Ozarbayjonda turizm 1990-yillardan boshlab Ozarbayjon iqtisodiyotining muhim sohasiga aylana boshlagan. Ozarbayjonning Iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish markazining maʼlumotlariga koʻra, mamlakat sayyohlik raqobatdoshligi koʻrsatkichlari boʻyicha 148 mamlakat orasida 39-oʻrinni[1] egallab turibdi. Jahon sayyohlik va sayyohlik kengashining xabar berishicha, Ozarbayjon 2010-yildan 2016-yilgacha tashrif buyuruvchilar hajmi eng koʻp oʻsgan oʻnta mamlakat qatoriga kiradi. Mamlakat 2017-yilda dunyodagi eng tez rivojlanayotgan sayyohlik iqtisodiyotiga ega boʻldi (46,1% oʻsish)[2][3] . Turizmni rivojlantirish uchun Ozarbayjon „Ozarbayjon - Olov yurti“ deb yozilgan Atletiko Madrid formalariga homiylik qildi[4].

Atletiko Madrid futbolchilari 2013-2014-yillarda

Sayyohlik vizalarini Ozarbayjon elchixonasidan yoki elektron shaklda elchixonaga tashrif buyurmasdan olish mumkin. 2016-yilda chet ellik xaridorlarni jalb qilish uchun soliqsiz xarid qilish tizimi joriy etildi.

2017-yilning yanvarida Ozarbayjon 30 kungacha bir martalik tashrif uchun elektron vizasini joriy qildi[5]. Elektron vizani[6] 93 mamlakatdan kelgan sayyohlar olishlari mumkin, ular elektron vizani olish uchun e-viza veb-saytiga murojaat qilishlari mumkin[7][8]. Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligining (Turkmaniston va Armanistondan tashqari) Ozarbayjonga 90 kun ichida tashrif buyurmoqchi boʻlgan fuqarolari uchun viza talab qilinmaydi.

Statistika

tahrir

2008-yilda Ozarbayjonga 1,4 milliondan ziyod sayyoh tashrif buyurgan[9]. 2017-yilda Ozarbayjonga 2,691,988 nafar xorijiy fuqarolar tashrif buyurgan. 2017-yilda Ozarbayjonga quyidagi mamlakatlardan tashrif buyurganlar[10]:

2017-yilgi sayyohlar soni
Davlat Sayyohlar soni
Rossiya 853,082
Gruziya 537,710
Eron 362,597
Turkiya 301,553
BAA 102,360
Iroq 62,454
Ukraina 57,756
Saudiya Arabistoni 33,273
Qozogʻiston 31,994
Buyuk Britaniya 29,514
Oʻzbekiston 16,093
Germaniya 13,042
Belarus 12,320
AQSH 12,291
Isroil 10,814
Italiya 8,654
Turkmaniston 7,637
Xitoy 7,363
Hindiston 6,012
Fransiya 5,785
Jami 2,691,998
Yil boʻyicha sayyohlar soni
Yil Sayyohlar soni
2006 900,000
2007 1,100,000
2008 1,400,000
2009 (9 oy) 1,000,988
2010 1,850,000
2011 2,239,000
2012 2,484,048
2013 2,508,904
2014 2,297,804
2015 2,006,176
2016 2,242,783
2017 2,691,998

Tashrif buyuruvchilarning aksariyati Yevropa, Osiyo va Shimoliy Amerikadan. 2017-yilda Ozarbayjonda 1 million 818 ming 258 nafar chet ellik boʻlgan[11]. Ularning katta qismi Rossiya Federatsiyasi, Gruziya, Eron, Turkiya va BAA fuqarolari edi[12].

Ozarbayjonda 2007-yilda 320 ta, 2008-yilda 370 ta, 2009-yilda 452 ta, 2010-yilda 499 ta, 2011-yilda 508 ta va 2012-yilda 514 ta mehmonxonalar boʻlgan. Mamlakatda 230 ta sayyohlik agentliklari va 560 ta mehmonxonalar va yotoqxonalar mavjud[13].

Davlat koʻmagi

tahrir

Ozarbayjon turizmni rivojlantirishni 2002–2005 va 2010–2014-yillarda rejalashtirishni boshladi[1]. Dasturlar turizm statistikasini, xususan uning YaMMga taʼsirini tuzdi[14]. Turizm vazirligi 2008-yildan 2016-yilgacha turar joylarni koʻpaytirish va chet elliklarni jalb qilish boʻyicha rivojlanish tadqiqotlarini oʻtkazdi.

2018-yil mart oyida Madaniyat turizm vazirligi rahbari Oydin Ismiyev Halol turizmni rivojlantirish istagini bildirdi[15]. Keyingi oy 17-xalqaro turizm va sayohat koʻrgazmasi (AITF 2018) ochildi[16]. Ozarbayjon pazandalik turizmini ham rivojlantirishni koʻzlamoqda[17].

Muzeylar

tahrir

Aksariyat muzeylar Boku (shu jumladan, Boku miniatyura kitoblari muzeyi), Ganja, Naxichevan, Sumgait, Lankaran, Mingachevir va Shaki kabi yirik shaharlarda joylashgan.

Ovchilik

tahrir

Ozarbayjon Dogʻiston echkisi, yovvoyi choʻchqa, quyon, oʻrmon kaptari, bedana, keklik, suv qushlari (gʻoz, oʻrdak, tulki), yakan tovuq va qora echkini ovlashga ruxsat beradi. Agdam, Xonlar, Goranboy, Dashkasan, Gadabay va Ter mintaqalarida, Kaspiy dengizi orollarida, yashil zonalarda, qoʻriqlanadigan hududlarda va shaharlar va kurort zonalari yaqinida ov qilish taqiqlanadi[18].

Galereya

tahrir

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 „CESD Policy Report on Tourism Sector in Azerbaijan“.
  2. „Global Economic Impact and Issues 2017“. World Travel and Tourism Council. 2018-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-noyabr 2018-yil.(Wayback Machine saytida 2018-11-13 sanasida arxivlangan)
  3. Hope, Katie „Where's hot? This summer's most popular holiday spots“ (19-iyul 2017-yil). Qaraldi: 24-iyul 2017-yil.
  4. http://www.breakingtravelnews.com/news/article/wtm-2018-azerbaijan-urges-travels-to-take-another-look/
  5. Holding, APA Information Agency, APA. „Azerbaijan announces rules of e-visa issuance through ASAN Visa system“ (en). 2018-yil 16-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 18-may.
  6. „Home Page – The Electronic Visa System of Azerbaijan Republic“. www.Evisa.gov.az. Qaraldi: 24-iyul 2017-yil.
  7. „Home Page – The Electronic Visa System of Azerbaijan Republic“. www.Evisa.gov.az. Qaraldi: 24-iyul 2017-yil.
  8. FS „Asan visa“. mfa.gov.az. 2018-yil 28-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-noyabr.(Wayback Machine saytida 2018-02-28 sanasida arxivlangan)
  9. https://en.trend.az/business/tourism/2845093.html
  10. „Number of foreign citizens arrived to Azerbaijan by countries“.
  11. „Статистика в области туризма | Министерство Культуры и Туризма Азербайджанской Республики“. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  12. „Туристический бум“ (ru-RU). dlmn.info. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  13. „Азербайджан – Новое Туристическое Направление | Baku Shopping Festival“ (ru-RU). Baku Shopping Festival. 2018-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  14. „Azərbaycanda turizm“ (az). www.azerbaijans.com. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  15. „В Азербайджане создается "Халяль-туризм" – To Baku“ (ru-RU). tobaku.ru. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  16. „Азербайджан. Миграция, виза, туризм“. polpred.com. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  17. CBC.AZ „В Азербайджане развивается гастрономический туризм“ (en). CBC.AZ. 2019-yil 13-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 23-aprel.
  18. „Hunting season opens in Azerbaijan“. Azernews.az (3-iyun 2015-yil). 14-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2018-yil.