Avliyo Pyotr (Simon) — Iso Masihning oʻn ikki havoriylaridan biri va ilk cherkovning birinchi rahbari boʻlgan. U tarixdagi ilk papa hisoblanadi. Pyotrni Rimda imperator Neron xochga mixlangan. U anʼanaviy ravishda Rimning birinchi Yepiskopi („Papa“) va sharqiy masihiylik anʼanasi boʻyicha Antioxiyaning birinchi Patriarxi sifatida qabul qilingan. Qadimgi nasroniy cherkovlari Pyotrni avliyolar avliyosi sifatida va Antioxiya va Rim cherkovining asoschisi sifatida hurmat qiladilar, ammo hozirgi zamon vorislarining obroʻ-eʼtiboriga nisbatan munosabatlari turlicha. Katolik taʼlimotiga koʻra, Matto 16:18 da Iso Pyotrnini jamoatda alohida mavqega ega boʻlishga vaʼda bergan.

Avliyo Pyotr
Saint Peter
1-Rim papasi
Mansab davri
 – 67gacha
Oʻtmishdoshi yoʼq
Vorisi Lin
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi noma'lum
Rim imperiyasi
Vafoti 67-yil 22-yanvar
Rim imperiyasi
Otasi Jon
Dini xristian dini

Yangi Ahddagi ikkita umumiy maktub Pyotrga tegishli, ammo zamonaviy olimlar umuman Pyotrning mualliflik huquqini rad etadilar. Uning nomi bilan atalgan bir qancha kitoblar — „Pyotrning Havoriylar faoliyati, Pyotrning Xushxabari, Pyotrning Voizligi, Pyotrning apokalipsisi va Pyotrning Hukmi“ kitoblari xristian mazhablari apokrif sifatida koʻrib chiqilgan va shuning uchun Injil qonunlariga kiritilmagan.

Ismlari va kelib chiqishi

tahrir
 

Yangi Ahdda aytilganidek, Pyotrning asl ismi „Simon“ (Yunoncha Simōn) „Shimoʻn“ (yunoncha mΣυkεών)."Yahudiylarning taniqli urf-odati yoki Eski Ahdning shaxsini ismini erkak bolaga va shunga oʻxshash oʻxshash yunon / rim nomi bilan berish paytida paydo boʻlgan odatni aks ettiradi" deb tushuntiriladi.Keyinchalik unga oromiy tilida כֵּיפָא (Kepha) ismi beriladi. Koʻplab tarixchilar bu soʻzning maʼnosini „tosh“ deyishadi. Katolik ilohiyotshunos Rudolf Peshning taʼkidlashicha, oromiycha cefa „tosh, toʻp, parcha, parchalanish“ degan maʼnoni anglatadi va „tosh“ bu faqat bir tushuntirishdir; Attic Yunoncha petra „oʻsgan qoyalar, qoyalar, jarliklar, qabrlar“ degan maʼnoni anglatadi; va petros „kichik tosh, toshboʻron, sling tosh, harakatlanuvchi tosh“ degan maʼnoni anglatadi.Boshqa birlari esa boshqa fikrda. Qolgan tarixchilar bu soʻzni „qoʻpol“ deb atashadi.

Biografik maʼlumotlar

tahrir

Manbalar

tahrir

Pyotrning hayotiy voqeasi toʻrtta qoidaga aylangan Injilda, Havoriylarning faoliyati, Yangi Ahd maktublarida, Ibroniylarning kitoblarida va uning hayoti va oʻlimi haqidagi dastlabki Ilohiy Injillarda aytilgan. Yangi Ahdda u Isoning xizmati paytida chaqirilgan birinchi shogirdlardan biri ekanligi aytilgan. Pyotr ilk jamoatda Iso tomonidan tayinlangan birinchi roʻyxatga olingan havoriyga aylangan.

Ilk cherkovning birinchi rahbari

tahrir

Xushxabarchilar va Havoriylar Pyotrni eng taniqli havoriy sifatida tasvirlashadi, garchi u xochga mixlanish paytida Isodan uch marta tongan boʻlsa ham.Xristian anʼanalariga koʻra, Pyotr Isoning paydo boʻlgan birinchi shogirdi boʻlib, Cherkovning birinchi rahbari va tarixdagi birinchi Rim papasidir.

Havoriylarning holati

tahrir

Pyotr har doim Xushxabarda (Injil) 12 havoriylar orasida birinchi oʻrinda turadi va albatta Havoriylar kitobida ham.

Manbalar

tahrir

Havolalar

tahrir