Shu tumani (qozoqcha: Шу ауданы) — Qozogʻiston Respublikasining janubidagi Jambul viloyatiga qarashli maʼmuriy birlik. Maʼmuriy markazi — Toʻle bi qishlogʻi.

Shu
tuman
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
43°43′53″N 72°13′26″E / 43.73139°N 72.22389°E / 43.73139; 72.22389
Mamlakat Qozogʻiston
viloyat Jambul viloyati
Hukumat
 • Akim Janibekov Bakitjan Orazalievich[1]
Asos solingan 1928
Aholisi
 (2023)
106 325[2]
Milliy tarkib

qozoqlar (72,57%)
ruslar (9,52%)
turklar (5,82%)
ozarbayjonlar (3,41%)
kurdlar (3,14%)

uygʻurlar (1,10%)
va boshqalar (4,45%)[3]
Vaqt mintaqasi UTC+6
Avtomobil kodi 08
[[]] 316600000[4]
Shu xaritada
Shu
Shu
Shu xaritada
Shu
Shu

Tarixi

tahrir

Butunrossiya Markaziy Ijroiya Qoʻmitasining 1930-yil 23-iyuldagi qarori asosida okruglar tugatilib, ularning oʻrniga tuman maʼmuriy-hududiy boshqarmalari tashkil etilgan. Ushbu farmon bilan boshqa 121 tuman qatorida Chu tumani ham tashkil etiladi. Shu qishlog‘i tuman markaziga aylanadi. 1993-yil 4-mayda Qozogʻiston Respublikasi Oliy Kengashi Prezidiumining qarori bilan u Shu tumani deb oʻzgartirilgan[5].

Aholisi

tahrir

1999-yilda tuman aholisi 95176 kishini (46765 erkak va 48411 ayol) tashkil qilgan[6]. 2009-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, tumanda 94,452 kishi (46,881 erkak va 47,571 ayol) yashagan[6]. Milliy tarkibi (2019-yil boshida):

Maʼmuriy birligi

tahrir
  1. Aqsu qishloq okrugi
  2. Aqtoʻbe qishloq okrugi
  3. Algʻa qishloq okrugi
  4. Baluan Sholaq qishloq okrugi
  5. Birlik qishloq okrugi
  6. Birlikustem qishloq okrugi
  7. Dalaqaynar qishloq okrugi
  8. Dinmuhamed Qoʻnaev qishloq okrugi
  9. Dulat qishloq okrugi
  10. Eskishu qishloq okrugi
  11. Janajol qishloq okrugi
  12. Janaqoʻgʻam qishloq okrugi
  13. Ko‘kqaynar qishloq okrugi
  14. Qaragʻatin qishloq okrugi
  15. Ondiris qishloq okrugi
  16. Tasotkel qishloq okrugi
  17. To‘lebi qishloq okrugi
  18. Shoqpar qishloq okrugi
  19. Shu shahar hokimligi

Diqqatga sazovor joylari

tahrir

Tuman hududida Qozogʻistonda UNESKOning Butunjahon merosi roʻyxatiga kiritilgan Aqtoʻbe aholi punkti joylashgan.

Akimlari

tahrir
  1. Rismendiev Boʻlat Kanatbaevich (fevral 1998 — noyabr 2004);
  2. Karasholakov, Baglan Jienalievich (2005—2010);
  3. Jabagiev, Kojaxan Kokrekbaevich (fevral 2010 — yanvar 2012)
  4. Tortaev, Ilyos Alimovich (yanvar 2012 — iyun 2013)
  5. Nurkenov, Baxitjan Baltabekovich (28-iyun 2013—04-iyun 2015);
  6. Daulet Rustem Risbayuli (2015—2017)
  7. Dosaev, Qayrat Askerbekuli (2017—2019)
  8. Jarilqosin Abdigaparovich Aytakov (aprel 2019)
  9. Aruboev, Saken Kalanovich (17.02.2022)

Mahalliy aholi orasidan chiqqan taniqli shaxslar

tahrir
  • Musabek, Erboʻlat Nigʻmanovich

Manbalar

tahrir
  1. „Акимат Шуского района“. www.gov.kz.
  2. „Qazaqstan Respublikasi xalqiniң jinisi jәne jergіlіktі jerdің tipіne qaray sani (2023 jilgʻi 1 qaңtargʻa)“. 2023-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 7-aprel.
  3. „Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года“. Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-yil 4-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 8-oktyabr.
  4. „Классификатор административно-территориальных объектов“. Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2017-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-noyabr.
  5. „Об упоpядочении тpанскрибиpования на pусском языке казахских топонимов, наименовании и пеpеименовании отдельных администpативно-теppитоpиальных единиц Республики Казахстан“. 2018-yil 4-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 4-sentyabr.
  6. 6,0 6,1 „Итоги Национальной переписи населения Республики Казахстан 2009 года“. Агентство Республики Казахстан по статистике. 2013-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan.