Malcolm Browne

Malcolm Browne (1931-yil 17-aprelda tugʻilgan – 2012-yilning 27-avgustida vafot etgan) oʻz faoliyatining katta qismini The New York Times gazetasida oʻtkazgan amerikalik jurnalist edi. 1963-yilda u buddist rohib Thich Quang Ducning o'zini o'zi yoqib yuborish harakatini suratga olgan, bu esa keng jamoatchilik e'tiroziga sabab bo'ldi. 1963-yilda World Press Photo of the Year xalqaro fotojurnalistlar tanlovi g'olibi, 1964-yilda xalqaro reportaj uchun Pulitzer mukofoti sovrindori.

Malcolm Browne
Tavalludi	Malcolm Wilde Browne 17-aprel 1931-yil AQSH Nyu York
Vafoti	27-avgust 2012-yil(2012-08-27) (81 yoshda) Hanover, New Hampshire, AQSH
Fuqaroligi	AQSH
Taʼlimi	Swarthmore College
Kasbi	Jurnalist Fotograf
Dini	Katolik
Bolalari	2 nafar
Mukofotlari	Le Lieu Browne

Biografiya

Malcolm Browne 1931-yilda Grinvich qishlog'ida kvaker katolik oilasida tug'ilgan. Ota-onalar o'g'lini Do'stlarining Seminariyasiga yuborishdi, uni tugatgandan so'ng u Swarthmore kollejining, keyinchalik Nyu-York universitetining kimyo bo'limiga o'qishga kirdi. 1951-1956-yillarda Browne konsalting kompaniyasida mutaxasis bo'lib ishlagan. Shunday qilib, u tabiiy saqichning analogini yaratishda ishtirok etdi va Yevropa kimyo sanoatio'z hissasini qo'shdi.

1956-yilda Browne armiyaga safarbar qilindi va Koreya urushiga yuborildi u yerda qisqa muddat tank diviziyasida xizmat qildi. Ko'p o'tmay, yigit Stars and Stripes armiya gazetasiga qo'shildi. Muxbirning soʻzlariga koʻra, gazetaga oʻtkazish tashabbusi undan emas, harbiy rahbariyatdan chiqqan. Biroq, 1958-yilda xizmatni tark etgach, u Tayvan va Yaponiyadagi voqealarni nashr etish uchun, jurnalistika bilan shug'ullanishga qaror qildi. 1959-yilda muharrirlarning ko'rsatmasi bilan u Kubaga bordi va u yerda Fidel Kastro hokimiyatga kelganidan keyin o'zgarishlarni yoritib bordi. Muxbir bir yildan so'ng Qo'shma Shtatlarga qaytib kelgach, Baltimordagi Associated Press ofisiga ishga kirdi. 1961-yilda Browne Saygondagi axborot agentligi rahbari bo'ldi. U AQSh hukumatining mamlakatni qo'llab-quvvatlashga urinishlariga shubha bilan qaradi va vijdonsiz mahalliy siyosatchilarni fosh etuvchi provokatsion materiallari bilan bir necha bor jamoatchilik e'tiborini tortdi. 1963-yilda u hukumatga qarshi norozilik sifatida o'zini o'zi yoqib yuborgan buddist rohib Tich Quang Ducni suratga oldi. Bir qator gazetalar, shu jumladan The Times ham travmatik tasvirni nashr etishdan bosh tortdi, ammo bu hol takrorlandi va keng rezonansga sabab bo'ldi. Respublikachi senator Henry Cabot Lodge Braunning ishi yuqori martabali amerikalik siyosatchilarga mamlakatdagi haqiqiy vaziyatni yetkazishga yordam berganini ta'kidlagan. Taxminlarga ko'ra, aynan mana shu suratdan keyin prezident Jon Kennedi o'z ma'muriyatining Vyetnamdagi siyosatini qayta ko'rib chiqishni buyurgan. Keyinchalik u tarixda hech qanday yangilik bu kabi his-tuyg'ularni uyg'otmaganini ta'kidlagan.

