Metyuen shartnomasi[1][2] (ingliz. Methuen Treaty ; port.Tratado de Methuen) — ikki koʻp yillik ittifoqchilar va Portugaliya tomonidan avjida muzokara qilingan savdo shartnomasi. Shartnoma 1703-yil 27-dekabrda Lissabonda tuzilgan. U oʻz nomini shartnomani imzolagan inglizlarning Portugaliyadagi vakili Lord Metyuendan oldi.

Metyuen shartnomasi 1703-yilgi Lissabon shartnomasiga qoʻshimcha edi. Angliya oʻzining jun mahsulotlarini Portugaliyaga bojsiz import qilish huquqini oldi, bu esa ilgari hech bir shtatga ruxsat berilmagan. Buning evaziga Portugaliya oʻz vinolarini Angliyaga imtiyozli shartlarda import qilish huquqini oldi (fransuz vinolaridan olinadigan boj bilan solishtirganda bojning 1/3 qismiga qisqartirishga erishdi). Angliyaga berilgan imtiyozlar ikkinchisiga Portugaliyaning deyarli barcha savdosini tezda egallashga imkon berdi (allaqachon 1775-yilga kelib Angliyaning Lissabon bilan savdosi boshqa barcha mamlakatlarning ushbu porti bilan savdodan 2,5 baravar yuqori edi) va shu bilan birga uning rivojlanishini bostirishga imkon berdi. mahalliy sanoat, bu Portugaliyaning Angliyaga iqtisodiy, keyin esa siyosiy qaramligiga olib keldi, 1836-yilda Metyuen shartnomasi rasman bekor qilinganiga qaramay, jahon urushlarigacha davom etdi.

Portugaliyalik tarixchi Limaning fikrlariga koʻra:

"Bir necha bochka vino uchun Portugaliya … oʻz choʻntagidan London va Liverpul savdogarlarining choʻntagiga 2 milliard frankdan ortiq pul oʻtkazdi."

Manbalar

tahrir
  1. Metuenskiy dogovor // Sovetskaya istoricheskaya ensiklopediya : v 16 t. / pod red. Ye. M. Jukova. — M. : Sovetskaya ensiklopediya, 1961—1976
  2. Metuena dogovor // Bolshaya rossiyskaya ensiklopediya : [v 35 t.] / gl. red. Yu. S. Osipov. — M. : Bolshaya rossiyskaya ensiklopediya, 2004—2017.