Qizil kiyimdagi ayollar — bu Vikipediya tarkibidagi hozirgi gender tarafkashligiga qaratilgan Vikiloyiha . Loyiha ayollarning tarjimai hollari, ayollar asarlari va ayollar muammolariga oid kontent yaratishga qaratilgan.

Women in Red
Turi Loyihalar
Qachon asos solingan 2015-yil 18-iyul
Asoschi(lari) Rosie Stephenson-Goodknight

Loyiha Vikipediyadagi mavjud maqolalardagi giperhavolalar sharafiga nomlangan boʻlib, ular qizil rangda koʻrsatilgan va bu bogʻlangan maqola hali yaratilmaganligini bildiradi.

Tarixi

tahrir
Qizil libosdagi ayollar taqdimoti Rojer Bamkin, Wikimania 2017

Qizil kiyimdagi ayollar 2015-yilda ko‘ngilli Vikipediya muharriri Rojer Bamkin tomonidan yaratilgan va ko‘ngilli muharrir Rozi Stivenson-Gudknight bilan ko‘p o‘tmay kuchlarini birlashtirgan. Bamkin dastlab loyiha uchun „XX loyiha“ nomini oʻylab topdi, ammo bu tezda "Qizil rangdagi ayollar" Vikiloyihasi foydasiga bekor qilindi.[1]

Loyiha ishga tushirilgandan soʻng, koʻngilli muharrir Emili Templ-Vud bunga imzo chekdi. Uning ixtisosligi har safar kimdir uni koʻngilli tahrirlash harakatlari haqida bezovta qilganida ayol olim haqidagi yangi Vikipediya maqolasini qoʻshishdir.[1]

Italiyaning Esino Lario shahrida boʻlib oʻtgan Wikimania 2016 koʻrgazmasida 2001-yilda Vikipediyaga asos solgan Jimmi Uels oldingi 12 oy davomida gender tubsizligini toʻldirishga harakat qilgani uchun Stivenson-Godknight va Templ-Vudni yilning eng yaxshi vikipediyachilari deb eʼtirof etdi .[1]

Metodlari

tahrir
 
Rozi va Rojer (Skype orqali paydo boʻlgan) Mexiko shahridagi Wikimania 2015 davomida Qizil kiyimdagi ayollarning shakllanishini eʼlon qilishmoqda.
 
Xalqaro xotin-qizlar kuni 2017 WiR edit-a-thons-ni namoyish qilish tugmasi

Qizil kiyimdagi ayollar butun dunyo boʻylab shaharlarda Vikipediya tahrirlash ishlarini olib boradi va doimiy ravishda virtualga mezbonlik qiladi.[2] Kun boʻyi yuzma-yuz boʻlib oʻtadigan tahrirlash — bu Vikipediyadagi gender tafovutlari torayishi va taniqli ayollar haqida koʻproq tarkibni oʻz ichiga olishi uchun yangi ishtirokchilarni tayyorlashga qaratilgan tadbirlardir.[3] Yana bir maqsad — ayol muharrirlar sonini ko‘paytirish. Vikipediya „har kim tahrir qilishi mumkin boʻlgan bepul ensiklopediya“ boʻlsa-da, 2015-yilga kelib muharrirlarning atigi 10 foizi ayollar edi.[4][5][3]

Qizil kiyimdagi ayollar ishtirokchilar yetishmayotgan maqolalarni topish va yaratishni osonlashtirish uchun qizil rang bilan bog‘langan maqolalarning 150 ta ish ro‘yxatini jamlashga yordam beradi.[6]

2016-yil 22-dekabr holatiga ko‘ra, „Qizil kiyimdagi ayollar“ ko‘ngilli muharrirlari 45 000 dan ortiq maqola qo‘shdilar va hisoblangan maqolalar ulushi ingliz tilidagi tarjimai hollarning 16,8 foizigacha (2015-yil iyulidagi 15 foizdan) biroz oshdi.

Manbalar

tahrir
  1. 1,0 1,1 1,2 Redden, Molly. „Women in science on Wikipedia: will we ever fill the information gap?“. The Guardian (2016-yil 19-mart). 2017-yil 8-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-noyabr. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "The Guardian 2016" defined multiple times with different content
  2. Chemistry. „Improving gender balance on Wikipedia“ (en). www.rsc.org (2017-yil 18-avgust). 2017-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-noyabr.
  3. 3,0 3,1 „Wikipedia editing marathons add women's voices to online resource“. Houston Chronicle. 2017-yil 9-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-noyabr.
  4. Andrew Lih. „Can Wikipedia Survive?“. www.nytimes.com (2015-yil 20-iyun). — „...the considerable and often-noted gender gap among Wikipedia editors; in 2011, less than 15 percent were women.“. 2015-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 21-iyun.
  5. Hill, Benjamin Mako; Shaw, Aaron; Sánchez, Angel (June 26, 2013). "The Wikipedia Gender Gap Revisited: Characterizing Survey Response Bias with Propensity Score Estimation". PLOS ONE 8 (6): e65782. doi:10.1371/journal.pone.0065782. PMID 23840366. PMC 3694126. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=3694126. 
  6. Stein, Lucia. „Wikipedia edit-a-thon tackles internet gender gap“ (en-AU). ABC News (2016-yil 9-dekabr). 2017-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 25-noyabr.

Havolalar

tahrir