Memuar

Memuar (frans. memoire — xotira, esdalik), yodnoma, esdalik — real voqeahodisalar ishtirokchisi yoki guvohining oʻtmish haqidagi xotira asari. M. uchun voqeaning birinchi shaxs nomidan bayon qilinishi, voqealar va faktik materiallarning koʻpligi, mu-allifning tasvir obʼyektiga subyektiv munosabatining oʻziga xos shaklda namoyon boʻlishi harakterlidir. M.da real voqealar majmuasi, koʻpincha, siyosiy xronika, biofafik va ilmiy ahami-yatga ega materiallar bilan uzviy bogʻlanib ketadi; unda badiiy asarlarga xos syujet usullari kam ishlatiladi. Ammo muallif tasviriy vositalardan oʻrni bilan foydalanadi.

M.ning ilk namunalari antik adabiyotda miloddan avvalgi yaratilgan. Oʻrta asrlar, Uygʻonish va keyingi davrlarda M.ning xilma-xil turlari paydo boʻldi. M. yaratish Sharq adabiyotida qad. anʼanalarga ega. Nosir Hisravnchnt "Safarnoma", Zayniddin Vosifiynnng "Badoye ul-vaqoye", Boburning "Boburnoma" asarlari M. ning namunalaridir.

M.larning tarixiy hujjat sifatidagi qimmati ularga xos qilib olingan voqealarning mohiyati, bayonining izchil va anikligi bilan belgilanadi. Turmushning turli vositalari, xalq urf-odatlarining aniq tasvir etilishi jihatidan M.lar etnografiya uchun ham muhim manbadir.