Relyatsion maʼlumotlar bazasi (RDB) – 1970 yilda E. F. Codd tomonidan taklif qilingan maʼlumotlarning relyatsion modeliga asoslangan maʼlumotlar bazasi. Relyatsion maʼlumotlar bazasini saqlash uchun foydalaniladigan maʼlumotlar bazasini boshqarish tizimi relyatsion maʼlumotlar bazasini boshqarish tizimi (RDBMS). Koʻpgina relyatsion maʼlumotlar bazasi tizimlari maʼlumotlar bazasini soʻrash va yangilash uchun SQL (Tuzilgan soʻrovlar tili) dan foydalanish imkoniyati bilan jihozlangan. 

Relyatsion maʼlumotlar bazasi tushunchasi 1970-yilda IBM kompaniyasida E. F. Codd tomonidan taʼriflangan. Codd oʻzining „Katta umumiy maʼlumotlar banklari uchun maʼlumotlarning relyatsion modeli“ nomli ilmiy maqolasida relyatsion atamani kiritgan. Ushbu maqolada va keyingi maqolalarda u munosabatlar deganda nimani nazarda tutganini aniqladi. Relyatsion maʼlumotlar bazasi tizimini nima tashkil etishining taniqli taʼriflaridan biri Coddning 12 qoidalaridan iborat. Biroq, relyatsion modelning hech qanday tijorat tatbiq etilishi Coddning barcha qoidalariga toʻgʻri kelmaydi, shuning uchun bu atama asta-sekin maʼlumotlar bazasi tizimlarining kengroq sinfini tavsiflashga kirishdi, ular kamida: