Mikser

OʻzME ensiklopedik maqolasi

Mikser (inglizcha: mixer – qadimgi yunoncha: μῖξις – „aralash, aralashtirish“) – bir hil massa hosil boʻlguncha va koʻpirtirilgan suyuqlik havo bilan boyitilguncha uning tarkibiy qismlarini aralashtirish orqali tayyorlash uchun moʻljallangan qurilma. Mikser bilan tuxum, krem, kokteyllar, muss, omlet, xamir, kartoshka pyuresi, souslar va boshqa mahsulotlarni koʻpirtirib aralashtirib tayyorlash mumkin[1].

Mikser

Universal qo'l mikseri qo'shimcha ashyolari bilan (Chexoslovakiyada ishlab chiqarilgan mikser, 1986 yil)
Turi mexanik mikser
Kashfiyotchi ma'lum emas
Mavjudligi 17 noyabr 1885 yil

Mikserni blender bilan aralashtirmaslik kerak, u koʻpirtirish uchun moʻljallanmagan, lekin maydalash uchun moʻljallangan va koʻpirtiruvchi venchiklar oʻrniga belkurakli pichoqlar bilan jihozlangan. Shu bilan birga, qoʻl mikserlarining koʻpgina zamonaviy modellari qoʻshimcha ravishda blender bilan jihozlangan (shuningdek, aksincha, qoʻl blenderlari toʻplamda almashtiriladigan koʻpikli nasadkalarga ega boʻlishi mumkin), shuningdek qalin xamirni tayyorlash uchun ilgaklar, baʼzan kesish uchun nasadkalardan foydalaniladi hamda sabzavot va mevalarni maydalash, qahva maydalagich va shunga oʻxshash boshqa qurilmalari ham mavjud.

Qoʻl mikseri

tahrir
 
Mexanik qoʻl mikseri

Qoʻl mikseri (tokli) – bu bir qoʻl bilan ushlab turish uchun moslashtirilgan ixcham elektr moslamasi. Mikserning ust qismi odatda plastmassadan yasalgan boʻlib, uning ichida elektr motori (UKD) mavjud boʻlib, u ikkita venchikni boshqaradigan mexanik reduktorga ega boʻladi, aylantirilganda ularning pichoqlari kesishgan traektoriyalar boʻylab harakatlanadi. Mikser bir nechta mumkin boʻlgan dvigatel tezligiga yoki silliq sozlashga ega.

Statsionar mikser

tahrir
 
Statsionar uy stendli mikser
 
Professional mikser
 
Planetar mikser

Statsionar maishiy mikser kosasi boʻlgan taglikka ega, uning ustiga qoʻl mikseriga oʻxshash koʻtariladigan yoki olinadigan tuzilma oʻrnatilgan (baʼzi modellarda u mahkamlangan va idish dastagi bilan koʻtariladi). Stendli mikserlarning baʼzi modellari stenddan ajratilishi va qoʻl mikserlari sifatida ishlatilishi mumkin. Naychalarning aylanish oʻqi idishning oʻrtasiga nisbatan siljiydi va idishning tarkibini bir xil aralashtirish uni aralashtirish amalga oshiriladi yoki kosaning oʻrtasiga nisbatan qoʻshimcha nasadkalarni aylantirish orqali tayyorlashga erishiladi.

Faqat nasadkaning oʻzi emas, balki qurilma ham aylanadigan statsionar mikserlar planetar mikserlar deb ataladi. Nasadka bir yoʻnalishda, qurilma boshqa yoʻnalishda aylanadi. Shunday qilib, mahsulotda un boʻlaklari qolib ketishining oldini olinadi, xamirni toʻliq aralashtirish amalga oshiriladi.[2]

„Planetar mikser“ nomi rasman KitchenAid-ga tegishli boʻlib, uni 20-asrning boshlarida patentlagan. Kelajakda bu nom sayyoraviy aralashtirish mexanizmiga ega boʻlgan barcha maishiy mikserlarga qoʻllanadi (aralashtirish paytida chayqalish burchaklari oʻzgaradi).[3]

Sutli kokteyl mikser

tahrir
 
Ikki oʻrinli sutli kokteyl mikseri

Sutli kokteyl mikseri umumiy ovqatlanish majmualarida (kafelar, barlar) sutli kokteylni koʻpirtirib tayyorlash uchun statsionar qurilmadir. Bu professional bar uskunasi. Uning oʻziga xos xususiyatlar quyidagilar:

  • Mikser korpusining asosi stend boʻlib, uning ustiga elektr motori pastga qaragan shpindel ham oʻrnatiladi;
  • Shpindelning oxirida kichik doira-yulduzlar shaklida bir yoki ikkita venchiklar mavjud;
  • Shpindel tezligi 10000-15000 rpm;
  • Kokteyl uchun stakan hajmi 0,5-1 l.

Shuningdek

tahrir
  • Blender
  • Oshxona kombayni
  • Sheyker
  • Venchik
  • Xamir aralashtirgich mashina

Manbalar

tahrir
  1. „Миксер“. 2022-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  2. „Что такое миксер“. 2022-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-avgust.
  3. Лепаев Д. Помощник хозяйки — миксер // Наука и жизнь : журнал. — 1985. — № 8. — С. VIII, 97-99. — ISSN 0028-1263..