M 39 (shuningdek, Messiye 39 yoki NGC 7092 nomi bilan ham tanilgan) Oqqush yulduz turkumidagi tarqoq yulduzlar toʻdasidir^[1].

Kashfiyot tarixi

Toʻda 1764-yilda Sharl Messiye tomonidan kashf etilgan.

Qiziqarli xususiyatlari

M 39 Yerdan 800 yorugʻlik yili uzoqlikda joylashgan.

Kuzatishlar

M 39 – Oqqush yozgi yulduz turkumidagi eng yorqin tarqoq toʻdadir. Kuzatish uchun eng yaxshi vaqt – bahorning oʻrtasidan kuzgacha. Deneb (α Cyg) – α Kaltakesaklar segmentining oʻrtasida hatto kuzatish moslamalarisiz ham xira dogʻ sifatida koʻrinadi. Dala durbinlarida diffuz nurning uchburchak shakli va uning fonida bir nechta yulduzlar koʻrinadi. Aperturasi 80-120 mm boʻlgan teleskopda, kattalashtirishning tegishli tanlovi bilan, 20-30 ta yulduzlar toʻdasi okulyarning butun koʻrish maydonini toʻldiradi. Ulardan taxminan bir xil yorqinlikdagi (7-8 m) oʻnga yaqin oq rang yulduzlar T shaklidagi naqshni hosil qiladi, qolgan xiralari esa fonni bir tekisda toʻldiradi.

Tiniq osmonda (Oy va yorugʻliksiz) M 39 dan qiziqarli Pilla tumanlik kompleksini (IC 5146) qidirish uchun moʻljal sifatida foydalanishingiz mumkin. Kompleksning markaziy qismi, bir nechta yulduzlarni oʻz ichiga olgan kichik tarqoq toʻda M 39 dan taxminan 3 gradus sharqiy-janubiy-sharqda joylashgan. Toʻda ixcham sharpali nurli oʻram (pilla) bilan oʻralgan boʻlib, u Hβ-filtri (shuningdek, UHC yoki LPR „dipskay“ filtri) yordamida osmonda nisbatan yaxshiroq koʻrinadi. Bu pilla, oʻz navbatida, quyuq changli tumanlik bilan oʻralgan boʻlib, u goʻyo IC 5146 (Oy diskining oʻlchami) atrofida boshni hosil qiladi va qora dum (qora „Ilon“ tumanligi) bu boshdan M 39 tomon taxminan ikki darajaga choʻzilgan.

Messiye katalogidagi osmon qoʻshnilari

M 39 ga nisbatan yaqin joyda Messier katalogidan faqat bitta obyekt mavjud: M 29 tarqoq toʻdasi – Oqqush xochining markaziy yulduzi (γ Cyg) yaqinida.

= "Messiye Marafoni" dagi kuzatishlar ketma-ketligi

… M 19 → M 11 → M 39 → M 26 → M 16 …

Manbalar

↑ Frommert H. Messier 39

Havolalar

[1] Frommert H. Messier 39

[1]

Messier 39