Eski savdo maydoni

Angliya, Nottingamdagi maydon
(Old Market maydonidan yoʻnaltirildi)

Eski savdo maydoni— Angliyaning Nottingem shahridagi ochiq, piyodalar uchun moʻljallangan shahar maydoni boʻlib, shaharning markazini tashkil etadi va taxminan 3 ga/12 000 km² maydonni egallaydi. Bu Buyuk Britaniyadagi eng katta asfaltlangan maydonlardan biridir.

Maydon markazi
Maydondagi Nottingem Kengash uyi
Long Row boʻylab shimol boʻylab

Nottingem shahar markazining markazida joylashgan maydon gʻarbdan Beastmarket tepaligi, shimoldan Long Row va janubdan South Parade maydoni bilan chegaralangan. Maydonning sharqiy qismida Kengash uyi mavjud, maydon 2010-yilgacha maʼmuriyat Station koʻchasida yangi sotib olingan Loxley binosiga koʻchib oʻtgunga qadar Nottingemning shahar zali sifatida xizmat qilgan.

Maydon koʻpincha yirik mahalliy tadbirlar, yarmarkalar, konsertlar, koʻrgazmalar va tomoshalar uchun foydalaniladi.

Eski savdo maydonidagi Nottingem aylanma gʻildiragi, 2008-yil

Tarixi

tahrir

Dastlabki bozor maydoni, 11-asrdan 1928-yilgacha, taxminan 5,5 akr (22,260 m²) maydonni egallagan boʻlib, uning gʻarbiy chekkasi Mount koʻchasi yaqinida, sharqiy chekkasi Oliy koʻchasiga ulashgan. Bu maydon bir necha asrlar davomida oʻzining kattaligi tufayli u tez-tez „Buyuk bozor maydoni“ deb atalgan[1].

Nottingem shahri paydo boʻlishidan oldingi dastlabki kunlarda bu hudud hozirgi Dantel bozori atrofida joylashgan eski Anglo-Sakson shaharchasi oʻrtasidagi markaz edi. U Maryam cherkovi, shuningdek, Snothringham, Snottingaham yoki Snottingham deb atalar edi[2]. Ikki shahar oʻrtasidagi markaziy nuqta yirik bozor nuqtasiga aylandi va shuning uchun maydon yuzlab yillar davomida Nottingemning oʻsishining markazida boʻldi. Ikki shahar bir vaqtlar devor bilan boʻlingan. Ushbu tarixiy devorning eski joylashuvi maydon 2000-yillarda maydon markazida zanglamaydigan poʻlatdan yasalgan drenaj kanali bilan tiklangan. Bu chorva mollarini qishloq xoʻjaligi ozuqalari va oziq-ovqat mahsulotlaridan ajratgan devorni belgilab berardi.

Maydon 700 yil avval oktyabr oyida oʻtkaziladigan har yili oʻtkaziladigan Nottingem gʻoz yarmarkasining hududi edi. Gʻoz yarmarkasi 1928-yilda maydonni qayta qurish uchun koʻchirildi. Maydon 1688-yilda tashkil etilgan Smit bankining joylashgan joyi boʻlib, Angliyadagi eng qadimgi viloyat banki hisoblanardi. Uning hozirgi binosi Milliy Vestminster banki hali ham xuddi shu hududda joylashgan.

Sobiq maydonni tashkil etgan beton plitalar va 2007-yilda qayta loyihalashtirilgandan keyin oʻrnatilgan granit plitalarga nisbatan maydonga „Plitalar maydoni“ laqabini berishda davom etmoqda[3][4]. Maydondagi Kengash uyi oldida shahar gerbining mozaikasi bor edi. Bu qayta loyihalashdan oldin yaroqsiz holatga tushib qolgan va keyinchalik taʼmirlangan va Qirollik konsert zaliga kirish joyi yaqinida oʻrnatildi. Yangi dizaynning qurilishi 2005-yilda boshlangan va £17 million sarflangan. Maydon 2006-yil oxirigacha qayta ochilishi rejalashtirilgan edi va kechikishlar natijasida 2007- yilning mart oyida qayta ochildi.