Vyetnam urushi, shu jumladan Ngo Dinh Diemning o'ldirilishi haqidagi reportaj uchun Malkolm Braun 1964-yilda The New York Times gazetasi muxbiri David Halberstam bilan xalqaro reportaj uchun Pulitzer mukofotini loyiq ko'rilishdi. Keyingi yili Braun ABC News’ga ishga kirdi, keyin bir muddat frilanser boʻlib ishladi va Nyu-Yorkdagi Tashqi aloqalar kengashida amaliyot oʻtadi. 1968-yilga kelib u New York Times gazetasi xodimlariga qo'shildi. Ko'p o'tmay, tahririyat jurnalistni yana Vyetnamga jo'natdi, u yerda u Saygon hukumatining harbiy muvaffaqiyatlar haqidagi da'volarining asossizligini bir necha bor fosh qildi. Bundan tashqari, turli yillarda muxbir Argentina, Bosniya va Pokiston]da ishlagan, Fors ko'rfazidagi urushni yoritgan.

1970-yillarda beri Browne ilmiy jurnalistikaga e'tibor qaratdi, unga kimyogar bo'lganligi yordam berdi. U bir qator ijtimoiy ahamiyatga ega mavzularni tasvirlab berdi: kimyoviy qurollar, Challenger shattl halokatining ekologik oqibatlari, Antarktidadagi chiqindilarni utilizatsiya qilish dasturlari va sintetik tana qismlarini ishlab chiqish. Keyingi o'n yillikning boshida Browne qisqa davr Discover jurnalida ishladi, ammo 1985-yilga kelib u New-York Timesga qaytib keldi va u yerda fan haqida yozishni davom ettirdi. 1993-yilda Browne kir etiklar va qizil Paypoqlar (ingliz.Muddy Boots and Red Socks) nomi ostida dala xizmatchilarining avtobiografiyasini nashr etdi. 2000-yilda nafaqaga chiqqanidan so'ng, jurnalist Vermontga ko'chib o'tdi va Timesdagi uchun jurnalistik faoliyati haqida insho nashr etdi. Shu bilan birga, unga Parkinson kasalligi tashxisi qo'yildi, o'n ikki yil o'tgach, u Nyu-Xempshir kasalxonasida vafot etdi.

Brownening Kuan Ducni o'zini yoqib yuborgan xolatini olgan fotosurati

Oila va Shahsiy hayot

Malcolm Browne ingliz yozuvchisi Oskar Uayldning uzoq qarindoshi, bobosi yozuvchining amakivachchasi edi. Jurnalistning onasi pasifistik qarashlarga ega va Kvakerlar jamoasiga mansub, otasi me'mor bo'lib ishlagan va katoliklikni qabul qilgan.

Muxbir uch marta uylangan, uchinchi xotini bilan 1961-yilda Saygon hukumati axborot vazirligida ishlagan paytida tanishgan. Er-xotin besh yildan keyin turmush qurishdi va ularning nikohida ikki farzand tug'ildi.

Mukofotlar

• Eng yaxshi yangilik fotosurati uchun World Press Award (1963-yil).
• Xalqaro reportaj uchun Pulitzer mukofoti (1964-yil).
• Kimyoni ommalashtirish bo'yicha Amerika Kimyo Jamiyatining Grady-Stack mukofoti (1992-yil).
• George Polk mukofoti.
• Xorijiy muxbirlar klubi mukofoti.
• Sigma, Chi Faxriy ilmiy tadqiqotlar jamiyatining faxriy a'zoligi (2002-yil).

Adabiyotlar

• Fischer H. D.. The Pulitzer Prize Archive: International reporting, 1928-1985. Вена: Walter de Gruyter, 1987. ISBN 9783598301704. 
• Saur K. G.. International Reporting 1928-1985: From the Activities of the League of Nations to present-day Global Problems. Вена: De Gruyter, 2011. ISBN 978-3598301711.