Radiatsion nurlanishning odam organizmiga umumiy taʼsiri.

Radiatsion nurlanishning odam organizmiga umumiy taʼsiri-oʻtkir va surinkali nurlanish kasalligi ' katarakta, leykoz animiya, limfama, qalqansimon bez saratoni, nafas olish organlari oʻsma kasalliklari, oshqazon ichak saratoni, koʻkrak bezi saratoni, teri saratoni, suyak saratoni, miya oʻsmasi kabi onkalogik kasalliklarni keltirib chiqaradi

Radiatsion nurlanish taʼsirida odam organizmida quyidagi taʼsir effektlari yuzaga keladi:

1 Somatik taʼsir effekti:

nurlanish kasalligi

leykoz

oʻsma kasalliklari

2. Genetik taʼsir effekti:

gen mutatsiyalari

xromosoma abbiratsiyasi Retinopatiya.

Odamning koʻzi-odamning koʻruvchi juft sezgi organi. Odam koʻzining ishlsh prinsipi yorugʻlikning miqdori bilan chambarchas bogʻliq.

Retinopatiya-koʻz kasalligi boʻlib, koʻznng orqa qismidagi shaffof menbrana boʻlgan ritina kasalligi. Bu asosan diabit yoki gipertenziya tufayli yuzaga keladi. Agar u oʻz vaqtida davolanmasa toʻliq yoki qisman koʻrlikka olib kelishi mumkin.

Sabablari

tahrir

Diyabetik retinopatiyaning rivojlanishida asosiy aybdor shubhasiz diabet yoki yuqori qon shakaridir. Diyabetik retinopatiyaning ogʻirligi toʻgʻridan-toʻgʻri qon shakarini nazorat qilish bilan bogʻliq. Koʻzning orqa qismidagi nurga sezgir qatlam boʻlgan retina qon tomirlarining boy taʼminotiga ega. Qon shakarlari juda baland boʻlganda, bu qon tomirlari zaiflashadi. Qon tomirlari ichidagi qon va suyuqlik retinaga chiqib ketdi. Yangi qon tomirlari oʻsadi, lekin ular zaifdir va suyuqlik oqishi mumkin. Bu retina shishadi va ozuqa va kisloroddan mahrum boʻlib, koʻrish qobiliyatini yoʻqotadi va ehtimol koʻrlik.

Xavf omillari

tahrir
  • Diyabet: Diabetik bemorlar diabetik retinopatiya rivojlanish xavfi mavjud. Bemorning diabet kasalligi qanchalik koʻp boʻlsa, ular kasallikning rivojlanish ehtimoli koʻproq.
  • Homiladorlik: Qandli diabet yoki homiladorlik qandli diabetga chalingan ayollar homiladorlik davrida asoratlarni rivojlanish xavfi yuqori.
  • Yuqori qon bosimi : Yuqori qon bosimi yuqori boʻlgan odamlar kasallikni rivojlanish xavfiga koʻproq ega.
  • Oliy xolesterin: Oliy xolesterolga ega boʻlish diabetik retinopatiya rivojlanish xavfini oshiradi.
  • Etnik kelib chiqishi: Ispaniyalik yoki afro-amerikalik meros boʻlib, kasallikni rivojlanish uchun yuqori xavfli toifaga kiradi.

Bosqichlar

tahrir

Diabetik retinopatiya toʻrtta asosiy bosqichda davom etadi: yumshoq yalligʻlanishsiz, oʻrta darajada tarqalgan boʻlmagan, qattiq nonproliferativ va proliferativ diabetik retinopatiya.

  • Yengil proliferativ: qon tomirlarida shishishning oz miqdori paydo boʻladi.
  • Oʻrta darajada tarqalgan boʻlmagan: qon tomirlari bloklanadi va oqish suyuqligi boʻladi.
  • Jiddiy nostroizolyatsiya qiluvchi: retina oziq moddalari va kisloroddan mahrum boʻladi.
  • Proliferativ: anormal qon tomirlari oʻsishni boshlaydi, ammo zaif boʻlib, glaukomaga, retinal ajralishga va koʻrlikka olib kelishi mumkin.



Radiatsion retinopatiya — ionlashtiruvchi nurlanish taʼsirida koʻzning shikastlanishi. Radiatsion retinopatiya kechikib, odatda oylar yoki yillar davomida nurlanishdan keyin boshlanadi va asta-sekin oʻsib boradi. Umuman olganda, radiatsion retinopatiya tashqi nurlanish va brakiterapiya bilan davolashdan taxminan 18 oy oʻtgach kuzatiladi. Radiatsion retinopatiyaning boshlanish vaqti 6 oydan 3 yilgacha.

Belgilari

tahrir

Klinik jihatdan zararlangan odamlarda alomatlar boʻlmasligi yoki koʻrish keskinligining pasayishidan shikoyat qilishlari mumkin. Oftalmologik tekshiruvda koʻzning toʻr pardasi tomirlari kasalliklari, jumladan, paxta dogʻlari, retinal qon ketishlar, mikroanevrizmalar, perivaskulyar qoplama, kapillyar telangiektaziya, makula shishi va disk shishi aniqlanishi mumkin. Koʻrishning qisqarishi, shish kabi belgila kuzatiladi.

Diagnostika

tahrir

Tashxisni oftolmolog testlar akkumiliyatori yordamida amalga oshiriladi. Oftolmalog tibbiy mikroskoplar yordamida bemorning koʻzining orqa qismini xarakterli belgilar mavjudligi yoki yoʻqligini kuzatadi.

Radiatsion retinopatiyani davolash diabetik retinopatiyaga oʻxshaydi va ishemiya va neovaskulyarizatsiya zonalarini davolash uchun malekula shishini yoki panretinal fotokoagulyatsiyani kamaytirish uchun fokal lazer terapiyasini oʻz ichiga oladi. Anti-qon tomir endotelial oʻsish omillari yaqinda radiatsiyaviy retinopatiyani davolash uchun ishlatilgan. Barcha holatlarda koʻrish keskinligini nazorat qilish va oftalmologga erta murojaat qilish kerak.

Diabetik retinopatiyaning oʻrtacha bosqichlarida qon tomirlarida shishishni kamaytirish uchun fokal lazer usuli qoʻllanishi mumkin. Bundan jiddiy bosqichlarda, „tarqoq lazerli davolash“ sızdırmaz qon tomirlarini kamaytirish va diyabetik kasallikning sabab boʻlgan omillarni inhibe qilish uchun foydalanish mumkin. Tarqalgan lazer terapiyasi periferik va tunda koʻrishni yoʻqotishiga olib kelishi mumkin, ammo bu rivojlanishning yanada jiddiy koʻrlikka yoʻl qoʻymasligi mumkin.

Manbalar

tahrir