Vikipediya

Spa

Spa[1] — suv bilan bogʻliq fizioterapiya usuli hisoblanadi[2]. Baʼzan vanna, gidroterapiya, balneoterapiya, talassoterapiya va hatto psammoterapiya kabi tushunchalarga murojaat qilish uchun ishlatilinadi[3].

Byblos[fr] mehmonxonasidagi spa-kurort , Sen-Trope, Fransiya
Fort Aguada Beach Resort, Goa, Hindistonda kurort spa-muolajalari

Spa-kurortlar — mineral va dengiz suvlari, suv oʻtlari va tuzlari, terapevtik balchiq va dorivor oʻsimliklar bilan davolashni taklif qiluvchi kurortlar. Evropaning mashhur kurortlari — Fransiyadagi Vichy va Evian, Italiyadagi Abano Terme va Belgiyadagi Spa[4].

Ayni paytda dunyodagi koʻplab mehmonxonalar oʻzlarining spa markazlariga ega. Mehmonlarga issiq vannalar taklif qiladigan spa-sanoati mavjud.

Soʻzning kelib chiqishi

tahrir

"Spa" soʻzi shifobaxsh suvlari tufayli butun Evropada shuhrat qozongan Belgiya kurortining Spa nomidan kelib chiqqan. Vaqt oʻtishi bilan bu soʻz uy soʻziga aylandi va balneologik protseduralar yoki tegishli hodisalarga murojaat qilish uchun ishlatila boshlandi[5].

Koʻpincha reklamada ular muqobil maʼnoni bildiradilar: „suvdagi salomatlik“ degan qisqartma[6] (lotincha: salus per aquam yoki lotincha: sanitas per aquam).

Tarix

tahrir

Kurort davolash klassik davrlardan beri mavjud boʻlib, suv hammomlari kasalliklarni davolash uchun mashhur boʻlgan[7]. Baʼzi kasalliklarni davolash umidida issiq yoki sovuq buloqlarga sayohat qilish amaliyoti tarixdan oldingi davrlarga borib taqaladi. Fransiya va Chexiyadagi issiq buloqlar yaqinida olib borilgan arxeologik tadqiqotlar bronza davriga oid qurollar va nazrlarni aniqladi[8]. Britaniyada qadimgi afsonaga koʻra, Angliyaning Bate shahridagi issiq buloqlarning kashf etilishi erta kelt qirollariga tegishli[9].

Dunyo boʻylab koʻplab odamlar maʼlum bir buloqda, quduqda yoki daryoda choʻmilish jismoniy va maʼnaviy poklanishga olib keladi, deb ishonishgan. Ritual tozalash shakllari tubjoy amerikaliklar, bobilliklar, misrliklar, yunonlar va rimliklar orasida mavjud edi[10]. Bugungi kunda suv bilan tozalash marosimini yahudiylar, musulmonlar, nasroniylar, buddistlar va hindularning diniy marosimlarida topish mumkin. Bu marosimlar suvning shifobaxsh va tozalash xususiyatlariga qadimiy ishonchni aks ettiradi[11]. Murakkab choʻmilish marosimlari qadimgi Misrda, Hind vodiysidagi tarixdan oldingi shaharlarda va Egey sivilizatsiyalarida ham qoʻllangan. Koʻpincha, bu qadimgi odamlar suv atrofida ozgina qurdilar va ular qurgan narsalar juda vaqtinchalik xususiyatga ega edi.

Tashkilotlar

tahrir
  • Xalqaro SPA assotsiatsiyasi, ISPAA (Xalqaro SPA uyushmasi)[12].

Manbalar

tahrir
  1. ↑ Spa v Akademicheskom orfograficheskom slovare
  2. ↑ https://viking.com.ua/ru/blog/chto-takoe-spa-protsedury-i-chto-takoe-spa-spa
  3. ↑ Statya „psammoterapiya“ (Wayback Machine saytida 2017-04-28 sanasida arxivlangan) v BRE
  4. ↑ „arxiv nusxasi“. 2022-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-iyul.
  5. ↑ „spa (health resort)“ (en). Britannica Online Encyclopedia. 2012-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 19-may.
  6. ↑ „arxiv nusxasi“. 2022-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-iyul.
  7. ↑ Van Tubergen, A; Van Der Linden, S (2002). "A brief history of spa therapy". Ann Rheum Dis 61 (3): 273–275. doi:10.1136/ard.61.3.273. PMID 11830439. PMC 1754027. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1754027. 
  8. ↑ „arxiv nusxasi“. 2022-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-iyul.
  9. ↑ https://viking.com.ua/ru/blog/chto-takoe-spa-protsedury-i-chto-takoe-spa-spa
  10. ↑ https://viking.com.ua/ru/blog/chto-takoe-spa-protsedury-i-chto-takoe-spa-spa
  11. ↑ „arxiv nusxasi“. 2022-yil 26-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 26-iyul.
  12. ↑ „Welcome to the International Spa Association | The Voice of the Spa Industry“ (en). experienceispa.com. Qaraldi: 2022-yil 19-yanvar. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Spa&oldid=5191441" dan olindi