir qismini tarqatadi. Sumitra gʻusuldan soʻng, kosasini terastaga qoʻyadi va sochlarini qurita boshlaydi. Shu payt bir burgut kelib, prasadamni olib ketadi. Erining gʻazabidan qoʻrqib, Sumitra Kaushalya va Kaykeyidan prasadamasini soʻraydi. Natijada, Kaushalya bergan qismdan Lakshmana, Kaykeya bergan qismdan esa Shatrughna tugʻiladi. Lakshmana va Shatrughna tugʻilgandan boshlab faqat yegʻlaydilar. Ular faqat Lakshmana Ramaning yoniga, Shatrughna esa Bharata bilan birga joylashtirilganida tinchlanishadi.

Surgundagi hayot

Lakshmana Ramasiz yashay olmaydi va shuning uchun birinchi boʻlib u bilan surgunga ketishga rozi boʻladi. U Rama va Sitaga oʻrmonda surgun paytida har tomonlama yordam beradi, masalan, ular uchun qamishdan kulbalar qurib beradi. Jahli chiqqan Lakshmana Ramani vasvasaga solmoqchi boʻlganida Ravananing singlisi Shurpanaxaning burnini kesib tashlaydi va Sitani haqoratlaydi, bu esa oʻz navbatida Ravanani qasos olishga undaydi. Lankada kshatriya (jangchi) vazifasini bajarib, Lakshmana koʻplab rakshasalarni oʻldiradi, ammo Indrajit bilan jangda u Shakti nayzasidan qattiq jarohat oladi va u hushini yoʻqotadi. Shamolning oʻgʻli Xanuman Sanjivi tepaligini Himoloydan hayotga qaytaradigan shifobaxsh oʻt bilan koʻchiradi va ilgari oʻgʻirlab ketilgan shifokor Ravana Lakshmanani davolaydi. Shundan soʻng Lakshmana yana Indrajit bilan jang qiladi va bu safar u gʻalaba qozonadi.

Lakshmana har doim Ramaga boʻlgan muhabbat va sadoqat bilan toʻla edi, chunki u Rama Xudoning avatari ekanligini tushundi.

Adabiyotlar

• «Рамакатха Расавахини» — «Рамаяна» в изложении Сатьи Саи Бабы
• «Рамаяна» — «Рамаяна»
• «Сказание о Раме» — Литературное изложение Э. Н. Тёмкина и В. Г. Эрмана

Havolalar

• Лакшмана — Мифы народов мира