Metrologik ekspertiza
Texnik hujjatlarning metrologik ekspertizasi[1] - texnik echimlarni metrologik ta'minlash nuqtai nazaridan tahlil qilish va baholash (o'lchangan parametrlarni tanlash bo'yicha texnik echimlar, o'lchov aniqligiga talablarni belgilash, usullar va o'lchov vositalarini tanlash, ularni metrologik ta'minlash).
Metrologik ekspertiza davomida noto'g'ri yoki asoslanmagan qarorlar aniqlanadi va tavsiya etiladi, metrologik ta'minotning [2]aniq masalalari bo'yicha eng to`g`ri va oqilona qarorlar ishlab chiqiladi.
Metrologik ekspertiza faqat nazorat operatsiyasi sifatida gina qaralmasligi kerak.Shunki zamonaviy sharoitda metrologik ekspertiza texnik va iqtisodiy muammolarni ham hal qiladi. Ko'pincha metrologik yordamning ayrim tarkibiy qismlarini amalga oshirish bir necha usul bilan amalga oshirilishi mumkin. Ular orasidan oqilona tanlash, shuningdek, bir qator boshqa baholashlar ilmiy yondashuv va ozgina tadqiqot ishlarini talab qilishi mumkin.
Metrologik ekspertiza metrologik ta'minot bo'yicha ishlar majmuasining bir qismi bo'lib, normativ, loyihaviy, texnologik va loyiha hujjatlarining texnik ekspertizasining bir qismi bo'lishi mumkin.
Metrologik ekspertiza zarurati, agar texnik hujjatlarni ishlab chiqish jarayonida uni metrologik o'rganish metrologiya xizmatining jalb qilingan mutaxassislari tomonidan amalga oshirilgansa, yo'qolishi mumkin.
Metrologik ekspertizaning umumiy maqsadi yaxshi natijali metrologik ta'minotga ega bo`lish, metrologik ta'minotning umumiy va maxsus talablarini eng qulay usul va vositalar bilan bajarishdir.
Metrologik ekspertizaning aniq maqsadlari texnik hujjatlarning maqsadi va mazmuni bilan belgilanadi. Metrologik ekspertiza texnik hujjatlarning metrologik nazoratini o'z ichiga olishi mumkin. Metrologik nazorat - bu texnik hujjatlarning standartlar va boshqa me'yoriy hujjatlar bilan tartibga solinadigan aniq metrologik talablarga muvofiqligini tekshirish.
Metrologik nazorat texnik hujjatlarni standart nazorat qilish jarayonida metrologiya sohasida ixtisoslashgan yoki maxsus tayyorlangan standart nazoratchilari kuchlari tomonidan amalga oshirilishi mumkin.
Metrologik ekspertiza natijalarini belgilashning eng oddiy shakli hujjatning chetlariga eslatmalar ko'rinishidagi ekspert sharhlari bo'lishi mumkin. Ishlab chiquvchi bunday izohlarni hisobga olgandan so'ng, ekspert hujjatlarning asl nusxalarini yoki asl nusxalarini tasdiqlaydi .
Yana bir shakl - ekspert xulosasi. U quyidagi holatlarda tuzilishi mumkin:
- boshqa tashkilotlardan olingan hujjatlarning metrologik ekspertizasining natijalarini rasmiylashtirish;
- katta hajmdagi hujjatlar to'plamining metrologik ekspertizasi natijalarini yoki metrologik ekspertiza paytida maxsus tayinlangan komissiya tomonidan rasmiylashtirilishi;
- metrologik ekspertiza natijalarini rasmiylashtirish, buning asosida amaldagi hujjatlarga o'zgartirishlar kiritish yoki metrologik ta'minot samaradorligini oshirish bo'yicha chora-tadbirlar ishlab chiqish. Ekspert xulosasi ekspert tomonidan tuziladi va bosh metrolog tomonidan, ziddiyatli holatlarda - korxonaning bosh muhandisi (texnik menejeri) tomonidan tasdiqlanadi. Ba'zi hollarda metrologik ekspertiza natijasi ekspert va korxona bosh metrologi tomonidan imzolangan sharhlar va takliflar ro'yxatida belgilanishi mumkin.
- ↑ „METROLOGIYA TO‘G‘RISIDAGI ASOSIY TUSHUNCHALAR“.
- ↑ „Metrologiya va metrologik ta’minot nima degani?“ (1993-yil 28-fevral).