Marv uyezdi
Marv uyezdi (1890-yilgacha Marv okrugi) – 1884—1925-yillarda mavjud boʻlgan Kaspiyorti viloyati, Turkman viloyati va Turkmaniston SSR tarkibidagi maʼmuriy-hududiy birligi. Uyezd markazi – Marv shahri.
| ||
Uyezd | ||
---|---|---|
Tegishli | Kaspiyorti viloyati | |
Maʼmuriy markazi | Marv | |
Asos solingan sanasi | 1884-yil | |
Aholi (1897-yil) | 119 300 kishi | |
Maydoni | 126,1 ming km² (1897) km² | |
Xaritada |
Tarixi va maʼmuriy-hududiy boʻlinishi
tahrirKaspiyorti (1921-yildan Turkman) viloyati tarkibidagi Marv okrugi 1884-yilda Rossiyaning yangidan bosib olingan hududlarida tashkil qilingan. 1890-yilda okrug Marv uyezdi shaklida qayta tashkil etiladi va pristavlikka boʻlingan: Iolatan, Pendin va Saraxs. 1891-yilda Saraxs pristavligi Tajan uyezdiga oʻtkaziladi. 1917-yilda pristavlik uchastka komissarligi deb atala boshlaydi. Oʻsha yilning oxirida Murgʻob mulki (bungacha imperatorga tegishli boʻlgan) Bayramali uchastka komissarligi shaklida uyezdga qoʻshib olinadi.
1919-yilda uchastka komissarligi tugatiladi. Marv uyezdida 6 ta tuman tashkil etiladi:
- Bayramali (markazi – Bayramali);
- Iolotan (markazi – Iolotan);
- Kushka ((markazi – Kushka);
- Taxtabozor (Pendin) (markazi – Taxtabozor);
- Toʻxtamish.
1920-yil aprelda tumanlar boʻlislar shaklida qayta tashkil etiladi. 1920-yil avgustdan oktyabrgacha Kushka va Taxtabozor boʻlislarini oʻz ichiga olgan Kushka tumani vaqtinchalik Marv uyezdidan chiqib ketadi. 1922-yil oktyabrda Kushka boʻlisi tugatiladi.
1924-yil oktyabrda Marv uyezdi Turkmaniston SSR tarkibiga, oʻsha yilning dekabr oyida Marv okrugining qismiga aylanadi. 1925-yil yanvarida uyezd tugatiladi, uning hududida tumanlar tashkil etiladi[1].
Aholisi
tahrir1897-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, uyezdda 119,3 ming kishi yashagan. Shu jumladan turkmanlar – 99,0%; ruslar – 4,5%; tatarlar – 1,5%, ukrainlar – 1,3%. Marv shahrida 8533 kishi yashagan[2].
Manbalar
tahrir- ↑ Всемирный исторический проект (Wayback Machine saytida 2010-12-27 sanasida arxivlangan)
- ↑ „Демоскоп Weekly — Приложение. Справочник статистических показателей“. 2016-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 26-yanvar.