Tarixan maydon Nottingem aholisi uchun uchrashuv joyini tashkil qilardi va shuningdek, mahalliy tadbirlar, norozilik namoyishlari, qirollik tashriflari, bayramlar, festivallar va ommaviy motam uchun joy hisoblanadi. Nottingemning bir qancha hal qiluvchi daqiqalari maydonda boʻlib oʻtdi. Bu yerda boshlangan eng muhim fuqarolik noroziliklaridan biri, XIX ning boshlarida ish oʻrinlarini egallab turgan sanoat mashinalarining oʻsishiga norozilik bildirgan Ludditlarning (Britaniyalik toʻqimachilik hunarmandlarining ijtimoiy harakati) noroziligi edi. 1831-yil oktabr oyida „Islohotlar toʻgʻrisida“ gi qonun loyihasining rad etilishiga qarshi qoʻzgʻolon koʻtarildi[5]. Saroy uyi, maydonchalar va qolgan istehkomlar, shu jumladan taʼmirlangan darvoza uyi birgalikda " Nottingem qal’asi " deb ataladi. Xalq tilida „Qal’a“ deb ham ataladi[6].Nottingem Forest futbol klubi tomonidan qoʻlga kiritilgan kuboklar, jumladan, Yevropa kubogi va Angliya kubogi bu yerda oʻtkazildi[7][8].

Maydon boshqa mahalliy sport yutuqlari nishonlanadigan joy ham boʻlgan. 1984-yilda muz raqsi afsonalari Torvill va eann ham mashhur Olimpiya gʻalabasidan soʻng Kengash uyining balkonida turishdi. 2004-yilda „Nottingem Forest“ ning sobiq menejeri Brian Cloughning xotiralash marosimi milliy televideniya kameralari va minglab mahalliy futbol muxlislari oldida oʻtkazildi[9]. Brian Cloughning haykali King Street va Queen Street koʻchalari kesishgan maydonda joylashgan[10].

Xalq ogʻzaki ijodiga koʻra, u bozor maydonida boʻlgan bu yerda Robin Gud amnistiyadan foydalangan va Nottingem sherifi tomonidan oʻtkazilgan tanlovda kumush oʻqni qoʻlga kiritgan. Ushbu tanlov Robin Gudning Disney versiyasining markaziy syujetini tashkil qilgan.

Koʻplab doʻkonlar, barlar va doʻkonlar bilan bir qatorda, maydonda Nottingem City Transport tizimi ham joylashgan. Shahar sayyohlik axborot markazi va sobiq Anxel Row markaziy kutubxonasi ham maydon yaqinida joylashgan. Birlashgan Qirollikning eng qadimiy barlaridan biri deb hisoblangan Bell Inn ham maydonning orqa tomonida joylashgan.

 
Qayta loyihalash paytida Eski savdo maydoni

Maydon soʻnggi yillarda Nottingemning Britain in Bloom tanloviga kirishining asosiy nuqtasi boʻlib, toʻrt marta (1997, 2001, 2003 va 2007) bunday sharafni qoʻlga kiritdi. Nottingem Rojdestvo chiroqlarini yoqish tadbiri ham shu yerda boʻlib oʻtadi. 2008-yil fevral oyida -Savdo maydonida aylanma gʻildirak oʻrnatildi. Gʻildirak Nottingem Eye laqabini oldi va bu nom egalari tomonidan qabul qilindi, ammo London Eye egalarining qonuniy bosimidan soʻng u Nottingem gʻildiragiga[11] oʻzgartirildi[12]. 60 metr (200 ft) baland boʻlgan gʻildirak shaharning panoramali koʻrinishini taqdim etdi[13].

