Sergey Rijov
Sergey Nikolayevich Rijov (1903-yil 8-oktyabr, Malinovka, Aleksinskiy uezdi, Tula gubernyasi, Rossiya imperiyasi – 1981-yil 21-yanvar, Toshkent, OʻzSSR) – tuproqshunos olim, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi akademigi (1966), professor (1948). Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1944). Timiryazev nomidagi Moskva qishloq xoʻjaligi akademiyasini tugatgan (1931). SoyuzNIXIda laboratoriya mudiri (1934—1949), direktor (1954—1957); ayni vaqtda Oʻrta Osiyo universitetining ilmiy ishlar boʻyicha prorektori va agronomiya kafedrasi mudiri (1942—1955). Oʻzbekiston Qishloq xoʻjaligi fanlari akademiyasi vitse- prezidenti (1957—1961). VASXNILning Dokuchayev nomidagi Tuproqshunoslik instituti direktori (1962—1963). 1966-yildan Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi vitse-prezidenti. Ilmiy ishlari Oʻrta Osiyo sharoitida gʻoʻzani sugʻorish, tuproq xossalarini oʻrganish masalalariga bagʻishlangan[1].
| Sergey Rijov | |
|---|---|
| Tavalludi |
8-oktyabr 1903-yil Tula guberniyasi, Rossiya imperiyasi |
| Vafoti |
21-yanvar 1981-yil (77 yoshda) Toshkent, OʻzSSR |
| Istiqomat joylari | Toshkent, Moskva |
| Fuqaroligi |
 SSSR |
| Sohasi | tuproqshunoslik |
| Ish joylari | Butunittifoq qishloq xoʻjaligi fanlari akademiyasi (VASXNIL) |
| Taʼlimi |
Tula agrokimyo va tuproqshunoslik instituti Timiryazev nomidagi Moskva qishloq xoʻjaligi akademiyasi |
| Mukofotlari |
    Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi |
Tarjimai holi
tahrirSergey Rijov 1903-yil 8-oktyabrda Malinovkada tugʻilgan[2]. 1923-yilda Bogoroditskiy amaliy qishloq xoʻjaligi institutini, 1931-yilda bir vaqtning oʻzida 2 ta oʻquv yurtini – Tula agrokimyo va tuproqshunoslik institutini va Moskva qishloq xoʻjaligi akademiyasini tamomlagan[2]. Bir nechta diplomlarning mavjudligi tufayli Sergey Nikolayevich SSSRda agrotuproqshunoslik va sugʻoriladigan dehqonchilik sohasida taniqli olimga aylandi. 1931—1934-yillarda Butunrossiya agrokimyo va tuproqshunoslik ilmiy-tadqiqot institutida ishlagan.
1934-yilda oʻz hayotini Oʻrta Osiyo bilan bogʻlab, Toshkentga koʻchib oʻtadi va umrining keyingi uzoq, samarali yillarini shu yerda oʻtkazdi. 1934—1949-yillarda Butunittifoq paxtachilik instituti markaziy oʻgʻitlar va agrotuproqshunoslik stansiyasida tuproq fizikasi laboratoriyasiga, 1949—1955-yillarda Oʻrta Osiyo universitetining agronomiya kafedrasiga mudirlik qilgan[2]. 1950-yildan prorektor lavozimida ishlagan. 1957—1961-yillarda Oʻzbekiston SSR Qishloq xoʻjaligi fanlari akademiyasi vitse-prezidenti lavozimida ishlagan. 1962—1963-yillarda V. V. Dokuchayev nomidagi Tuproqshunoslik instituti direktori lavozimida ishlagan[3].
Sergey Rijov 1981-yil 25-yanvarda Toshkentda vafot etdi. U Moskvadagi Vostryakovskiy qabristoniga dafn etilgan.
Ilmiy ishlari
tahrirAsosiy ilmiy ishlar paxta yetishtiriladigan zona va gʻoʻza sugʻorish zonasidagi tuproqlarning fizik xossalariga bagʻishlangan. Sergey Nikolayevich 200 ta ilmiy maqola muallifi boʻlib, ulardan salgina 190 dan ortigʻi nashr etilgan.
- Paxta hosildorligi va sugʻoriladigan yerlarning unumdorligini oshirish boʻyicha qator agrotexnik tadbirlar ishlab chiqqan.
Ilmiy asarlari
tahrir- Fargʻona vodiysida gʻoʻzani sugʻorish. – Toshkent: Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasi, 1948. – 244 b.
- Tuproqlarning fizik xossalarini aniqlash usullari. – Toshkent: SAGU, 1951. – 47 b.
- Oʻsimlik qoplamining oʻzgarishi va boʻz tuproqlar va qoʻriq yerlarda xossalarining oʻzgarishi. – Toshkent: SAGU, 1959. – 32 b.
Olim haqida yozilgan asarlar
tahrirOilasi
tahrir- Oʻgʻli Oleg Sergeyevich (1932 y. t.) – fizika-matematika fanlari doktori (1965), professor.
Mukofotlari va faxriy unvonlari
tahrir- 1944-yil – Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi;
- 1966-yil – Lenin ordeni;
- 1973-yil – Oktyabr Inqilobi ordeni;
- Ikki karra Mehnat Qizil Bayroq ordeni sohibi;
- Ikki karra „Hurmat Belgisi“ ordeni sohibi;
- Bir necha bor SSSR medallari bilan taqdirlangan.
Adabiyotlar
tahrir- Biologi. Biograficheskiy spravochnik.— Kiev: Nauk. dumka, 1984. – 816 s.: il.
Manbalar
tahrir- ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „РЫЖОВ Сергей Николаевич“ (ru). cnshb.ru. Qaraldi: 29-noyabr 2023-yil.
- ↑ „РЫЖОВ Сергей Николаевич“. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 29-noyabr.
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |