Dastlabki yillar

tahrir

Filipp Mennell 1851-yilning 10-martida Angliyaning Nyukasl-apon Tayn shahrida Jorj Mennell hamda uning rafiqasi Xanna, qizlik Tyuk oilasida tug‘ilgan. Uning bobosi — Samuel Tuke xayriyachi, diniga koʻra Filipp katolik edi.

Mennell, Filip
Tavalludi 1851-yil 10-mart
Angliyaning Nyukasl-apon Tayn shahri
Vafoti 1905-yil 19-oktyabr (54 yoshda)
London, Midlseks, Angliya, Britaniya imperiyasi
Fuqaroligi Buyuk Britaniya
Kasbi Noshir

Mennell uyda taʼlim oldi. Shundan keyin u huquq fakultetini tugatdi undan soʻng kitoblar yoza boshladi. Uning birinchi asari 7-Rutlend gertsogi ingliz lord Jon Mannersning tarjimayi holi edi. Bundan tashqari, u oʻqishni davom ettirdi. huquqshunoslikni tugatdi shu bilan birga 1875-yilda advokat boʻldi, lekin u tezda bu kasbni tark etdi. Avstraliyaga koʻchib oʻtdi va Melburnda joylashdi. U oʻrta sinf muhojir boʻlib, unchalik katta boʻlmagan sarmoyaga ega edi, lekin pul topish istagi bor edi[1].

Jurnalist va yozma faoliyat

tahrir
 
„Kelayotgan koloniya“ ning ikkinchi nashrining chivinli bargi

Kelganidan koʻp oʻtmasadn, Melburndan Filipp oʻsha Viktoriya shtatidagi Bairnsdeyl shahriga koʻchib oʻtdi. 1877-yil may oyida u nashriyotchilardan biriga aylandi. Keyinchalik, 1879-yilda The Advertiser[en] ham egasi boʻldi. Shu bilan birga, u irlandiyalik Ellen Elizabeth OʻMirra ismli ayolga uylandi. U bilan 4 farzandi bor: ikki oʻgʻil va ikki qiz. Filipp shaharchaning xususiyatlarida yozganidek Bairnsdeyl unga aralash tuygʻularni keltirib chiqardi. Oʻsha yillarda Mannel bibliograf hamda yozuvchi Jorj Dik Möddel bilan tanish boʻlib, uni Londonda koʻplab foydali aloqalarga ega boʻlgan eng yaxshi odam deya taʼriflaydi[2].

Filippning oʻzi 1882-yilgacha nashrni boshqargan. Shu yilning aprel oyida u sherigiga ega boʻldi. Filipp Melburnga qaytib ketdi. Soʻng u gazetaning qolgan qismini sotib, The Age gazetasining bosh muharriri vazifasini bajaruvchi boʻldi. Shundan keyin, Mennell hali ham "Reklama beruvchi"dagi oʻz ulushini sotdi. Londonga koʻchib oʻtdi, u yerda The Age vakili.

Ketganidan keyin, Mennell 1891-yilgacha „yashil qitʼa“ga tashrif buyurmadi, u yerga ning maxsus muxbiri sifatida keldi. Uning „Gʻarbiy Avstraliyaning yashirin manbalari boʻyicha“ maqolalari toʻplami 1892-yilda Londonning Hutchinson & Co tomonidan The Coming Colony sarlavhasi ostida chop etilgan hamda „The Oxford Companion to Australian Literature“ kitobida batafsil qoʻllanma sifatida tasvirlangan. Aynan shu yili Mennell oʻsha nashriyot homiyligida oʻzining eng muhim va katta hajmli asari „Австралазийский биографический словарь[en]“ni nashr etdi. Bu 542 sahifali biografik lugʻat boʻlib, 1855-yildan soʻng vafot etgan yoki chop etilgan vaqtda tirik boʻlgan avstraliyalik muhim odamlarga oid deyarli 2000 ta yozuvdan iborat. Filipp uni yozish uchun taxminan 18 oy mashaqqatli mehnat sarfladi. Uning davomida u tarixchilar, davlat xizmatchilari, jurnalistlar va nashriyotchilar bilan maslahatlashdi[1]. Oʻz davrining boshqa taniqli biograflari, shu jumladan Aleksandr Sazerlend ham Mennellga oʻzlarining amaliy yordamini koʻrsatdilar. Ushbu lugʻat 1879-yilda nashr etilgan biograf Джона Хитона[en] Avstraliya sanalari va oʻsha davr odamlari lugʻati" asari bilan bir qatorda nafaqat avstraliyalik, balki Yangi Zelandiya arboblarining ham tarjimai hollarini oʻz ichiga olgan boʻlib, ular oʻsha paytdagi odamlar haqidagi hukmron pozitsiyani koʻrsatadi. Avstraliyaning boʻlinmasligi. Mennelning ushbu ishi ilmiy maqolalarda keltirilgan [3], juda nufuzli maʼlumot manbai sifatida eʼtirof etilgan[4].

Mennell haqidagi Avstraliya tarjimayi holi lugʻati muallifi Bill Trevenning soʻzlariga koʻra, Filipp ushbu ish bilan barcha oʻquvchilarni xursand qila oldi va mahalliy auditoriyani qiziqtiradigan tafsilotlar ingliz tilini qiziqtirish uchun etarlicha ixchamlik oʻrtasidagi mukammal muvozanatni yaratdi. „Dictionary of Australian Biography“ muallifi Persival Searl Mennellning ishi xatosiz boʻlmasa-da, koʻplab afzalliklarga ega hamda umuman ishonchli maʼlumot manbai ekanligini yozgan. Shu bilan birga, u asarni faqat 1865-yildan soʻng yashagan odamlar haqidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga olganligi uchun tanqid qildi, undan oldin yashagan qitʼa tarixi uchun koʻplab muhim shaxslar haqida gapirmasdan[5].

Hayot va oʻlimning soʻnggi yillari

tahrir

1892-yil dekabrdan, biografik lugʻat nashr etilgandan keyin va uning oxirgi kunlarigacha Mennell Britaniyaning Australasian va New Zealand Mailning hammuallifi boʻlgan. Uning bosh muharriri boʻlib ishlagan. U Avstraliyani federallashtirish jarayonini faol qoʻllab-quvvatladi[1]. Bu hudud haqida inglizlarga aytib berishga harakat qildi. 1894-yilda Filipp „Australian banking crisis of 1893“ kitobning bosh muharriri boʻldi[6]. 1895-yilda u yana Avstraliyaga tashrif buyurdi, ammo Britaniyaning eng qadimgi jurnali The Times uchun jurnalist sifatida va yana 1900-yilda The Morning Post nomidan. Har safar kelganida, u Gʻarbiy Avstraliyaga yoʻl oldi. u yerda oʻz biznes manfaatlariga ega edi. Bu koloniyada u Coolgardie<ref> shahridagi klubga aʼzo boʻldi.

Londonda Mennell Qirollik geografik jamiyatiga aʼzo boʻldi. U mustamlakalar birlashganidan soʻng Avstraliya manfaati uchun ishlashda davom etdi. Bir necha yil oʻtgach, 1905-yil 19-oktyabrda u Londonning Bayswater tumanida saraton kasalligidan vafot etdi hamda Kensal Green qabristoniga dafn qilindi[1].

Bibliografiya

tahrir

Mennell 3 ta kitob muallifi va 2 ta toʻplamning bosh muharriri :

  • Mennell Philip. Lord John Manners, a Political Biography, 1872-yil. 
  • In Australian Wilds, Melbourne, 1889. 
  • Mennell Philip. The Coming Colony. Hutchinson & Co, 1892-yil. 

Bundan tashqari, Mennell Angliya-Avstraliya jamiyatida ishlagan (inglizcha: Anglo-Australian community Angliya-Avstraliya hamjamiyati), Londonda taniqli yozuvchi Markus Klark tomonidan asos solingan. U yerda Avstraliya qitʼasiga bagʻishlangan antologiyalarda maqolalar muallifi boʻlgan, masalan, „Arthur Patchett Martin“ kitobida „Oak-bough and Wattle-blossom“.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 {{{заглавие}}}(ingl.).
  2. Meudell George. The pleasant career of a spendthrift. L.: Routledge & Kegan Paul, 1929 — 206, 219, 224-bet. 
  3. Andoza:Нп4. The Macmillan dictionary of women's biography. ISBN 0-333-72573-5. 
  4. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OCAL
  5. Serle Percival „Preface“, . Dictionary of Australian Biography. Sydney: Andoza:Нп4, 1949. ISBN 0-522-84997-0. 
  6. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named OC