Xususiyatlari

tahrir
 
Tosh sherlaridan biri, mashhur uchrashuv joyi
 
Eski bozor maydonidagi favvoralar

Sherlar

tahrir

Kengash uyi zinapoyalarini ikkita katta tosh sher qoʻriqlaydi va ular tarixan shaharning mashhur ramzi boʻlib kelgan, shahar kengashi yaqinda oʻzining „Nottingem Proud“ kompaniyasi plakatlarida sher ramz sifatida qabul qilgan. 1923-yildan 1939-yilgacha Nottingem sanʼat maktabining direktori Jozef Else FRBS ikki sherga haykal yasaganida, ular yunon mifologiyasidagi ikki aka-uka sharafiga "Agamemnon va Menelaus " deb nomlangan[14][15]. Muqobil nomlari „Leo va Oskar“ boʻlib, baʼzan „Lennie va Ronnie“ deb ataladi.

Favvoralar

tahrir

1929-yilda qurilish tugallanganda, maydonning sharqiy chekkasida yurish yoʻlining ikkala tomonida oʻt maydoni bor edi. Gʻarbiy tomonda xuddi shunday tartib bor edi, lekin bu ikki oʻt maydonining har birining markazida bitta markaziy favvorali aylana hovuz bor edi. 1930-yillarda bu hovuzlardan suv chiqarilib, oʻrniga oʻsimliklar va gullar ekilgan.

Keyinchalik, 1960-yillarda, sharqiy tomonda yonma-yon turgan ikkita maydon, har birida bir nechta favvorali ikkita hovuz sifatida qayta qurildi. Bular Katrin Gustafson tomonidan 2007-yilda tugallangan.[16]

Qayta loyihalash

tahrir

2004-yilda Gustafson Porter tomonidan qayta ishlab chiqilgan va 2007-yil mart oyida yakunlangan Eski savdo maydonini taʼmirlash soliq toʻlovchilarga taxminan £17 millionga tushdi. Birorta ham bino qurilmagan yoki buzilmagan; pulning katta qismi granit yulka toshlariga sarflangan. Markaziy ochiq maydon ochiq rangli granit boʻlib, oq va toʻq kulrang granit favvoralar, yoʻlaklar va gulzorlar uchun ishlatilgan. Qayta ochilishdan oldin oxirgi plita Lord Mer tomonidan qoʻyildi.

Yangi maydon bir qavatli maydon boʻlib, bir vaqtlar Nottingemni ikkiga boʻlgan qadimiy chegarani qayta tiklashni oʻz ichiga oladi. Maydonning gʻarbiy tomonida yangi suv ob’ektlari mavjud boʻlib, unda raqqos favvoralar va sharsharalarni koʻrishingiz mumkin.

Maydon ommaviy tadbirlarni oʻtkazish uchun moʻljallangan va 2007-yilda ochilganidan beri turli muvaffaqiyatli tadbirlar, jumladan, konsertlar va paradlar, 1-May va Avliyo Georgiy kunini nishonlash, velosport tadbirlari oʻtkazilib kelinmoqda [17].

Manbalar

tahrir
  1. Thoroton
  2. „Nottinghamshire history > Cambridge County Geographies: Nottinghamshire, (1910)“. 2006-yil 9-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 27-sentyabr.
  3. Pre 2007
  4. Post 2007
  5. „Gill Notts History“. 2021-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 27-sentyabr.
  6. Gill Notts History[sayt ishlamaydi]
  7. „25,000 attended Nottingham Forest event in Old Market Square | West Bridgford Wire“ (en-GB) (2022-yil 31-may). Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  8. Clapson. „Marinakis' Forest pledge as Cooper hails Forest fans“ (en). NottinghamshireLive (2022-yil 31-may). Qaraldi: 2022-yil 22-iyun.
  9. Civic Tribute
  10. Statue
  11. Wheel of Nottingham
  12. „Nottingham Eye forced into name change after London Eye threats | This is Nottingham“. 2009-yil 6-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 13-mart.
  13. BBC Nottingham – Birds Eye view of Nottingham
  14. Names tv
  15. Names Post
  16. Gustafson Porter + Bowman
  17. „Highlights of 2007“. BBC (2007-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2016-yil 22-avgust.

Havolalar

tahrir