Organellalar yoki organoidlar (yun. organon — organ va eidos — koʻrinish, qiyofa) — hujayraning hayot faoliyati davomida uning maxsus funksiyasining bajarilishini taʼminlovchi doimiy tarkibiy qismlari, yaʼni hujayra organlari. Eukariot hujayralarda xromosomalar, mitoxondriylar, Golji kompleksi, endoplazmatik toʻr, ribosomalar, mikronaychalar, lizosomalar, hayvon hujayralarida sentriollar, mikrofibrillar, oʻsimliklarda plastidalar organoidlar deyiladi. Prokariot hujayralarda koʻpchilik organoidlar boʻlmaydi. Bir hujayralilarning maxsus strukturaviy elementlari, harakatlanish funksiyasini bajaruvchi xivchinlari va kipriklari, ovqat hazm qilish va ayirish vazifasini bajaruvchi vakuollari organellalar deyiladi. Koʻpincha "organoidlar" va "organellalar" terminlari sinonim sifatida qoʻllanadi.[1]

Hayvon hujayrasi

Eukaryotik hujayra organellalari:
  1. Yadrocha
  2. Hujayra yadrosi
  3. Ribosoma
  4. Vesicle
  5. Endoplazmatik toʻr
  6. Golji kompleksi
  7. Cytoskeleton
  8. Smooth endoplasmic reticulum
  9. Mitoxondriya
  10. Vakuolalar
  11. Cytosol (organellalarni o'z ichiga olgan suyuqlik; sitoplazmani o'z ichiga oladi)
  12. Lizosoma
  13. Centrosome
  14. Plazmatik membrana

Manbalar

tahrir
  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil