"Makedoniyalik Adam" yoki "Govrlevolik Adam" — 2000-yilda Skopye yaqinidagi Govrlevo qishlogʻi yaqinidagi arxeologik qazishmalar paytida topilgan, oʻtirgan holatda erkak tanasi shaklida balandligi 15 sm boʻlgan kichik sopol haykalcha[1]. Qazishmalarni Skopye muzeyi arxeologi Milosh Bilbiya olib bordi, u artefaktni oktabr oyida neolit va kalkolit davri madaniy qatlamlari chegarasida olib borilgan dala ishlarining oxirgi kunida topdi.

Haykalcha miloddan avvalgi 4-3 ming yilliklarda yaratilgan. Topilganidan soʻng darhol haykalcha „ming yillik kashfiyoti“ va dunyodagi oʻnta noyob arxeologik topilmalardan biri, deb atala boshlandi. Boshida M. Bilbiya uni „Govrlevolik Adam“ deb nomladi, ammo brend yasash maqsadida nomi „Makedoniyalik Adam“ deb oʻzgartirildi[2].

Odam gʻayrioddiy yuksak badiiy saviyada yaratilgan, u oʻsha davr realistik sanʼatining yorqin namunasidir. Muallif jismoniy yoki maʼnaviy faoliyat paytidagi odamni tasvirlashga harakat qilgan, buning natijasida bu figura Rodenning mashhur „Mutafakkir“iga oʻxshaydi. Erkak tanasi oʻtirgan holatda, uning anatomiyasi diqqatga sazovor: qorni yaxshi chizilgan, kindik koʻrinadi, mushaklar aniq chizilgan, umurtqa pogʻonasi va hatto singan fallosgacha koʻrinadi. Erkak diafragmali nafas olish paytida tasvirlangan, bu uning meditatsiya holatida ekanligini koʻrsatishi mumkin. Oʻsha paytda Makedoniya hududida Buyuk Onaga sigʻinish keng tarqalgan edi, shuning uchun bunday erkak haykalchasi oʻsha davr uchun tipik emas.

Haykalcha birinchi marta 2006-yil 30-sentabrda Bela Nou festivali doirasida keng ommaga taqdim etilgan. Bugungi kunga qadar „Makedoniyalik Adam“ Skopye shahri muzeyida namoyish etilmoqda.

Manbalar

tahrir
  1. „Macedonia News: New Promotional Activity for Millennium Finding – Adam of Govrlevo Re-branded as Adam of Macedonia“. 2021-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 8-avgust.
  2. M. Bilbiјa, Adam od Makedoniјa, Biznis Katalog — 2006, Agensiјa za marketing i izdavachka deјnost — Marili, 2006, 20-23

Havolalar

tahrir