Oʻzbekiston Xalq Harakati
Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (May 2024) |
"Oʻzbekiston Xalq Harakati" (oʻzbekcha: Oʻzbekiston xalq harakati) — 2011-yilda Turkiyada istiqomat qiluvchi, ayni paytda "Erk" demokratik partiyasi yetakchisi boʻlgan taniqli oʻzbek muxolifatchisi va dissident Muhammad Solih tomonidan tashkil etilgan, roʻyxatdan oʻtmagan muxolifatdagi siyosiy harakat.
| Qisqartma | OʻXH |
|---|---|
| Yetakchi | Muhammad Solih |
| Asoschisi | Muhammad Solih |
| Tashkil etilgan | 1-may, 2010-yil |
| Shtab kvartiralari | Istanbul, Turkiya |
| Gazetasi | Erk |
| Ideologiyasi |
Oʻzbek millatchiligi, Milliy demokratiya, Liberal konservatizm Dunyoviylik |
| Siyosiy pozitsiyasi | Markazdan oʻngdan oʻng qanotgacha |
| Shiori |
„U uchun oʻlishga tayyor boʻlganlargina Ozodlikka loyiqdirlar!“ (inglizcha: «Only those people who are ready to die for Her are worthy of Freedom!») |
| Ittifoqchilari | Erk demokratik partiyasi |
Tarix
tahrirHarakat, baʼzi maʼlumotlarga koʻra, 2010-yil may oyida Berlinda[1], baʼzilariga koʻra, 2011-yil yozida Istanbulda dastlab „Erk“ demokratik partiyasi, „Andijon — adolat va taraqqiyot“ tashkiloti va „Tayanch“ (Yordam) guruhi koalitsiyasi sifatida tashkil etilgan[2][3]. Harakat Istanbul, Praga, Varshava, Dusseldorf va Yevropaning boshqa shaharlarida oʻz qurultoylarini oʻtkazgan va oʻtkazmoqda[4]. 2011-yil iyul oyida harakat AQShda ushbu mamlakatdagi aʼzolari va tarafdorlari uchun oʻz boʻlimini ochdi. 2011-yil 1-sentabrda, Oʻzbekiston mustaqilligining navbatdagi yilligi kunida harakat Istanbulda Oʻzbekiston hukumatiga qarshi norozilik namoyishlarini oʻtkazdi[5]. 2012-yil mart oyida harakat Oʻzbekistondagi taksi haydovchilarini mobil guruhlarga birlashishga va butun mamlakat boʻylab norozilik namoyishlarini boshlashga chaqirdi[6].
28-avgust kuni Oʻzbekistonning sobiq prezidenti Islom Karimovning shoshilinch kasalxonaga yotqizilgani haqida xabarlar paydo boʻlgach, Oʻzbekiston Xalq harakatining rasmiy saytida Islom Karimov 26-avgust kuni Doʻrmon qarorgohida ziyofat va ziyofat uyushtirgani haqida maʼlumot eʼlon qilingan. 2016-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida oʻzbekistonlik sportchilarning misli koʻrilmagan koʻp medal qoʻlga kiritgani va yakuniy umumjamoa bahslarida Oʻzbekiston Qozogʻiston va Ukraina kabi davlatlarni ortda qoldirgan holda mamlakat tarixidagi rekord darajadagi 21-oʻrinni egallashi munosabati bilan ziyofat uyushtirilgani aytilgan. Xabarda aytilishicha, Prezident Islom Karimov oʻz qoʻl ostidagi xodimlarining ogohlantirishlariga ham quloq solmagan holda „aroq va boshqa spirtli ichimliklarni meʼyoridan ortiq ichish“ni boshlagani, shu sabab prezident kechki soat oʻnlarda hushini yoʻqotgan va ichkariga kelgan vaqtida shifokorlar yurak xuruji taxmin qilgab va ular kasalxonada tashxis tasdiqlangan[7].
2018-yil yanvar oyida harakat Islom Karimov davrida dissidentlarga qarshi kurashda qatnashgan Oʻzbekiston Milliy xavfsizlik xizmatining 700 dan ortiq xodimi roʻyxatini qoʻlga kiritganini eʼlon qildi[8]. Harakatning ayrim aʼzolari Oʻzbekistonda turli muddatlarga qamoq jazosiga hukm qilingan[9].
Nafaqat Oʻzbekiston hukumati, balki ayrim oʻzbek muxolifatchilari va mustaqil ekspertlar orasida ham harakatni tanqid qiluvchilar koʻp[10][11][12]. Harakatning rasmiy veb-saytiga bir necha xakerlik hujumlari uyushtirilgan va harakat har safar bunda Oʻzbekiston rasmiylarini ayblagan[13].
Havolalar
tahrir- Oʻzbekiston Xalq Harakati sayti internet arxivida
Manbalar
tahrir- ↑ „Оппозиция в Узбекистане“. Информационно-аналитический журнал «Политическое образование». 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „«Народное движение Узбекистана»: цели и последствия“. www.ca-portal.ru. 2019-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Мухаммад Салих: Наш единственный враг – диктатура Ислама Каримова“. Радио Азаттык. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Узбекистан / Незарегистрированные или запрещённые партии и общественно-политические организации (движения)“. Политический атлас современности. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Истанбулда Ўзбекистон Халқ Ҳаракати норозилик чиқиши ўтказди“. BBC Oʻzbek. 2021-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Оппозиционное «Народное движение Узбекистана» призвало таксистов-частников объединяться в мобильные группы протеста“. Vesti.kg. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „«Народное движение Узбекистана»: С Каримовым случился инфаркт после встречи с олимпийской сборной“. ИА «Фергана». 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Муҳаммад Солиҳ: "Қўлимизда МХХ ходимларининг рўйхати бор"“. BBC Oʻzbek. 2021-yil 25-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Осужден за статьи для Народного движения Узбекистана“. Центр-1. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „"Народное движение Узбекистана" ожидает скорый распад: узбекский эксперт“. ИА REGNUM. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „«Народное движение Узбекистана»: цели и последствия“. ca-portal.ru. 2019-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Призыв Мухаммада Салиха к «джихаду» вызвал резкое недовольство активистов“. Радио Азаттык. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.
- ↑ „Атака на сайт Народного Движения Узбекистана“. Радио Озодлик. 2019-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-dekabr.